Tytuł: Polska Partia Robotnicza w warszawskiej dzielnicy WOLA 1942-1948 (w trzydziestą rocznicę powstania PPR), seria wydawnicza - „Komitet Dzielnicowy PZPR na Woli”.
Autor: Towarzystwo Przyjaciół Warszawy – Oddział Wola & Związek Bojowników o Wolność i Demokrację – Warszawa-Wola.
Wydawca: Komitet Dzielnicowy PZPR na Woli, Warszawa-Wola [styczeń] 1972. 87 stron, oprawa miękka, format 14,5x20,5 cm.
Stan dobry - ogólne podniszczenie i zabrudzenia okładki oraz środka – poza tym stan OK.
„Polska Partia Robotnicza w warszawskiej dzielnicy WOLA 1942-1948”. Słowo wstępne - Rocznica 30-lecia powstania Polskiej Partii Robotniczej jest doskonałą okazją do refleksji, do przypomnienia trudnych lat walki i pracy w czasie wojny oraz w pierwszych latach po wyzwoleniu, kiedy w jakże niełatwych warunkach wypadło komunistom polskim budować zręby socjalizmu w naszym kraju. Klęska wrześniowa 1939 r. aczkolwiek bardzo bolesna dla naszego kraju i jego stolicy Warszawy nie załamała Polaków, a szczególnie komunistów, którym wypadło działać w trudnych warunkach, bez własnej partii. Komuniści polscy podjęli walkę w całym kraju, a w tym również i w Warszawie na Woli.
Na Woli, dużym skupisku proletariatu wielkoprzemysłowego, siedzibie metalowców Warszawy o pięknych i bogatych tradycjach rewolucyjnych, komuniści niemalże nazajutrz po klęsce we wrześniu 1939 r. zaczęli się organizować. Powstały tu organizacje lewicowe Sierp i Młot, Stowarzyszenie Przyjaciół ZSRR oraz mający największe wpływy na Woli Związek Walki Wyzwoleńczej. Ten ostatni powołał do życia Komitet Pomocy Ofiarom Faszyzmu. Chodziło tu głównie o ludność żydowską oraz zbiegłych z obozów zagłady jeńców radzieckich. Wymienione organizacje odegrały na Woli dużą rolę w przetrwaniu, konsolidacji i przygotowaniu szeregów doświadczonych komunistów do walki z hitlerowskim okupantem.
Po powstanu w dniu 5 stycznia 1942 r. w Warszawie na Żoliborzu Polskiej Partii Robotniczej zaczęły się na Woli zebrania na temat celów oraz nazwy partii. W rezultacie paru zebrań, dyskusji i wyjaśnień składanych przez członków KC PPR powołano w dniu 10 marca 1942 r. Komitet Dzielnicowy PPR na Woli. Pierwszym sekretarzem został doświadczony komunista, były sekretarz KD KPP w tej dzielnicy Jan Szymczak; drugim sekretarzem Wacław Szczepaniak, a dowódcą Gwardii Ludowej Tomasz Zaręba.
Przed Polską Partią Robotniczą stanęły wówczas bardzo poważne zadania. Trzeba było „jednoczyć wszystkie siły do walki na śmierć i życie” — jak głosiła odezwa PPR z lutego 1942 r, — tworzyć front narodowy do walki o wolną i niepodległą Polskę złożony głównie z zespolonej i zwartej klasy robotniczej, przyszłego gospodarza Polski Ludowej, wolnej od wyzyskiwaczy i rodzimych ciemiężycieli, wolnej od hitlerowskiego najeźdźcy, Polska Partia Robotnicza stworzyła wówczas dalekowzroczny program rewolucyjnych przemian w naszym kraju, postawiła na bezkompromisową walkę z hitlerowskim najeźdźcą wspólnie ze wszystkimi siłami całego narodu w sojuszu ze Związkiem Radzieckim. Wysunęła również konieczność oparcia naszej granicy zachodniej o Odrę i Nysę Łużycką.
Ten dalekowzroczny program był konsekwentnie realizowany przez członków PPR. Zjednywał on partii również i na Woli wielu zwolenników i sympatyków. PPR licząca na Woli kilkuset członków, mimo różnych trudności związanych z aresztowaniami i ofiarami w nierównej walce z hitlerowskim okupantem, była do końca partią prężną, prowadzącą bezkompromisową walkę, partią która wzięła aktywny udział w powstaniu warszawskim na terenie swojej dzielnicy, a później także na terenie innych dzielnic Warszawy. O aktywności komunistów wolskich najlepiej świadczą publikowane wspomnienia, kronika wydarzeń, liczba lokali konspiracyjnych oraz fakt, że Rada Narodowa m.st. Warszawy powstała na Woli przy ul. Długosza 29 w dniu 19.II. 1944 r., a aktywiści Woli zawsze zasilali szeregi całej warszawskiej organizacji PPR...
Spis treści:
Słowo wstępne:
Wspomnienia:
1. Tadeusz Bartoszewicz: Fragment wspomnień;
2. Ryszard Gdulewski: O pracy na stanowisku Szefa Laboratorium Uzbrojenia GL i AL;
3. Janusz Gwiazdowski: Realizowałem program PPR;
4. Władysław Karbul: Mój udział w walce zbrojnej PPR;
5. Franciszek Kostrzewski: Ze wspomnień kolejarza Węzła Warszawa-Zachodnia;
6. Edwad Leoniak: W szeregach PPR w latach wojny i okupacji;
7. Witold Poczmański: Wola w latach 1945—1948;
8. Mieczysław Sobiecki: Wiec w fabryce;
9. Leon Wrzosek: W AL na Woli w czasie powstania warszawskiego;
10. Marian Chruszczewski — I Sekretarz KD PZPR na Woli: Wola dziś i jutro;
Biografie:
11. Jana Szymczaka;
12. Wacława Szczepaniaka;
Kronika:
13. Kronika PPR na Woli w latach 1942—1948 — opracowała Zofia Czech;
14. Wykaz lokali konspiracyjnych PPR na Woli — opracowała Janina Kowalska.