Rodzina, ród, pokrewieństwo w perspektywie lingwistyczno-antropologicznej

Karolina Bielenin-Lenczowska

Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego

Warszawa 2008

ISBN: 978-83-6663-83-2

liczba stron: 261

oprawa miękka

.

Spis treści

.

WSTĘP

1. Cel pracy

2. Dobór źródeł i literatury przedmiotu

I. METODOLOGIA

1. Interdyscyplinarne ujęcie zagadnień kultury społecznej i badań nad stereotypami

2. Stan badań

2.1. Rodzina jako przedmiot badań historii

2.2. Pokrewieństwo i powinowactwo — ujęcie antropologiczno-kulturowe

2.3. Pokrewieństwo i powinowactwo — ujęcie językoznawcze

2.4. Badania nad stereotypami w lingwistyce i naukach społecznych

II. RODZINA W XVI-WIECZNEJ POLSCE

1. Wpływ reformacji i kontrreformacji na postrzeganie rodziny

2. Najlepszy stan — małżeński

3. Wychowanie dzieci

III. TERMINOLOGIA POKREWIEŃSTWA I POWINOWACTWA W XVI-WIECZNYM JĘZYKU POLSKIM NA TLE SŁOWIAŃSKIM

1. Indoeuropejska i słowiańska terminologia pokrewieństwa i powinowactwa — etymologie, przesunięcie znaczeń

2. Zmiany w terminologii pokrewieństwa i powinowactwa w XVI-wiecznej polszczyźnie

3. Terminologia pokrewieństwa a kultura społeczna

3.1. Typy organizacji rodzinnej i społecznej dawnych Słowian

IV. RODZINA W TRADYCYJNEJ KULTURZE SŁOWIAŃSKIEJ I W XVI-WIECZNEJ POLSCE - ROLE SPOŁECZNE CZŁONKÓW RODZINY

1. Patriarchat: patrylinearność i patrylokalność

2. Lewirat, sororat i awunkulat

3. Pozycja społeczna kobiety w tradycyjnej rodzinie rozszerzonej

4. Stereotyp językowo-kulturowy kobiety i mężczyzny w tradycyjnej

4.1. Kobieta dobra i zła

4.2. Mężczyzna dobry i zły

4.3. Życie w małżeństwie

5. Stereotyp językowo-kulturowy kobiety i mężczyzny w polskiej kulturze tradycyjnej

5.1. Kobieta dobra i zła

5.2. Mężczyzna dobry i zły

5.3. Życie w małżeństwie

6. Role kobiety i mężczyzny w XVI-wiecznej rodzinie polskiej - językowo-kulturowy pozytywny i negatywny stereotyp żony, matki i gospodyni oraz ojca, męża i gospodarza

6.1. Kobieta stereotyp pozytywny

6.1.1. Kobieta matka

6.1.2. Wierna i posłuszna mężowi

6.1.3. Pobożna, cnotliwa, skromna

6. I .4. Dobra gospodyni

6.1.5. Mądra i piękna

6.2. Kobieta — stereotyp negatywny

6.2. l . Niewieści spryt, powiązany najczęściej z niewiernością

6.2.2. Skłonność do gniewu, kłótliwość, gadatliwość

6.3. Mężczyzna stereotyp pozytywny

6.3.1. Kochający i surowy ojciec

6.3.2. Idealny mąż — przyjaciel

6.3.3. Zaradny gospodarz, idealny pan domu, dworzanin

6.4. Mężczyzna — stereotyp negatywny

6.4.1. Okrutny dla żony

6.4.2. Pijak, utracjusz

6.4.3. Niezaradny, naiwny, zniewieściały

6.5. Życie w małżeństwie

.

PODSUMOWANIE, WNIOSKI

WYJAŚNIENIE SKRÓTÓW

1. Słowniki

2. Języki i dialekty

BIBLIOGRAFIA

1. Teksty źródłowe

2. Opracowania

3. Słowniki