Rozród psów
Podręcznik jest pierwszym polskojęzycznym i jak dotąd jedynym tak wszechstronnym i wnikliwym opracowaniem dotyczącym rozrodu u samic i samców psów (canis familiaris). Jest pozycją niezbędną zarówno w praktyce lekarzy weterynarii, jak i u hodowców psów. Ogromną popularnością cieszy się wśród studentów wydziałów medycyny weterynaryjnej. Nowe wydanie zostało uzupełnione o opis nowych jednostek chorobowych oraz etiopatogenezę dużej liczby chorób, przede wszystkim zaś zastosowanie nowych wprowadzonych generacji leków używanych do leczenia zaburzeń rozrodu suk, jak i do antykoncepcji oraz do leczenia chorób gruczołu krokowego u psów.
Omówiono także sposoby przerywania ciąży suk. Podręcznik jest bogato ilustrowany fotografiami i zawiera wiele przejrzystych tabel i rysunków. Autorami podręcznika są najwybitniejsi specjaliści z polskich ośrodków, zwłaszcza z Wydziału Medycyny Weterynaryjnej we Wrocławiu.
Spis treści
Wprowadzenie
ROZDZIAŁ I. ANDROLOGIA I SZTUCZNE UNASIENNIANIE
1. Narządy płciowe psa - Andrzej Dubiel.
Fizjologia i anatomia jąder oraz najądrzy
Fizjologia i anatomia nasieniowodu (ductus deferens) oraz kanału moczopłciowego (canalis urogenitalis)
Fizjologia i anatomia prostaty (gruczoł krokowy lub sterczowy, s. gl. prostatica)
Fizjologia i anatomia prącia oraz napletka
Fizjologia i anatomia moszny
Naczynia i nerwy narządu płciowego psa
2. Plan badania psa reproduktora w kierunku płodności - Andrzej Dubiel
Wywiad
Zdrowotność psów
Ogólne badanie psa i poszczególnych narządów
Szczegółowe badanie narządów rozrodczych
Badanie zachowań płciowych (odruchy i popęd płciowy)
Badanie materiału pobranego od psów ocenianych w kierunku płodności
Badania cytologiczne jąder i najądrzy
Bioptyczne badania miąższu jąder i najądrzy
Badania endokrynologiczne
3. Schorzenia narządów rozrodczych psów - Andrzej Dubiel
Niepłodność wrodzona (pierwotna). Wady wrodzone narządów płciowych
Zaburzenia rozwoju płciowego psa
Nieprawidłowości płci chromosomalnej
Chimery i mozaiki
Nieprawidłowości płci gonadalnej
Nieprawidłowości płci fenotypowej
Diagnostyka i terapia interseksów u psów
Niedorozwój jąder (hypoplasia testiculorum, microrchia)
Agenezja jąder, czyli brak jąder (agenesia testiculorum)
Wnętrostwo (kryptorchismus)
Niedorozwój lub brak najądrzy i nasieniowodów (hypoplasia et aplasia ductus segmentalis WO!ffi)
Stulejka (phimosis)
Załupek (paraphimosis)
Przetrwałe wędzidełko napletka (jrenulum persistens)
Hipogonadyzm
Nabyte choroby narządów rozrodczych psów
Choroby moszny i napletka
Zapalenie jąder, najądrzy i ich osłonek (orchitis, epididymitis, periorchitis)
Zwyrodnienie, zwłóknienie i zanik jąder (degeneratio,jibrosis et atrophia testiculorum)
Nagromadzenie się krwi w jamie pochwowej jądra (haematocoele)
Wodniak jamy pochwowej jądra (hydrocoele)
Nowotwory jąder (neoplasmata testiculorum) - Marek Houszka
Przerost gruczołu krokowego (hiperplasia prostatae)
Zapalenie gruczołu krokowego (prostatitis)
Torbiele gruczołu krokowego (cystes prostatae)
Nowotwory gruczołu krokowego (neoplasmata prostatae) - Marek Houszka
Rany napletka (vulnera praeputii)
Rany prącia (vulnera penis)
Zapalenie prącia i napletka (balanitis et posthitis s. balanoposthitis)
Wypadnięcie prącia (prolapsus penis)
Martwica prącia (necrosis penis)
Trwały wzwód prącia (priapismus)
Złamanie kości prącia (jractura ossis penis)
Nowotwory prącia i napletka (neoplasmata penis et praeputii)
Neurohormonalne przyczyny zaburzeń płodności
4. Sztuczne unasiennianie suk - Andrzej Dubiel
Piśmiennictwo
5. Konserwacja nasienia psów w niskich temperaturach - Wojciech Niżański
Pobieranie nasienia
Rozrzedzalniki
Metody konserwacji nasienia
Etapy konserwacji nasienia
Ocena jakości nasienia psów poddanego konserwacji
w niskich temperaturach
Metody unasienniania suk nasieniem poddanym konserwacji
w niskich temperaturach
Dawka inseminacyjna
Piśmiennictwo
6. Ograniczenie potencjału rozrodczego samców - Karolina Błasiak
Metody chirurgiczne
Metody farmakologiczne
Piśmiennictwo
ROZDZIAŁ II. GINEKOLOGIA I POŁOŻNICTWO
1. Anatomia narządu płciowego suki - Jacek Ingarden
Więzadło szerokie
Jajniki
Jajowody
Macica
Pochwa
Przedsionek pochwy
Srom
Piśmiennictwo
2. Fizjologia narządów płciowych - Andrzej Dubiel
Piśmiennictwo
3. Regulacja neurohormonalna cyklu płciowego u suk - Andrzej Dubiel
Piśmiennictwo
4. Niepłodność suk - Andrzej Dubiel, Wojciech Niżański,
Aleksander Uilsecki
Zaburzenia w rozwoju poszczególnych części narządu płciowego
Niepłodność w wyniku nieodpowiedniego zorganizowania krycia
Zaburzenia czynnościowe w narządzie płciowym
Choroby macicy
Usunięcie macicy i jajników (ovariohysterectomia s. panhysterectomia)
Choroby pochwy
Wypadnięcie pochwy
Niepłodność na tle infekcyjnym i inwazyjnym
Piśmiennictwo
5. Laktomania u suk - Zbigniew Samborski, Wojciech Niżański
Leczenie
Piśmiennictwo
6. Hormonalna antykoncepcja u suk - Grzegorz Dejneka
Antykoncepcja hormonalna przy użyciu progestagenów
Antykoncepcja hormonalna przy użyciu analogów GnRH
Uwagi końcowe
Piśmiennictwo
7. Przerywanie ciąży u suk - Grzegorz Dejneka
Chirurgiczne przerywanie ciąży
Farmakologiczne przerywanie ciąży
Uwagi końcowe
Piśmiennictwo
8. Fizjologia ciąży u suk - Wojciech Niżański
Zmiany ciążowe w organizmie samicy
Regulacja neurohormonalna ciąży u suk
Piśmiennictwo
9. Rozpoznawanie ciąży u suk - Wojciech Niżański, Grzegorz Dejneka
Badanie kliniczne
Rentgenodiagnostyka
Badanie ultrasonograficzne
Ultradźwiękowe detektory tętna
Inne badania
Piśmiennictwo
10. Patologia ciąży u suk - Andrzej Dubiel, Wojciech Niżański
Zmiany w błonach i wodach płodowych
Zaburzenia rozwojowe łożyska
Puchlina wód płodowych
Zakażenie błon i wód płodowych
Nieprawidłowości rozwojowe powrózka pępowinowego
Nieprawidłowości założeń genetycznych rozwoju płodu
Wielokrotne zapłodnienie (nadpłodnienie)
Nadmierna liczba płodów (przeładowanie macicy)
Ciąża pozamaciczna
Resorpcje zarodków i płodów
Mumifikacja płodów, zeschnięcie płodów (mumificatio feti)
Maceracja płodów, rozpłynnienie płodów (maceratio feti)
Rozkład gnilny płodów
Ronienie (abortus)
Poród opóźniony
Przedwczesne bóle porodowe
Nieszczelność szyjki macicy
Patologiczne wycieki z dróg rodnych
Uszkodzenia macicy
Przepukliny
Brak inicjacji akcji porodowej
Skręt ciężarnej macicy
Rozwój ciąży a stosowanie środków farmakologicznych
Piśmiennictwo
11. Fizjologia porodu u suk - Wojciech Niżański, Grzegorz] Dejneka
Objawy zwiastunowe porodu
Przebieg porodu
Określanie długości ciąży i terminu porodu u suk
Piśmiennictwo
12. Ciężki poród (partus gravis) u suk - Wojciech Niżański, Andrzej Dubiel, Aleksander Wasecki
Przyczyny ciężkiego porodu
Badanie rodzącej suki
Pomoc porodowa
Piśmiennictwo
13. Schorzenia okresu poporodowego
Zaburzenia w inwolucji macicy _ Grzegorz] Dejneka
Poporodowe zapalenie macicy u suk - Wojciech Niżański, Grzegorz] Dejneka
Wynicowanie i wypadnięcie macicy (inversio et prolapsus uteri) - rlndrzej Dubiel
Rzucawka poporodowa u suk (eclampsia puerperalis) - rłndrzej Dubiel
Poporodowy obrzęk złośliwy - rlndrzej Dubiel
Piśmiennictwo
14. Opieka lekarska nad suką hodowlaną (przeznaczoną do rozrodu) - Wojciech Niżański
Badanie przed kryciem lub sztuczną inseminacją
Badanie suki w trakcie ciąży
Rozpoznawanie ciąży
Badanie suki przed porodem
Badanie suki w trakcie porodu oraz po porodzie
Piśmiennictwo
Żywienie suk w okresie Clązy
Żywienie suk karmiących
Żywienie szczeniąt
Piśmiennictwo
16. Gruczoł sutkowy (glandula mammaria, mammary gland) - Jan Twardoń
Rozwój gruczołu sutkowego, mammogeneza (mammogenesis)
Wytwarzanie mleka, laktogeneza (lactogenesis)
Utrzymanie ciągłości laktacji, laktopoeza (lactopoesis,galactopoesis)
Schorzenia gruczołu sutkowego u suk
Piśmiennictwo
17. Nowotwory narządu płciowego suk - Marek Houszka
Guz Stickera (transmissible ueneral tumour)
Guzy jajnika
Nowotwory struktur przewodowych narządu płciowego
Nowotwory gruczołu mlekowego psów
Piśmiennictwo
18. Wybrane zagadnienia z neonatologii szczeniąt - Wiesław Bielas
Postępowanle w przypadku stwierdzenia schorzeń u szczeniąt
Rozwój szczeniąt w aspekcie ich fizjologicznej niedojrzałości neonatalnej
Ogólne przyczyny upadków i objawy zbliżającego się zgonu szczeniąt w okresie neonatalnym
Zaburzenia rozwojowe
Wpływ teratogenny
Nieprawidłowe żywienie
Niska masa urodzeniowa noworodków
Obrażenia
Czynniki matczyne i środowiskowe
Infekcje
Infekcje bakteryjne
Infekcje wirusowe
Pasożyty
Proponowany plan postępowania w przypadku choroby noworodków
Badanie kliniczne noworodków
Prawidłowe parametry laboratoryjne u szczeniąt
Badanie anatomopatologiczne padłych szczeniąt
Badanie sekcyjne
Badanie bakteriologiczne
Badanie histopatologiczne noworodków
Badanie wirusologiczne
Najczęstsze schorzenia ogólne noworodków oraz postępowanie zaradcze
Pozorna śmierć noworodków - zamartwica - niedotlenienie
Zaburzenia rozwojowe
Syndrom słabego szczenięcia
Hipotermia
Hipoglikemia
Odwodnienie
Niskie przyrosty masy ciała szczeniąt w okresie neonatalnym
Niedokrwistość hemolityczna szczeniąt
Syndrom krwotoczny noworodków
Posocznica
Choroby zakaźne
Herpeswiroza szczeniąt
Schorzenia poszczególnych narządów u szczeniąt
Piśmiennictwo