|
Zasady doboru maszyn rolniczych
Wydawnictwo: IBMER
Autor: A. Muzalewski
Wydawca, rok wydania:
IBMER, 2008
Liczba stron : 86
Oprawa i wymiary:
miękka, 205 x 295 mm
ISBN: 978-83-89806-21-5
|
W listopadzie 2007 r. uruchomiono działanie
„Modernizacja gospodarstw rolnych" w ramach Programu Rozwoju Obszarów
Wiejskich (PROW) 2007-2013. Celem tego działania jest wsparcie finansowe
inwestycji mających na celu poprawę konkurencyjności gospodarstw rolnych
poprzez modernizację technicznej infrastruktury produkcyjnej, dostosowanie
profilu, skali i jakości produkcji do potrzeb rynku, poprawę bezpieczeństwa
żywności, poprawę warunków utrzymania zwierząt, ochrony środowiska lub
bezpieczeństwa pracy. Pomoc przyznaje się na przedsięwzięcia modernizacyjne
uzasadnione ekonomicznie, w tym pod względem ich kosztów, oraz zapewniające
osiągnięcie i zachowanie powyższych celów. Realizacja projektu w
gospodarstwie powinna przyczynić się do poprawy ogólnych wyników
gospodarstwa, w tym między innymi do wzrostu wartości dodanej brutto.
Projekty modernizacyjne będą także obejmowały zakup ciągników, maszyn i
urządzeń rolniczych.
Składane przez rolników do Agencji
Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR) wnioski o dofinansowanie
inwestycji w ramach działania „Modernizacja gospodarstw rolnych" podlegają
weryfikacji, między innymi pod względem zakresu rzeczowego i kryterium
ekonomicznego. W pierwszym przypadku weryfikowana jest przydatność maszyny do
wymagań stosowanych w gospodarstwie technologii produkcji rolniczej. W przypadku
kryterium ekonomicznego sprawdzane jest dostosowanie wydajności maszyny lub mocy
ciągnika do skali i intensywności prowadzonej działalności produkcyjnej.
Spełnienie obu tych wymagań może świadczyć o racjonalności doboru sprzętu
rolniczego do gospodarstwa i jest jedną z podstawowych przesłanek pozytywnej
oceny projektu.
Wprowadzenie do gospodarstwa nowej maszyny,
ciągnika bądź urządzenia powinno przyczynić się na przykład do poprawy:
organizacji produkcji, terminowości realizacji zabiegów polowych, jakości
wykonania prac maszynowych, jak również do polepszenia warunków i bezpieczeństwa
pracy rolników, a także do zmniejszenia niekorzystnego oddziaływania techniki
rolniczej na środowisko. Suma powyższych wymiernych i bezpośrednio niewymiernych
efektów nowoczesnej mechanizacji powinna przeważać nad kosztami jej stosowania.
Możemy wtedy stwierdzić, że zakup maszyny jest racjonalny. Tę racjonalność
należy pojmować jako efektywne użytkowanie technicznych środków pracy generujące
określone korzyści dla gospodarstwa.
Powyższe założenia były podstawą opracowania
zasad doboru sprzętu do gospodarstw rolnych. W niniejszej publikacji
przedstawiono wytyczne dotyczące wyposażania gospodarstw w sprzęt rolniczy, w
tym algorytmy i kryteria oceny racjonalności doboru oraz wykorzystania wybranych
maszyn i urządzeń rolniczych pod kątem działania „Modernizacja gospodarstw
rolnych". Publikacja zawiera wskaźniki eksploatacyjne i/lub wskaźniki
racjonalnego wykorzystania, względnie wskaźniki doboru sprzętu do gospodarstw w
zależności od skali produkcji, w tym od areału poszczególnych upraw, obsady
zwierząt lub wielkości produkcji rolniczej. Powyższe wskaźniki opracowano dla
ciągników i innych środków transportowych oraz dla maszyn, narzędzi i urządzeń
stosowanych w typowych pracach polowych, w produkcji roślin „energetycznych", w
warzywnictwie i sadownictwie, a także w produkcji zwierzęcej, w tym do doju i
schładzania mleka oraz do przygotowania i zadawania pasz. Zaproponowane wartości
wskaźników doboru poszczególnych rodzajów oraz typów sprzętu rolniczego ustalono
na podstawie specjalistycznej literatury krajowej i zagranicznej, wyników badań
własnych Instytutu Budownictwa, Mechanizacji i Elektryfikacji Rolnictwa (IBMER),
a także na podstawie doświadczeń ekspertów z innych placówek naukowych oraz
producentów, przedstawicieli handlowych i użytkowników sprzętu rolniczego. Przy
określaniu wartości wskaźników racjonalnego doboru maszyn do gospodarstw rolnych
uwzględniono zarówno możliwość zapewnienia dostępu w miarę szerokiej grupy
rolników do zmechanizowanych, nowoczesnych technologii produkcji rolniczej, jak
również wzięto pod uwagę brak praktycznej możliwości intensywnego użytkowania
większości rodzajów środków mechanizacji w warunkach znacznego rozdrobnienia
polskiego rolnictwa. >-
Niniejsze publikacja została opracowana na bazie
materiału zawartego w ekspertyzie wykonanej w IBMER, której wyciąg jest dostępny
między innymi na stronach internetowych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi
(MRiRW) oraz ARiMR [Muzalewski 2007a]. W przygotowaniu materiału wykorzystano
także merytoryczne sugestie i pytania kierowane do IBMER przez rolników,
pracowników ARiMR, a także grono pozostałych zainteresowanych. W porównaniu z
wersją internetową w obecnej publikacji zamieszczono wskaźniki racjonalnego
wyposażenia gospodarstw dla szerszej grupy maszyn i urządzeń, obejmującej także
wybrane środki stosowane w transporcie rolniczym. Zaproponowano również
zmodyfikowaną i uszczegółowioną metodykę oceny doboru ciągników do gospodarstw
rolnych.
Niniejsze opracowanie adresowane jest do
potencjalnych beneficjentów działania „Modernizacja gospodarstw rolnych" oraz do
pracowników ARiMR oceniających wnioski o przyznanie pomocy w tym działaniu. Mamy
nadzieję, że zawarte w publikacji praktyczne wskaźniki, parametry i zalecenia
będą przydatne przy ocenie prawidłowości doboru maszyn, ocenie możliwości
skorzystania z funduszy unijnych oraz na etapie przygotowywania wniosków.
Opracowanie może być także przydatne w praktyce rolniczej jako narzędzie
ułatwiające wprowadzanie racjonalnego postępu technicznego w polskim rolnictwie. |