Timothy Snyder

REKONSTRUKCJA NARODÓW

POLSKA, UKRAINA, LITWA, BIAŁORUŚ 1569-1999

Sejny 2006, Fundacja Pogranicze.

Format 17x24 cm, stron 350, cz-b ilustracje, twarda okładka.

Stan bardzo dobry (znikome otarcia okładki).

***

Ze wstępu autora:

Książka ta przedstawia drogę wiodącą ku kształtowaniu się nowoczesnej narodowości. Jej początki to powstanie w XVI w. największego kraju nowożytnej Europy, polsko-litewskiej Rzeczypospolitej Obojga Narodów, w której narodem była szlachta: katolicka, prawosławna i protestancka. Połączeni za sprawą wspólnych politycznych praw, szlachcice — zarówno ci pochodzenia polskiego czy litewskiego, jak i ci o korzeniach wschodniosłowiańskich — określali siebie, po łacinie lub po polsku, jako obywatele Rzeczypospolitej. Trasa naszej intelektualnej podróży wiedzie śladami ewolucji idei narodowych w nowożytnej Rzeczypospolitej Obojga Narodów (1569-1795), a także w dziewiętnastowiecznych mocarstwach, które uczestniczyły w jej podziale (1795-1918) oraz w niepodległych państwach i republikach radzieckich, które powstały na gruzach imperium (1918-1939). Polska polityka wschodnia zaprowadziła, z uwzględnieniem czym jest nowoczesna narodowość, stabilny geopolityczny porządek. Najprostszym dowodem polskiego sukcesu był fakt, że historyczna rywalizacja i wojenne czystki, o których mowa w tej książce, nie dotarły do potocznej świadomości ludzi Zachodu. Gdyby w latach dziewięć-dziesiątych XX w. wybuchły zbrojne konflikty, tak jak w Jugosławii, dowiedzielibyśmy się o okrucieństwach wojny i rzekomo trwającej z dawien dawna nienawiści. Skoro zaś górę wziął pokój i droga do dobrobytu, tak jak w Polsce, centralne miejsce zajęły historyczne słowa o „powrocie do Europy", a najlepszym dowodem sukcesu polskiej polityki wschodniej jest integracja Polski z Zachodem. Rok 1999 był momentem wielkiego sukcesu i przerażającej klęski nowej Europy: Pakt Północnoatlantycki jednocześnie przyjmował w swe szeregi Polskę i bombardował Jugosławię. A kiedy świat reagował na konflikty między Serbami a ich sąsiadami, do Kosowa wysłano wspólny polsko-ukraiński batalion sił pokojowych. Dlaczego zatem północno-wschodnia Europa pozostała stabilna, a południowo-wschodnia się rozpadła?

***

Spis treści:

Nazwy i źródła. Mapy. Wstęp

CZĘŚĆ PIERWSZA Sporna litewsko-białoruska ojczyzna 1. Wielkie Księstwo Litewskie (1569-1863) 2. Litwo! Ojczyzno moja! (1863-1914) 3. Pierwsza wojna światowa i kwestia wileńska (1914-1939) 4. Druga wojna światowa i kwestia wileńska (1939-1945) 5. Epilog: sowieckie litewskie Wilno (1945-1991)

CZĘŚĆ DRUGA Ukraińskie rubieże 6. Nowożytna Ukraina (1569-1914) 7. Galicja i Wołyń na Kresach (1914-1939) 8. Czystki etniczne na zachodniej Ukrainie (1939-1945) 9. Czystki etniczne w południowo-wschodniej Polsce (1945-1947) 10. Epilog: komunizm, oczyszczanie pamięci (1947-1981)

CZĘŚĆ TRZECIA Zrekonstruowana ojczyzna Polaków 11. Patriotyczna opozycja i racja stanu (1945-1989) 12. Państwo narodowe (1989-1991) 13. Europejskie standardy i polskie interesy (1992-1993) 14. Zakończenie: powrót do Europy

Podziękowania. O Autorze. Archiwa. Indeks osobowy.