POWSTANIE STYCZNIOWE 1863-1864

WRZENIE

BÓJ 
EUROPA

WIZJE

pod redakcją Sławomira Kalembki 

Wydawnictwo: PWN, 1990
Oprawa: twarda płócienna z obwolutą
Stron: 760
Stan: bardzo dobry (-)

Powstanie Styczniowe jest [...] zbiorem wykładów na temat licznych, a różnorodnych problemów powstania, uwzględniających stan wiedzy na dzień dzisiejszy. To zdaje się przesądzać o przydatności niniejszego zbioru zarówno dla fachowego badacza, jak i dla miłośnika przeszłości narodowej. Redaktor tomu S. Kalembka nie zmierzał oczywiście do narzucenia współpracownikom jednoli­tości poglądów w sprawach szczegółowych. Jednolitość ta w skali ogólnej ukształtowała się, rzec można, sama przez się. Cały zespół autorski odnosi się przychylnie nie tylko do powstańców (bojowników, spiskowców, mę­czenników), bo to się rozumie samo przez się, ale i do samego powstania. Nie iżby nie do­strzegał niedociągnięć, zaniedbań, pomyłek poszczególnych działaczy i całych ugrupo­wań, czerwonych i białych. Krytyczne oceny biorą górę zwłaszcza tam, gdzie mowa jest o prowadzeniu wojny. W konkluzjach swych jednakże wszyscy autorzy zgadzają się mniej więcej na jedno: że Powstanie Styczniowe było czynem moralnie uprawnionym, poli­tycznie nieuniknionym, w dłuższej fali dzie­jowej korzystnym, mimo klęski tak ciężko odpokutowanej. Ten punkt widzenia jest tym bardziej godzien uwagi, że ostatnimi czasy w publicystyce naszej nie brakło głosów kwe­stionujących racjonalność polskich walk o niepodległość w ogóle, a Powstania Stycz­niowego w szczególności. Jest co prawda czę­stym zjawiskiem, że historyk podświadomie przywiązuje się do badanego problemu czy wydarzenia, które też nabiera pod jego pió­rem irracjonalnie pozytywnych zabarwień. Sądzę jednak, że narodowe przeżycia ostat­nich lat paru przyczyniły się do zacieśnienia kontaktu, uczuciowego i rozumowego, nasze­go społeczeństwa, z pokoleniem Sierakow­skiego, Bobrowskiego i Traugutta. W jakiejś mierze zareagowali na to również pracowni­cy naukowi.

(z Przedmowy prof. dra Stefana Kieniewicza)

Spis treści

Przedmowa — Stefan Kieniewicz

Wrzenie

Społeczeństwo polskie przed Powstaniem Styczniowym — Janina Leskiewiczowa . .

Warszawa u progu Powstania Styczniowego — Franciszka Ramotowska

Ziemiaństwo wobec systemu Wielopolskiego — Zbigniew Stankiewicz

Chłopi w Powstaniu Styczniowym a reformy agrarne lat 1861—1864 — Krzysztof Gro-

niowski

Wizje odzyskania Polski niepodległej przed Powstaniem Styczniowym (1858 — początek

1863) — Franciszka Ramotowska

Przed burzą. Wielka Emigracja w przededniu i wobec Powstania Styczniowego — Sławo­mir Kalembka

Bój

Manifestacje patriotyczne i konspiracje przedpowstaniowe w Królestwie Polskim — Ry­szard Bender

Tajemne państwo polskie (1862—1864) — Franciszka Ramotowska

Zarys historii militarnej Powstania Styczniowego — | Eligiusz Kozłowski]

Społeczeństwo ziem północno-wschodnich wobec Powstania Styczniowego — Stanisław

Chankowski

Powstanie Styczniowe na Ukrainie — Andrzej Wroński

Galicja wobec Powstania Styczniowego — Otton Beiersdorf

Powstanie Styczniowe w zaborze pruskim —| Zdzisław Grot |

Europa

Sprawa polska w okresie Powstania Styczniowego — Jerzy Zdrada Polska działalność dyplomatyczna w Rzymie w okresie Powstania Styczniowego — Otton Beiersdorf

Petersburg i społeczeństwo rosyjskie wobec kwestii polskiej w przededniu i w czasie Po­wstania Styczniowego — Wiktoria Śliwowska

Francuska opinia publiczna wobec Powstania Styczniowego (1863—1864) — Krzysztof

Dunin-Wąsowicz

Wielka Brytania a Powstanie Styczniowe — Adam Gałkowski

Kraje bałkańskie a Powstanie Styczniowe — Jerzy Skowronek

Portugalia a Powstanie Styczniowe — Elżbieta Milewska

Ostatnie lata Wielkiej Emigracji — postyczniowe wychodźstwo polityczne — Irena Ko- berdowa

Wizje

Powstanie Styczniowe w literaturze polskiej — Stanisław Frybes

Powstanie Styczniowe w sztuce — Bogusław Mansfeld

Powstanie Styczniowe w muzyce — |Jan Prosnak |

Znaczenie Powstania Styczniowego w dziejach narodu polskiego — Henryk Wereszycki

Zamknięcie — Sławomir Kalembka

Spis ilustracji

Spis map i schematów

Table des matières

Cogepxamie