SPÓR O DETERMINIZM GEOGRAFICZNY

MONOGRAFIA

Jarosław Mikołajec

Stan książki: NOWA

Wydawnictwo Politechniki Śląskiej

Stron: 272

Format: B5

Nakład: 147 egz.

Wydział: Organizacja i zarządzanie

Opis:

Monografia jest prezentacją podstawowych problemów filozofii geografii i przestrzeni geograficznej poprzez pryzmat analizy determinizmu geograficznego. Zagadnienie determinizmu geograficznego jest centralnym problemem filozofii geografii, zwanej tradycyjnie geozofią. Równocześnie postrzegane jest jako problem interdyscyplinarnego pogranicza kilku nauk, takich jak geografia, socjologia, antropologia, historia. Szczególne znaczenie dla analizy problemu determinizmu geograficznego mają relacje geografii i socjologii.

Spis treści:

1. WSTĘP W STRONĘ FILOZOFII GEOGRAFII7

2. INTERDYSCYPLINARNOŚĆ PROBLEMU SPORU O DETERMINIZM GEOGRAFICZNY MIĘDZY HISTORIOZOFIĄ, GEOZOFLĄ SOCJOLOGIĄ I GEOGRAFIĄ..16

2.1. Okres archeiczny filozofii i nauk o Ziemi16

2.2. Czy geozofia jest historiozofią?18

2.3. Czy geopolityka jest filozofią przestrzeni geograficznej?28

2.4. Między socjologią a geografią..34

2.5. Zjawisko geograficzne a zjawisko socjologiczne49

2.6. Co jest zjawiskiem swoiście geograficznym?58

2.7. Socjologiczne wspólnoty przestrzeni geograficznej. Terytorializm, lokalizm, regionalizm64

3. TRADYCYJNA POSTAĆ DETERMINIZMU GEOGRAFICZNEGO71

3.1. Klasyczne pojęcie determinizmu geograficznego71

3.2. Zarys historii determinizmu geograficznego..75

3.3. Krytyka „determinizmu geograficznego" T. Szczurkiewicza87

3.4. Determinizm geograficzny J. Diamonda..91

4. DETERMINIZM GEOGRAFICZNY A ŁAD PRZESTRZENI GEOGRAFICZNEJ.98

4.1. Determinizm a ład98

4.2. Klasyczne rozumienie ładu przestrzennego.101

4.3. Ład przestrzeni geograficznej a ład kosmiczny.103

4.4. Czym jest przestrzeń geograficzna?.106

4.5. Kategoria miejsca.111

4.6. Klasyfikacja ładów przestrzennych a determinizm geograficzny.117

4.7. Ład i chaos przestrzeni geograficznej.120

4.8. Opozycja monocentryczności i policentryczności125

4.9. Obszary i regiony wyróżnione i modelowe w przestrzeni geograficznej..131

4.10. Nowoczesny system-świat jako przestrzenny ład uniwersalny,

a problem samopodobieństwa..139

4.11. System-świat jako czynnik mistyfikujący. Geograficzne determinowanie nauki..142

5. PROCESY SWOIŚCIE GEOGRAFICZNE:!148

5.1. Procesy swoiście geograficzne a determinizm148

5.2. Teoria rasogenezy i geografia ras ludzkich..152

5.3. Wielki Step, wędrówki nomadów i teoria etnogenezy L. Gumilowa..160

5.4. Gorączki złota. Masowa histeria o geograficznych konsekwencjach..164

5.5. Gorączki złota a górnictwo archipelagu GUŁag174

5.6. Rytuał przejścia i przestrzeń176

5.7. Geozoficzne pytanie o cel historii.179

5.8. Ogniskowość Globalnej Wioski.192

5.9. Wybrane koncepcje filozofii dziejów i filozofii przyrody w kontekście zaprezentowanej teorii ewolucji ludzkości..203

6. ONTOLOGIA PRZESTRZENI GEOGRAFICZNEJ A DETERMINIZM GEOGRAFICZNY211

6.1. Ontologia hirudina ogólna i ontologie szczegółowe..211

6.2. Ontologia przestrzeni geograficznej216

6.3. Ontologiczność przestrzeni geograficznej227

6.4. Czym jest determinizm geograficzny?232

7. ZAMIAST ZAKOŃCZENIA: O FILOZOFICZNĄ REHABILITACJĘ GEOGRAFII.238

BIBLIOGRAFIA.243

INDEKS NAZWISK..260

Streszczenie267