|
TOMASZ L. GÓRNIAK
Przegląd papierów wartościowych
1995, str 140, db+ [podniszczona lekko okładka].
WSTĘP Broszura niniejsza powstała z inspiracji odwiedzających Galerię Akcji uczniów i nauczycieli szkół ekonomicznych. W czasie oglądania prezentowanych zbiorów i wykładu na temat historycznych papierów wartościowych padało często pytanie o literaturę. Niestety, niewiele wydano książek na ten temat. Katalogi Jana Moczydłowskiego oraz album "Polskie Papiery Wartościowe" profesora Leszka Kałkowskiego i dr Lesława Pagi prezentują akcje i obligacje kompetentnie i bardzo pięknie, głównie od strony kolekcjonerskiej i artystycznej. Podręczniki profesora Witolda Bienia i profesora Krzysztofa Jajugi, a także praca zbiorowa pod redakcją Stanisława--Włodyki koncentrują się bardziej na problemach prawnych, obrotu i wykorzystywania papierów wartościowych w praktyce (jako jednego z instrumentów finansowych). Publikacje te bardzo nam pomogły przy opracowywaniu niniejszego przeglądu. Naszym celem było przybliżenie papierów wartościowych, jakimi są akcje, obligacje, czeki i weksle. Chcieliśmy dokonać tego nie drogą podawania wyczerpujących definicji, lecz raczej pokazując ich wygląd i krótko omawiając odmiany i rodzaje, wymuszając jednocześnie analizę poszczególnych odmian, a co za tym idzie także analizę funkcjonowania papierów wartościowych w praktyce finansowej. Szybko okazało się, że w odniesieniu do akcji i obligacji - gdyż pozostawiliśmy na uboczu czeki i weksle, uznane przez nas za wystarczająco dobrze opracowane - występuje wielka różnorodność odmian, które należy wyszczególnić. Dotyczy to nazw dokumentów (akcja, obligacja, list zastawny, bon, bilet itd), celów emisji, uprawnionych emitentów, waluty, w której wystawiono dokument, praw nabywcy, ilości oraz sposobu poboru pożytków. Ze względu na wzrastającą rolę papierów wartościowych w ostatnich latach uznaliśmy za stosowne pokazanie i krótkie omówienie wszystkich tych odmian. Efekt tej pracy ilustruje załączony indeks, będący jednocześnie próbą klasyfikacji akcji i obligacji. Każdą wyszczególnioną odmianę zilustrowaliśmy fotografią jednego lub kilku dokumentów. Dla wyczerpania tematu papierów wartościowych przedstawiamy także kilka czeków i weksli, nie starając się jednakże, w odróżnieniu do akcji i obligacji, pokazać wszystkich ich odmian. Niniejsza praca składa się zatem głównie ze zdjęć papierów wartościowych, zaopatrzonych w krótkie opisy, omawiające cechy charakterystyczne poszczególnych ich odmian. Nie oparliśmy się podaniu także kilku podstawowych definicji. Najczęściej prezentujemy wyłącznie stronę tytułową dokumentu. W odniesieniu do niektórych obligacji przedstawiamy również dane o celu i warunkach emisji, a w przypadku akcji -fragmenty statutu spółki akcyjnej. Dane te zamieszczane są zwykle na stronie odwrotnej dokumentu. Zwracamy także uwagę na stemple i pieczęcie, znajdujące sie na papierach wartościowych, czasem diametralnie zmieniające ich treść. Pokazujemy najbardziej interesujące, ze względów historycznych lub artystycznych, dokumenty polskie. Na koniec przedstawiamy papiery udziałowe w spółkach komandytowych, spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością, spółdzielniach, gwarectwach węglowych, różnorodne świadectwa depozytowe, opcję i prawo poboru, a także przykładowo papiery wartościowe najbardziej znanych spółek, działających do dzisiaj. Źródłem pochodzenia dokumentów są w większości zbiory własne Galerii Akcji i autora. Korzystaliśmy także z kolekcji Zamku Królewskiego w Warszawie oraz kolekcji Ryszarda Kowalczuka z Warszawy, którym składamy serdeczne podziękowanie. Niniejsza książka jest nieco zmodyfikowaną i rozszerzoną wersją wcześniejszej broszury "Papiery Wartościowe - Album poglądowy dla celów dydaktycznych" z lutego 1995 r., oferowanej w małym nakładzie w formie odbitek kserograficznych.
Zapraszam na inne moje aukcje:
|
|