Tytuł	Arborystyka. Wybrane zagadnienia pielęgnacji drzew
Autor	Grzegorz Szewczyk
Wydawca	Wydawnictwo Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie
Rok wydania	2012
Liczba stron	176
Wymiary	170 x 240 mm
Okładka	miękka
ISBN	978-83-60633-69-4

 

Podręcznik został napisany jako pomoc naukowa dla studentów Wydziału Leśnego Uniwersytetu Rolniczego im. H. Kołłątaja w Krakowie do przedmiotu Chirurgia i pielęgnacja drzew. Materiały w nim zawarte stanowią uzupełnienie wykładów i ćwiczeń tak kameralnych, jak i terenowych oraz dostarczają podstaw metodycznych do oceny stanu zdrowotnego, żywotności i statyki drzew, a w ślad za tym do określenia rodzaju i rozmiaru prac pielęgnacyjnych.

Interdyscyplinarność zagadnienia pielęgnacji i konserwacji drzew sprawia, że szczególnie studenci leśnictwa wydają się być predestynowani do zajmowania się nim zawodowo. Przy ocenie stanu zdrowotnego drzewa i projekcie prac pielęgnacyjnych istotne są kwestie omawiane szczegółowo w ramach zajęć z zakresu fitopatologii, entomologii, gleboznawstwa, hydrologii, botaniki itd., prowadzonych w ra­mach studiów licencjackich i magisterskich. Konieczne jest jednak skodyfikowanie konkretnych działań - zadań w zakresie pielęgnacji drzew w trudnych, najczęściej silnie zantropogenizowanych warunkach wzrostowych oraz wskazanie istotnych różnic w porównaniu z ekosystemami leśnymi. Dotkliwie odczuwa się brak pod­ręcznika akademickiego z dziedziny pielęgnacji i konserwacji drzew, czyli arborystyki, uwzględniającego w szczególności specyfikę nauczania przedmiotu. Jest to niezwykle ważne zwłaszcza w obecnej chwili wobec zmieniających się standardów światowych w zakresie wykonywania zabiegów pielęgnacyjnych drzew i krzewów.

Praca jest wynikiem moich dwudziestoletnich doświadczeń przy ocenie stanu zachowania oraz utrzymania drzew w warunkach miejskich i w zadrzewieniach o charakterze parkowym.

Z ogólnej problematyki konserwacji oraz pielęgnowania drzew wyłączono za­gadnienia budowy makro- i mikroskopowej, procesów życiowych oraz fizjologii. Tematyka ta jest szczegółowo omawiana w ramach kursów prowadzonych podczas studiów leśnych. Wprowadzono natomiast tematy z zakresu elementów natural­nych środowiska (drzew) jako składników kompozycji ogrodowej, cięcia drzew, le­czenia ubytków oraz wzmocnień mechanicznych pni i koron. Osobny dział - istot­nie rozbudowany w porównaniu z innymi tego typu publikacjami - poświęcony jest metodykom oceny stanu zdrowotnego, żywotności drzew oraz ich statyki; na ich użytek opracowano autorskie karty oceny drzew będące podstawą planowania kon­serwatorskiego.

Ramy niniejszego podręcznika zostały celowo ustalone w ten sposób, że nie wchodzi on zasadniczo w sferę wykonawstwa prac - doboru odpowiednich narzędzi czy stosowania właściwych technik i technologii, opisywanych szczegółowo w kil­ku interesujących opracowaniach [Skup 1995, Chachulski 2000, Siewniak i Kusche 2002]. W ten sposób skupiono się na pierwszym, zasadniczym etapie prac, czyli zbieraniu materiału badawczego i wnioskowaniu w zakresie oceny możliwości roz­wojowych drzewa. Intencją autora było praktyczne przedstawienie metod postępo­wania, których opis poparty jednak został niezbędnymi rozważaniami teoretyczny­mi, tak aby zrozumiałe były przesłanki stosowania konkretnych rozwiązań.

 

W treści:

Pielęgnacja drzew jako narzędzie kształtowania środowiska życia czlowieka

Wybrane elementy naturalne układów zieleni zorganizowanej

Cięcie drzew

Rodzaje cięć

Rany i ubytki

Diagnostyka stanu drzew

Określenie wieku i żywotności drzewa

Określenie zdrowotności drzewa

Badanie statyki drzewa

Dokumentacje prac konserwatorsko-pielegnacyjnych drzew

Wzmocnienia mechaniczne drzew

Tytuł	Pielęgnowanie i leczenie drzew starszych
Autor	Zbigniew Chachulski
Wydawca	Libra-Print
Rok wydania	2011
Liczba stron	322
Wymiary	165 x 240 mm
Okładka	miękka
ISBN	978-83-922723-0-7

 

 

 

Jest to pierwsza pozycja na polskim rynku, która kompleksowo zajmuje się tematyką ratowania starych drzew. Czytelnik dowie się z niej nie tylko o sposobach pielęgnacji, ale również o profilaktyce i leczeniu drzew chorych. W książce opisane są narzędzia, sprzęt oraz materiały używane do tego typu prac. Przedstawiono m.in. metodę alpinistyczną, wykorzystującą liny przy pracach w koronach drzew. Osobny rozdział książki poświęcono zagadnieniom związanym z wydawaniem decyzji na wycinkę drzew. Publikacja ma charakter podręcznika uczącego sposobów pielęgnacji drzew starszych. Pogłębia również wiedzę na ten temat.

 

 

Spis treści

Od autora 7

Rozdział l - Wiadomości wstępne

1. Wprowadzenie do tematu 10

2. Krótki rys historyczny chirurgii drzew w Polsce          14

3. Wyjaśnienie i uporządkowanie podstawowych

pojęć z zakresu pielęgnowania drzew 23

4. Podstawowe wiadomości z budowy anatomicznej drzewa 32

5. Mechanizm obrony drzew przed procesami rozkładu drewna              40

Rozdział II - Diagnozowanie drzew

1. Wprowadzenie 44

2. Konstrukcja drzewa 46

3. Ocena wewnętrznej budowy pnia 48

4. Dokumentacje określające stan zdrowotny drzew 56

Rozdział III - Zabiegi pielęgnacyjne i chirurgiczne stosowane przy drzewach starych
Uwagi ogólne - wprowadzające do tematu 59

A. CIĘCIE DRZEW 60

1. Cięcia przyrodnicze   60

2. Cięcia nieprzyrodnicze          70

3. Technika usuwania gałęzi      78

4. Zabezpieczanie ran po cięciach         79

5. Terminy wykonywania cięć    83

6. Podsumowanie tematu cięcia koron drzew     86

B. RANY l UBYTKI        90

1. Rany powierzchniowe            91

2. Ubytki wgłębne 96

C. WZMOCNIENIA MECHANICZNE PNI l KONARÓW     110

1. Wiązania sztywne      110

2. Wiązania elastyczne (linowe)  124

3. Odciągi 137

4. Podpora 140

5. Podsumowanie wzmocnień 142

6. Kontrola stanu wzmocnień     144

7. Charakterystyka i ocena metod pracy w koronach drzew  145

Rozdział IV- Inne zabiegi stosowane przy leczeniu i pielęgnowaniu drzew starych
A. WALKA ZE SZKODNIKAMI l CHOROBAMI DRZEW  149

1. Choroby 150

2. Szkodniki 154

3. Działania profilaktyczne  157

4. Działania bezpośrednie, czyli interwencyjne 159

5. Grzyby z rodziny Trichodermaceae i co dalej 164

B. ZABIEGI SANITARNO-ZABEZPIECZAJĄCE STOSOWANE PRZY KORZENIACH DRZEW 165

1. Wprowadzenie do tematu      165

2. Aeracja, czyli napowietrzanie korzeni drzew    173

3. Metody pozwalające na funkcjonowanie drzew w nawierzchniach nieprzepuszczalnych dla wody i powietrza    182

4. Zabiegi sanitarne stosowane przy korzeniach            189

5. Sposób zabezpieczania drzewa w przypadku zmiany poziomu gruntu w najbliższym jego otoczeniu    193

6. Zabezpieczanie drzew na terenach budowy    202

7. Adaptacja otoczenia drzew pod stanowiska postojowe

i inne zabezpieczenia    217

C. INNE PRACE l ZABIEGI STOSOWANE W KORZENIACH DRZEW    221

1. Przesadzanie drzew starszych  221

2. Nawożenie drzew starszych   234

3. Nawadnianie drzew    244

4. Ochrona fauny związanej z drzewami starszymi 249

D. WYBRANE ZAGADNIENIA PROCEDURALNE ZWIĄZANE

Z OCHRONĄ DRZEW l ZADRZEWIEŃ   252

1. Wprowadzenie 252

2. Zagrożenia wynikające z postępowań proceduralnych
przy wydawaniu zezwoleń na realizację inwestycji,
w sytuacjach, gdzie występują kolizje z drzewami 252

3. Rola inspektora nadzoru przy realizacji inwestycji       257

Rozdział V - Materiały i sprzęt stosowany przy leczeniu i pielęgnacji drzew

A. MATERIAŁY             259

1. Elementy składowe wszelkiego typu wzmocnień do drzew     259

2. Materiały stosowane do napowietrzania korzeni         263

3. Preparaty do zabezpieczania ran i ubytków    265

B. SPRZĘT l NARZĘDZIA UŻYWANE PRZY PIELĘGNOWANIU

l WYCINCE DRZEW      269

1. Sprzęt          269

2. Narzędzia      273

Rozdział VI - Prace w koronach drzew

A. SPRZĘT DO PRACY W KORONACH DRZEW  283

1. Liny 283

2. Karabińczyki (zatrzaśniki) 297

3. Osprzęt alpinistyczny            300

4. Uprzęże        301

5. Drzewołazy   303

Rozdział VII - Podstawowe zasady bezpiecznej pracy w koronach drzew

A. WARUNKI JAKIE POWINNA SPEŁNIAĆ

ODZIEŻ ROBOCZA l OCHRONNA         305

B. WARUNKI JAKIE POWINIEN SPEŁNIAĆ

SPRZĘT OCHRONY OSOBISTEJ          308

C. WARUNKI JAKIE POWINIEN SPEŁNIAĆ SPRZĘT l OSPRZĘT

ZABEZPIECZAJĄCY PRACE W KORONACH DRZEW   309

D. WARUNKI JAKIE POWINIEN SPEŁNIAĆ PODSTAWOWY SPRZĘT

l NARZĘDZIA UŻYWANE PRZY PIELĘGNACJI l LECZENIU DRZEW     312

Rozdział VIII - Zasady bezpiecznego wykonywania prac

przy drzewach starszych A. OGÓLNE ZASADY BEZPIECZNEJ PRACY NA WYSOKOŚCI

W TECHNICE ALPINISTYCZNEJ           316

B. INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA PRACY DLA WYBRANYCH

OPERACJI WYKONYWANYCH W KORONACH DRZEW            318

Rozdział IX - Informacje dodatkowe

1. Warunki uznania drzewa za pomnik przyrody             321

2. Szacunkowe normy urobku drewna pochodzącego z wycinki             322

Spis pojęć          323

Literatura          325