"Święty Kosma i Damian"
patroni lekarzy i farmaceutów

Małopolska, XIX wiek
 

Unikatowy, dwustronny obraz religijny będący pierwotnie centralną częścią feretronu. Na froncie przedstawione postacie dwóch świętych Świętych Braci Kosmy i Damiana. Młodszy i starszy, podobnie ubrani w długie tuniki i szerokie kolorowe płaszcze. Stoją en face do widza, a każdy z nich trzyma w dłoni szkatułkę (na maści i wonności), zaś druga dłoń ma uniesioną w geście błogosławieństwa z wyprostowanymi trzema palcami. Obaj mają długie, ciemne włosy opadające na ramiona, zaś starszy dodatkowo wąsy. Ich twarze malowane są tym samym uproszczonym schematem co twarz Maryi  i Dzieciątka ukazanego na odwrociu.

Matka Bożą z Dzieciątkiem Jezus w typie Hodegetrii. Maryja na lewym ramieniu trzyma siedzącego Jezusa ubranego w białą tunikę i trzymającego w dłoni zamkniętą księgę. Chłopiec o brązowych włosach spogląda dużymi oczami w dal obejmując jednocześnie za szyję swoją Matkę. Maryja jedną ręką obejmuje Syna, drugą o prostych palcach wskazuje w jego kierunku. Ubrana jest w tunikę w brązowe pasy oraz niebieski płaszcz o czerwonym podbiciu. Na głowie ma wysoką czerwoną koronę dekorowaną paciorkami. Jej twarz jest blada o zaróżowionych policzkach i drobnych czerwonych ustach oraz podłużnym nosie i wielkich czarnych oczach wpatrzonych w dal. Wokół ich głów widnieją promienie glorii. Całość malowana w ludowej konwencji o mocnych uproszczeniach szczególnie w partiach twarzy i dłoni,które są płaskie i bez wyraźnych załamań. Podobnie potraktowane są stroje, które ukrywają nienaturalne proporcje postaci. 

Technika: olej na płótnie. Czas i miejsce powstania: Małopolska Południowa - druga połowa XIX wieku.

Bracia Kosma i Damian pochodzili z Arabii. Stamtąd udali się do Syrii, a potem do Cylicji w Małej Azji, gdzie zamieszkali. W czasie swych podróży doskonalili się w sztuce lekarskiej, umiejętności przyrządzania leków, przede wszystkim zaś leczyli. Byli anargyrami, to znaczy, że jako chrześcijanie pomagali współbraciom, leczyli chorych i cierpiących, nie oczekując za to zapłaty. Kiedy za panowania cesarza Dioklecjana również prowincja Cylicja została objęta prześladowaniem chrześcijan, obydwaj bracia zostali aresztowani, poddani torturom i zażądano od nich wyparcia się wiary chrześcijańskiej. Nie spełnili tego żądania i w roku 303 ścięto ich mieczem w mieście Kyrros. W następnych stuleciach kult świętych braci męczenników rozprzestrzenił się po całym Kościele - tak na Wschodzie, jak i na Zachodzie. Swoją popularność zawdzięczali obaj Święci przekonaniu, że skoro za życia poświęcili się leczeniu dolegliwości ciała, to tym więcej są potężni w tej sprawie przed tronem Boga. Istnieje wiele sanktuariów poświęconych świętym Kosmie i Damianowi w różnych częściach Europy. W Kościele katolickim tych dwóch świętych męczenników wspominamy 26 września. Kosma i Damian są patronami Florencji, lekarzy, aptekarzy, farmaceutów, chirurgów, dentystów, cyrulików, cukierników i wydziałów medycznych.

Wymiary: 62 x 44 cm (płótno), w ramie o wymiarach: 71 x 53,5 cm. Stan zachowania: bardzo dobry (obraz po zabiegach zachowawczej konserwacji), praca oprawiona w  prostą, drewnianą ramę umożliwiającą obustronne eksponowanie obrazu.

Do pracy (bezpłatnie) dołączamy pisemny certyfikat potwierdzający oryginalność przedmiotu oraz wszelkie informacje zawarte w opisie, istnieje możliwość dołączenia ekspertyzy rzeczoznawcy, biegłego w zakresie wyceny dzieł sztuki (za dodatkową opłatą).