ORYGINALNY NADZIAK / CZEKAN BOJOWY z XVII wieku

Żeleźce oryginalne z XVII wieku wykonane z kutego żelaza o długości 29 cm, z jednej strony zakończone siekierką, z drugiej - długim kolcem (dziobem) o przekroju czworobocznym. Oprawa, w tym stylisko i tok, współczesne - postarzane, o długości 64.5 cm.

Stan zachowania: widoczny na zdjęciu, ślady korozji.

Oferowana broń stanowi połączenie nadziaka zaopatrzonego w dziób oraz obuszka (czekana), którego cechą charakterystyczna była siekierka. O tym, ze mamy do czynienia z bojową odmianą nadziaka z XVII wieku świadczą jego znaczne wymiary.

Czekan (staropolski "obuszek") – drzewcowa broń obuchowo-sieczna składająca się z długiego trzonka zakończonego siekierką, zwykle niewielkich rozmiarów, nieco podobna do ciupagi. Od topora bojowego czekan różni się bardziej delikatnym, wąskim żeleźcem, wydatnym, młotkowatym obuchem i zwykle dłuższym styliskiem. Do XVIII wieku w czekany była uzbrojona jazda polska. W czekanach typowo bojowych młotek obucha często był dodatkowo karbowany, by zapobiec ześlizgnięciu się przy uderzeniu w zbroję przeciwnika.

W XVI – XVIII w. czekany (zwane także po staropolsku obuszkami) wraz z nadziakami były chętnie noszone przez polską szlachtę, stanowiąc codzienną broń, często wykorzystywaną w czasie awantur sejmikowych i bijatyk. Czekan jako broń był na tyle niebezpieczny, że kolejne sejmy zakazywały jego używania (w 1578, 1601 i 1620 r.):

"...aby żaden nie ważył się odtąd zażywać albo nosić czekanów in loco publico, pod winą dwóch set grzywien...wszakże na wojnie przeciwko nieprzyjacielowi koronnemu, zażywanie czekanów i innej broni, zachowujemy."