Dobry władca”. Studium antropologiczne o Franciszku Józefie I

Renata Hołda

Katowice 2008

Wydawnictwo UŚ, 200 stron, oprawa miękka, nowa

Autorka stawia hipotezę, że wciąż żywe zauroczenie Austro-Węgrami i cesarzem Franciszkiem Józefem I stanowi rezultat przemyślanej i doskonale zrealizowanej, państwowej akcji propagandowej. Dostarcza faktów na poparcie tej tezy, pokazuje sposoby budowania mitów przez działania propagandowe, a jednocześnie ujawnia moc i trwałość owych mitów we współczesnym świecie. Ma na celu zrekonstruowanie propagandowych działań dziewiętnastowiecznej polityki austriackiej, zmierzającej do zjednoczenia wokół dynastii  habsburskiej i osoby panującego  różnojęzycznych „ludów”. Analiza materiału źródłowego doprowadziła do  wniosków, potwierdzających postawioną na wstępie tezę o politycznej genezie legendy Franciszka Józefa – dobrego władcy.

Książka składa się z 5 rozdziałów: 1. Dynastia i polityka. Uniwersalistyczne aspiracje Habsburgów a zagadnienia propagandy; 2. „Najdostojniejszy z Habsburgów”. Sylwetka cesarza Franciszka Józefa I w galicyjskich podręcznikach szkolnych lat 1852–1917; 3. Propagandowy aspekt poezji ku czci cesarza Franciszka Józefa I oraz jej rola w powstaniu legendy dobrego władcy; 4. Portret Najjaśniejszego Pana. Wizerunki cesarza Franciszka Józefa I w służbie propagandy i reklamy; 5.„O dobrym Cesarzu”. Opowieści ludowe o Franciszku Józefie I jako adaptacja propagandowych treści w polskim folklor