Wazonik, glina szkliwiona, wys. 9 cm., Tolkmicko. Stan: na krawędzi wylewu dwa mikroskopijne odpryski.

Tolkmicko, dziś zapomniane, jeszcze kilkadziesiąt lat temu było kwitnącym ośrodkiem ceramicznym o wielowiekowej tradycji. Rzemieślnicy miejscowi w oparciu o bogate złoża gliny, wyrabiali ceramikę użytkową, zaspakajając zapotrzebowanie okolicznych miast: Fromborka, Braniewa, Elbląga, Królewca a nawet Torunia. Nie bez powodu nazywano Tolkmicko miastem garncarzy. W okresie największego rozkwitu (u schyłku XIX w.) działało tu około 40 samodzielnych warsztatów garncarskich. Kiedy w 1903 r. organizowano Cesarską Manufakturę w Kadynach, to właśnie z Tolkmicka pozyskano pierwszych garncarzy. Wówczas przeszedł do Kadyn, jeden z bardziej znanych tolkmickich mistrzów garncarstwa, Andreas Zimmermann, wraz ze swoimi pracownikami, braćmi Liedtke. W okresie międzywojennym, wraz z rozpowszechnieniem się blaszanych naczyń emaliowanych, produkcja garncarska znacznie podupadła. Z 15 zakładów, działają- cych przed wojną pozostały cztery. Około roku 1930 istniał już tylko warsztat garncarski Johannesa Seegera oraz nowo otwarty Zakład Ceramiki Artystycznej, którego wyroby pokazuje nasza ekspozycja. Ta mało dziś znana, działająca zaledwie kilkanaście lat, wytwórnia zasługuje na dokładniejsze opracowanie. Powstawały w niej naczynia nawiązujące do miejscowych tradycji, sięgano też po modne w latach 30-tych wzory. Wyroby sygnowano wyciskanym w masie herbem Tolkmicka z napisem Tolkemiter Erde, znakowi towarzyszyły napisy: Ostdeutsche Handarbeit. Zakład pracował do końca II wojny światowej, o czym świadczy bożonarodzeniowy talerz z datą 1944. Przestał działać w styczniu 1945 r. po zajęciu Tolkmicka przez wojska radzieckie. W maju 1946 r. podjęto próbę wznowienia działalności pod nazwą Bałtyckie Zakłady Ceramiczne. Rozpoczęto produkcję naczyń codziennego użytku. Choć ze zbytem nie było problemów, a w 1947 r. wyroby zakwalifikowano na wystawę przemysłu artystycznego w Warszawie, to jednak zakład od początku borykał się z trudnościami finansowymi i brakiem surowców. W 1948 r. zakłady postanowiono zlikwidować. W stanie likwidacji pozostawały do 1952 r., produkując doniczki i sprzęt rybacki.