Żuławy Gdańskie w historię Pomorza Gd wpisane.
978-83-60176-46-7
Józefa Krośnicka; "Żuławy Gdańskie w historię Pomorza Gdańskiego wpisane."; Pruszcz Gdański; Wydawnictwo Agni; 2012 rok; 342 str; 180 x 270 mm; oprawa twarda.
Monografia historyczna zachodniej częsci Żułąw Wiślanych nazywanych Żuławami Gdańskimi.
Żuławy Wiślane są stosunkowo młodym dziełem natury. W ciągu wieków stworzyłą je Wisła oraz rzeki pomorskie płynące z wyżyn ku Zatoce Gdańskiej. W czasach prehistorycznych brzegi zatoki znajdowały się bardziej na południe, niż obecnie. Wisła i jej pomorskie doływy nanosiły i zostawiały tu warstwy różnego rodzaju osadów (...). W ten sposób powstawała delta Wisły o powierzchni płaskiej z licznymi zagłębieniami i rozlewiskami, z depresjami, o gruncie mokrym, niestabilnym, grząskim, ale bardzo urodzajnym. Na północy cofające się wody morskie pozostawiły rozległe rozlewiska, odcięte z czasem od morza piaskami Mierzeji Wiślanej. Ujście Wisły przesuwało się ku północy, a w jej ramionach przybywało lądu.
(...) osadnictwo na Żuławach Wiślanych ma dużo młodszą historię, niż na innych terenach Pomorza. (...) Pierwotnie osadnictwo na Żuławach miało charakter słowiański z domieszkami pruskimi. Z czasem pojawili się tu osadnicy z Europy Zachodniej. (...)
Żuławy Gdańskie objęte są dziś granicami powiatu gdańskiego z siedzibą w Pruszczu Gdańskim. (...)
Na terenie Żuław Gdańskich znajduje się obecnie 33 wsi sołeckich. 12 z nich leży w obrębie gminy wiejskiej Pruszcz Gdański, 13 tworzy gminę Cedry Wielkie, a 8 gminę Suchy Dąb. - Fragment "Wprowadzenia" do książki.