Tytuł: Preparowanie trofeów myśliwskich.
Autor: Albin ŁĄCKI.
Wydawca: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne (Oddział w Poznaniu), Poznań 1985, wydanie III. 159 stron, rysunki w tekście, oprawa miękka, format 14,5x20,5 cm.
Stan dobry - ogólne podniszczenie i zabrudzenia okładki oraz środka – poza tym stan OK.
„Preparowanie trofeów myśliwskich”. Wstęp - Opracowanie niniejsze ma na celu popularyzację zasad i sposobów preparowania ptaków i ssaków oraz innych trofeów łowieckich.
Wobec braku podobnych opracowań w krajowej literaturze fachowej, podręcznik ten będzie zapewne szczególnie przydatny zarówno dla myśliwych, jak i nauczycieli biologii.
Również młodzież szkolna często znajduje wiele ciekawych ptaków, które w czasie przelotów giną — rozbite o przewody elektryczne lub też z innych przyczyn. Okazy takie trafiają niekiedy do rąk nauczyciela biologii. Nauczyciel, często nie znając zasad konserwowania okazu, ogranicza się do jednorazowego zademonstrowania go młodzieży, po czym z reguły rzadki ptak lub ssak wędruje do śmietnika, lub zostaje zakopany. Trudno bowiem wyszukać specjalistę preparatora, który by znaleziony egzemplarz odpowiednio zakonserwował i wypchał, wzbogacając tym samym gabinet biologiczny szkoły o cenny eksponat, przez wiele lat przydatny w nauczaniu biologii.
W ten sposób tracimy bezpowrotnie wiele rzadkich, niekiedy unikatowych okazów naszej fauny.
Myśliwi często spotykają w łowisku gatunki stanowiące wprawdzie zwierzęta łowne, jednak w niejednym przypadku ubity ssak lub ptak, z racji swej oryginalności lub rzadkości, może po spreparowaniu stanowić trwałą pamiątkę przeżytych doznań łowieckich, lub przedstawiać dużą wartość naukową.
Dla wielu myśliwych okazja zapolowania na takie np. gatunki łowne jak: cietrzew, głuszec, jarząbek lub batalion trafia się niezbyt często, a niekiedy tylko raz w życiu.
Każdy szanujący się myśliwy, a .przy tym miłośnik przyrody, z pewnością nie ograniczy się do spożytkowania jedynie w celu konsumpcyjnym z trudem zdobytej zwierzyny — lecz będzie dążył, aby w postaci odpowiednio spreparowanego trofeum stanowiła trwałą ozdobę jego gabinetu myśliwskiego.
Należy przy tym zaraz na wstępie wyraźnie zaznaczyć, że opracowanie zasad i sposobów preparowania zwierząt nie może stanowić zachęty do zabijania ssaków i ptaków, które chroni ustawa o ochronie gatunkowej.
Państwo i społeczeństwo, oddając myśliwym na mocy odpowiedniego prawodawstwa opiekę nad gospodarką łowiecką i umożliwiając im pozyskanie zwierzyny, darzy ich zaufaniem, którego myśliwy przestrzegający zasad etyki nie może nadużywać.
Bezmyślne strzelanie do każdego zauważonego ssaka lub ptaka, bez uprzedniego ustalenia przynależności gatunkowej, jest nie tylko wykroczeniem przeciw ustawie łowieckiej i ustawie o ochronie gatunkowej zwierząt — lecz w pewnym stopniu również zbrodnią w stosunku do naszej rodzimej przyrody.
Warto również przypomnieć, że zwierzęta żyjące w określonym środowisku tworzą zespół biocenotyczny, którego niewłaściwe i stałe naruszanie spowodować może nieodwracalne i trudne do przewidzenia skutki. Podział na gatunki szkodliwe i pożyteczne został sztucznie wprowadzony przez człowieka. W biocenozie polnej, leśnej, wodnej czy łąkowej skład gatunkowy zwierząt jest wynikiem ich wzajemnego oddziaływania i przystosowywania w procesie ewolucji. Stanowi on najdoskonalszą formę organizacji zwierząt, nie wymagającą żadnego ulepszenia ze strony człowieka.
Również ptaki drapieżne, jak jastrząb czy krogulec, wbrew utartym poglądom nie stanowią pod tym względem wyjątku. Pełnią one w przyrodzie przede wszystkim funkcję czynnika selekcyjnego, którego ofiarami są przeważnie osobniki chore lub biologicznie słabe (często nosiciele różnego rodzaju epizootii).
Obecność drapieżników jest również niezbędna dla zachowania pełnej sprawności gatunków, z których przeżywają osobniki najsilniejsze i najlepiej przystosowane do środowiska.
Umiejętność rozróżniania i określania poszczególnych gatunków w łowisku nie jest rzeczą łatwą dla wielu myśliwych. Każdy myśliwy powinien bezbłędnie odróżniać co najmniej wszystkie gatunki łowne oraz gatunki nie objęte ochroną gatunkową i to zarówno ssaki odpoczywające, ptaki w locie, jak również znać wydawane przez nie w różnych okolicznościach glosy.
Bard ko pomocne mogą tu być popularne dzieła z dziedziny ornitologii, jak np.: „Ptaki Ziem Polskich” — dwutomowe dzieło, omawiające szczegółowo biologię wszystkich gatunków lęgowych i przelotnych, opracowane przez prof. J. SOKOŁOWSKIEGO oraz „Atlasu Ptaków Polskich” — tegoż samego autora.
Spośród opracowań zagranicznych można się posłużyć nowocześnie opracowanym kluczem do oznaczania ptaków w terenie, wydanym w języku angielskim: „The field guide to birds of Britain and Europę” — R. PETERSONA, C. MOUNTFORTA i P.A.D. HOLLONA, względnie jego niemieckim tłumaczeniem „Die Vögel Europas”. Opracowania te dość wiernie oddają sylwetki i ubarwienia ptaków, zarówno w spoczynku jak i w locie.
W zakres niniejszego opracowania nie wchodzi szczegółowe omówienie systematyki ptaków i ssaków, niemniej z pewnością celowa będzie przytoczenie listy gatunków łownych oraz gatunków nie objętych ochroną gatunkową.
Wszystkie pozostałe gatunki z różnych względów objęte są ochroną, zatem ich pozyskanie w drodze odstrzału jest prawnie zabronione.
Spis treści – patrz foto:
Wstęp;
Wykaz gatunków łownych występujących na terenie Polski:
- - A. Ssaki;
- - B. Ptaki;
Wykaz gatunków wyjętych spod ochrony gatunkowej:
- - A. Ssaki;
- - B. Ptaki;
Sprzęt i materiały do preparowania:
- - A. Przyrządy do preparowania;
- - B. Materiał konstrukcyjny i modelarski;
- - C. Środki konserwujące;
- - D. Środki ochronne niezbędne przy czynnościach preparacyjnych;
- - E. Sposoby przyrządzania chemikaliów do zatruwania skór;
- - F. Uwagi ogólne o preparowaniu i wypychaniu;
Ptaki:
- - A. Pozyskiwanie ptaków dla celów preparacyjnych;
- - B. Technika preparowania ptaków;
- - C. Modelowanie ptaków w ujęciach plastycznych kompozycji grupowych;
- - D. zasady preparowania drobnych ptaków;
- - E. Modelowanie ptaków w pozycji lotnej;
- - F. Sporządzanie medalionów ptaków;
Ssaki:
- - A. Preparowanie drobnych ssaków;
- - B. Preparowanie średniej wielkości ssaków;
- - C. Preparowanie większych ssaków;
- - D. Preparowanie poroży zwierzyny płowej;
- - F. Preparowanie oręży dzików;
- - F. Preparowanie i modelowanie głów zwierzyny płowej i dzików;
- - G. Oprawianie skór przeznaczonych dl zawieszania na ścianie;
- - H. Preparowanie nietoperzy;
Zabezpieczenie spreparowanych okazów od szkodliwych czynników zewnętrznych;
Objaśnienia terminologii biologicznej i wyrażeń łowieckich użytych w opracowaniu.