---

Stan okładki: bardzo dobry (-), okładka posiada kilka niewielkich śladów zagięć oraz drobnych zabrudzeń, grzbiet wyblakły.

Stan kartek: czyste, białe. Książka jest rozklejona pomiędzy kartkami ze zdjęciami, a także kilka kartek na końcu książki jest częściowo odklejonych na krawędzi grzbietu od góry.

---

W książce znajduje się 16 zdjęć i reprodukcji cz.b. dobrej jakości.

Od Autorki

"Starożytni Rzymianie mawiali: "Habent sua fata libelli" (łac. - i książki mają swój los). Można by to powiedzieć także o Pani Elizie. Powieść tę zaczęłam pisać bardzo dawno, bo w 1935 r. Odbyłam wtedy podróż szlakiem Orzeszkowej. Byłam w klasztorze sióstr sakramentek w Warszawie i w majątku Piotra Orzeszki - Ludwinowie; zwiedziłam Milkowszczyznę i Grodno, zawędrowałam wówczas także i do Miniewicz, prototypu Korczyna z Nad Niemnem, oglądałam grób Jana i Cecylii i rozmawiałam z Jankiem Bohatyrowiczem, sędziwym już wówczas pierwowzorem bohatera nadniemeńskiej epopei Orzeszkowej. Rozmawiałam z ludźmi, którzy Elizę Orzeszkową znali i pamiętali: z tymi, którzy kochali ją jako niezmiernie dobrego człowieka, i z tymi, którzy czcili ją jako wielką pisarkę.
W owym czasie ogromną pomocą przy pisaniu powieści o Elizie Orzeszkowej okazała się jej ukochana wychowanka i przyjaciółka, nieżyjąca już dzisiaj Jadwiga z Nusbaumów Holenderska, założycielka istniejącego przed wojną w Warszawie Towarzystwa im. Elizy Orzeszkowej. Jadwiga Holenderska udostępniła mi wówczas oryginały listów pisarki i wszystkie pozostałe po niej pamiątki. Niestety, rękopis napisanej już niemal powieści oraz cenne materiały i fotografie, które wtedy zebrałam, spłonęły w 1939 roku, podczas oblężenia Warszawy (zachowały się tylko fragmenty, które już były drukowane).
Dopiero po dwudziestu kilku latach wróciłam znowu myślą do pięknej postaci autorki Marty, do dawno zapomnianych wspomnień i wrażeń.
Oddając teraz powieść o Elizie Orzeszkowej - szlachetnym człowieku i znakomitej pisarce - w ręce czytelników, chciałabym podkreślić, że mimo zbeletryzowanej formy niemal wszystko jest tu autentyczne. Starałam się nawet, ażeby Orzeszkowa czy Konopnicka, a także inne postacie historyczne, występujące w tej powieści, mówiły słowami zaczerpniętymi z listów, wspomnień czy też innych dokumentów.
W osiągnięciu tego celu pomogły mi przede wszystkim listy Elizy Orzeszkowej: zarówno Listy opublikowane przed wojną pod redakcją L. B. Świderskiego, jak Listy zebrane, wydane obecnie przez IBL pod redakcją E. Jankowskiego.
Ogromną pomocą przy tworzeniu żywej postaci pisarki i jej otoczenia były dla mnie rozmowy z Zuzanną z Krausharów Rabską oraz łaskawie spisane dla mnie wspomnienia prof. Stanisława Kościałkowskiego (syna lekarza i przyjaciela Orzeszkowej z Grodna), które przytaczałam w całości w książce mojej Zwykłe sprawy niezwykłych ludzi. Cenne też okazały się materiały i dokumenty, zebrane i udostępnione mi przez dr Zofię Niesiołowską-Rotherową oraz przez rodzinę Florentego Orzeszki (przytoczone również w Zwykłych sprawach).
Dzisiaj niewiele już osób pamięta "samotnicę grodzieńską". Rozmowy z tymi, którzy ją znali i pamiętają, stały się dla mnie niezmiernie cennym tworzywem. Chciałabym więc na tym miejscu podziękować p.p. Antoninie z Natansonów Dziewulskiej, Marii z Wyganowskich Giedroyciowej, Jadwidze z Kuroczyc-kich Janczewskiej, Józefie z Bagińskich Niedźwiedzkiej, przede wszystkim zaś inż. Józefowi Tołłoczce, który tak życzliwie dzielił się ze mną wspomnieniami i pamiątkami, związanymi z osobą wielkiej pisarki."

Gabriela Pauszer-Klonowska
1973 r.

Spis rzeczy

Część pierwsza: Mała Ziunia
1. Wąsy pana chorążego
2. Dzwon pogrzebowy
3. Samotność
4. Na klasztornej pensji

Część druga: Dziedziczka Ludwinowa
1. Panna na wydaniu
2. Dziedziczka Ludwinowa
3. Rok 1863
4. Klęska

Część trzecia: Pisarka
1. Pierwszy druk
2. Miłość
3. Sława

Część czwarta: W Ongrodzie i w Onwilu
1. Z różnych sfer
2. Księgarnia "E. Orzeszkowa i Ska"
3. Ongród płonie

Część piąta: Nad błękitnym Niemnem
1. Wśród białoruskiego ludu
2. Nad Niemnem
3. Nadniemeński rybak
4. Złote pióro

Część szósta: Samotnica grodzieńska
1. Eliza Orzeszkowa-Nahorska
2. Cios, który w samo serce uderzył
3. Smugi jasne na tle mroku
4. Rok 1905
5. Słońce, które wkrótce przestanie świecić memu snowi

♦ Od Autorki

Zapraszamy do udziału w licytacji!

---

Zdjęcia: