Tytuł: WILNO-WILEŃSZCZYZNA jako krajobraz i środowiska wielu kultur (Materiał I. Międzynarodowej Konferencji, Białystok 21-24 IX 1989 (w czterech tomach - Tom II. Historia i Pamięć), seria wydawnicza – „Biblioteka Pamięci i Myśli (Tom 3.)”.
Autor: praca zbiorowa pod redakcją Elżbiety FELIKSIAK.
Wydawca: Towarzystwo Literackie im. Adama MICKIEWICZA (Oddział Białostocki), Białystok 1992. 380 stron, rysunki, zdjęcia w tekście i we wklejkach, oprawa miękka lakierowana, format 14,5x20,5 cm.
Stan dobry - ogólne podniszczenie i zabrudzenia okładki oraz środka – poza tym stan OK.
„WILNO-WILEŃSZCZYZNA jako krajobraz i środowiska wielu kultur (Materiał I. Międzynarodowej Konferencji, Białystok 21-24 IX 1989 (w czterech tomach - Tom II. Historia i Pamięć)” - Zarysowana w tej książce panorama wileńskiej ojczyzny jest rezultatem I Międzynarodowej Konferencji „Wilno - Wileńszczyzna jako krajobraz i środowisko wielu kultur” w Białymstoku (21-24 IX 1989), która po trwającym niemal pół wieku milczeniu wokół ogromnego obszaru polskiej pamięci zbiorowej zgromadziła z różnych stron świata w niezapomnianej atmosferze parodniowych interdyscyplinarnych obrad kilkaset osób związanych z Ziemią Wileńską zarówno tematyką zainteresowań, jak i bardzo często swymi kresowymi korzeniami. Liczne omówienia Konferencji w polskich i zagranicznych czasopismach, a także nawiązane wówczas trwałe więzi międzyludzkie, świadczą o emocjonalnej i intelektualnej sile świadectw pamięci, która na ziemiach dawnego Wielkiego Księstwa Litewskiego ogarnia tradycje narodowe Polaków, Litwinów, Białorusinów i Żydów.
79 studiów i szkiców zostało zebranych w czterech bogato ilustrowanych tomach, z których czwarty zawiera indeks osobowy.
- Tom I - Krajobraz i ludzie;
- Tom II - Historia i pamięć;
- Tom III - Nauka, oświata, wychowanie;
- Tom IV - Literatura i język.
Spis treści (Tom II.):
- Ks. Antoni Szyrwiński – Chrześcijaństwo na Litwie i Wileńszczyźnie od początków po czasy najnowsze;
- Jan Rzońca – Spór o biskupstwo wileńskie na sejmie schyłku XVI wieku;
- Włodzimierz Kaczorowski – Biskupi, wojewodowie i kasztelanowie wileńscy na sejmach Zygmunta III Wazy;
- Anna Filipczak-Kocur – Z dziejów skarbu Wielkiego Księstwa Litewskiego za pierwszych Wazów (1587-1648);
- Janusz Drobisz – Konwokacja wileńska z 1624 roku;
- Andrzej B. Zakrzewski – Niektóre aspekty położenia kulturalnego Tatarów litewskich w XVI-XVIII w.;
- Andrzej Dubina – Średnia własność ziemska w okolicach Warszawy i na Brasławszczyźnie w pocz. XIX wieku;
- Andrzej Barański – Losy i aspiracje inteligencji polskiej na Wileńszczyźnie po 1863 roku na przykładzie rodziny Łowicz-Barańskich;
- Andrzej Romanowski – Feniks z popiołów. Odrodzenie kultury polskiej w b. Wielkim Księstwie Litewskim po 1905 roku;
- Dariusz Złotowski – Stosunki polsko-litewskie w świetle niektórych tytułów prasy polskiej w Wilnie lat 1905-1907;
- Danuta Płygawko – Akcja pomocy charytatywnej dla Litwy w czasie pierwszej wojny światowej;
- Jan Snopko – Wilno w koncepcjach wojskowo-politycznych Józefa Piłsudskiego: walki o Wilno w 1919 roku;
- Adam Dobroński – Wojsko w Wilnie (1920-1939);
- Waldemar Dagilis – Stosunki kulturalne na Kresach Wschodnich w II Rzeczypospolitej;
- KJs. Tadeusz Krahel – Archidiecezja wileńska w czasie II wojny światowej;
- Helena Pasierbska – Ponary jako najtragiczniejsze miejsce straceń na Wileńszczyźnie;
- Tadeusz Gosztold – Armia Krajowa na Wileńszczyźnie i Nowogródczyźnie – postulaty badawcze;
- Krzysztof Woźniakowski – Początek drogi. Od Stowarzyszenia Społeczno-Kulturalnego Polaków na Litwie do Związku Polaków na Litwie;