Witaj na aukcji Starej Szuflady

Od Kijowa do Rzymu

Z dziejów stosunków Rzeczypospolitej ze Stolica Apostolską i Ukrainą

pod redakcją Mariusza R.Drozdowskiego

Wydawnictwo: IBNDKE

Ilość stron: 1187

Książka jest nowa i nieużywana

Spis treści

Table of Contents

List gratulacyjny JE Nuncjusza Apostolskiego w Polsce, Abp. Celestino Migliore . . 17

Congratulatory Letter from His Exellency the Apostolic Nuncio in Poland, ArchbishopCelestino Migliore . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17List gratulacyjny JE Prymasa Polski-Seniora, Ks. Kard. Józefa Glempa . . . . . . . . 19Congratulatory Letter from His Eminence, the Senior Polish Primate, Cardinal JózefGlemp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19List gratulacyjny JE Abp. Edwarda Ozorowskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21Congratulatory Letter from His Exellency Archbishop Edward Ozorowski . . . . . . 21List gratulacyjny JE Bp. Jana Kopca . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23Congratulatory Letter from His Exellency Bishop Jan Kopiec . . . . . . . . . . . . . 23List gratulacyjny JM Rektora Uniwersytetu w Białymstoku, prof. JerzegoNikitorowicza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25Congratulatory Letter from the Rector of the University of Białystok, Prof. JerzyNikitorowicz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25List gratulacyjny Sekretarza Generalnego Polskiej Akademii Umiejętności w Krakowie,prof. Jerzego Wyrozumskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27Congratulatory Letter from the Secretary General of the Polish Academy of Arts andSciences prof. Jerzy Wyrozumski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 278Tabula Gratulatoria . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29Wstęp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33Introduction . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33Spis publikacji prof. dr hab. Teresy Chynczewskiej-Hennel . . . . . . . . . . . . . . 39List of publications of Prof. Theresia Chynczewska-Hennel . . . . . . . . . . . . . . 39Wykaz skrótów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53Abbreviations . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53POL I T Y KAPOL I T I C SMarek PlewczyńskiKozacy w walkach z Moskwą nad Dźwiną i Ułą w latach 1567–1568 . . . . . . . . 57Cossacks in the Conflict with Moscow over the Daugava and Ula in the years 1567–1568 57Krystyna SzelągowskaMissio Scandinavica. Laurentius Nicolai Norvegus, jego życie i działalność . . . . . . 73Missio Scandinavica. Laurentius Nicolai Norvegus, his life and work . . . . . . . . . 73Jerzy UrwanowiczLeczyć czy odcinać putrida membra? Stanisław Żółkiewski wobec Kozaków podczaspowstaniaNalewajki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103To Treat or cut off the Diseased Limb? Stanislaw Żółkiewski Concerning the CossacksDuring the Nalyvaiko Uprising . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103Віктор Брехуненко„Вітчизна” в уявленнях християнських козацтв XVІ – першої половини XVII ст. . 117The „Fatherland” according to Christian Cossacks of the 16th and first half of the 17thCenturies . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 117Наталя Яковенко„Освоєний простір”: місця поховань волинської шляхти (середина XVI – серединаXVII ст.) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 137The ‘Domestication of Space’: Places of Burial of the Elite of Volhynia (middle of 16thto middle of the 17th centuries) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 137Віталій ЩербакВзаємовідносини козацтва з іншими соціальними верствами, королівськоюта місцевою владою в Речі Посполитій . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1539The Relationship between Cossacks and other Social Strata, Royal and Local Authoritiesin the Polish-Lithuanian Commonwealth . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 153Karol ŁopateckiGeneza kozackiego prawa i sądownictwa wojskowego. Z badań nad artykułamiwojskowymiw Rzeczypospolitej szlacheckiej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 167Genesis of Cossack military and judiciary law based on the research of articles of warin the Polish-Lithuanian Commonwealth . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 167Hanna Osiecka-SamsonowiczNieznane poselstwo obediencyjne biskupa Pawła Wołuckiego do papieża Pawła V w 1613 r. 183The Unknown Embassy of Obedience of Bishop Paweł Wołucki to Pope Paul V in 1613 183Татьяна Геннадьевна Таирова-ЯковлеваВольности шляхетские и казацкие: от отчизны «Речь Посполитая» к «отчизне на-шей Малороссийской» . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 197Cossack Freedom: from the “homeland in the Commonwealth” to a “Little RussianHomeland” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 197Henryk LitwinPosadami wielkich miast Ukrainę ozdobił. Rozwój pogranicznych majątków hetmanawielkiego koronnego Stanisława Koniecpolskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 209He Ornamented Ukraine by the Foundation of Towns. The Development of theBorderland Esrtates of Crown Hetman Stanisław Koniecpolski . . . . . . . . . . . . 209Юрій А. МицикЧи Богдан Хмельницький писав сатиричного вірша про князя Домініка Острозького--Заславського? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 221Did Bogdan Khmelnytski write a Satirical poem about Prince Dominik Ostroski--Zasławski? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 221Mariusz R. DrozdowskiWyprawa zborowska w propagandzie dworu królewskiego . . . . . . . . . . . . . . . 227The Zboriv Expedition in the Propaganda of the Royal Court . . . . . . . . . . . . 227Mirosław NagielskiDzieje upadku hetmana zaporoskiego Iwana Wyhowskiego w świetle korespondencjiz 1659 roku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 243The Fall of the Zaporozhe Hetman Ivan Vyhovski in the Light of Correspondenceof 1659 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2310Piotr KrollInstrukcja na rozmowy z Kozakami uchwalona na konwokacji warszawskiej 1658 r. 263Instructions for talks with the Cossacks decreed at the Warsaw Convocation 1658 . 263Тарас Чухліб…Нехай тільки наступить у Війську Запорозькому щирість та зичливість до короля:з історії політичних відносин між Польщею та Україною (1660-ті – перша половина1670-х рр.) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 291…let there only be sincerity and benevolence toward the king in the Cossack Army:the history of political relations between Poland and Ukraine (1660s – first halfof the 1670s) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 291Maciej FranzIdeologia religijna a sojusze polityczne Kozaczyzny w drugiej połowie XVII wieku . 317Religious Ideology and Political Alliances of Cossack territory in the Second halfof the Eighteenth Century . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 317Marek WagnerUdział Republiki Weneckiej w wielkiej wojnie tureckiej (1684–1699) . . . . . . . . 329The Participation of the Republic of Venice in the Great Turkish War (1684–1699) 329Serhii PlokhyMystifying the Nation: The History of the Rus’ and its French Models . . . . . . . . 347Ірина ДмитришинГригір Орлик – польський патріот? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 359Grygir Orłyk – Polish Patriot? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 359Максим ЯременкоДля “честі дому”, заради користі «отчизни» та «в прислугу государственную»(стимули до навчання дітей козацької старшини у XVIII ст.) . . . . . . . . . . . . 369For “the Honor of the House”, for “Benefit of the Fatherland” and “at the State Service”(the Cossack’s Nobility Motivation for schooling in the Eighteenth Century) . . . . 369Andrzej SzwarcRuś w wyobraźni i w rzeczywistości. Polskie koncepcje polityczne i militarne wobecziem ukraińskich w dobie powstania styczniowego i próby ich realizacji (przegląd problematyki). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39Russia in the Imagination and Reality. Polish Political and Military ConceptsConcerning Ukrainian Territory in the Period of the January Uprising (an Overviewof the Issues) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38911DY P LOMAC JAD I P LOMACYStanisław BogaczewiczWymiany korespondencji między sekretariatem papieskim a nuncjaturą apostolskąw Polsce w czasie misji Juliusza Ruggieriego (1565–1568) . . . . . . . . . . . . . . . 409The Exchange of Correspondence between the Papal Secretariat and the ApostolicNunciature in Poland at the Time of the Mission of Julius Ruggieri (1565–1568) . 409Ewa Dubas-UrwanowiczMiędzy troską o losy Kościoła w Rzeczypospolitej a sympatią do Habsburgów. Hannibalz Kapui w Rzeczypospolitej w latach 1588–1591 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 431Between Concern for the Fate of the Church in the Commonwealth and Sympathyfor the Habsburgs: Hannibal de Capua in the Commonwealth in 1588–1591 . . . 431Ryszard SkowronNuncjusz i ambasador. Korespondencja Annibala z Capui z Guillénem de San Clementem(1586–1591) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 453The Nuncio and the Ambassador. Correspondence between Annibale of Capua andSan Clemente (1586–1591) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 453Tadeusz FitychObraz biskupów polskich w oczach nuncjuszów papieskich z połowy XVII . . . . . 469Polish Bishops as perceived by papal nuncios in the first half of the 17th century . . 469Paweł DudaDziałalność oddziałów Hansa Georga von Arnima w Rzeczypospolitej z punktu widzenianuncjusza papieskiego Antonia Santacrocego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 511The activities of the Divisions of Hans Georg von Arnim in the Commonwealth fromthe viewpoint of the Papal Nuncio Antonio Santacroce . . . . . . . . . . . . . . . . 511Katarzyna Wiszowata-WalczakPobyt Jana Kazimierza na Śląsku w 1655 roku w świetle korespondencji nuncjuszaPiotra Vidoniego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 533The Stay of Jan Kazimierz in Silesia in the light of the correspondence of the NuncioPietro Vidoni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 533Maria DominJan Kazimierz Denhoff i Józef Karol Lubomirski – reprezentanci króla Jana IIIw Rzymie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 543Jan Kazimierz Denhoff and Józef Karol Lubomirski – Representatives of King Jan IIIin Rome . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5312Bp Jan KopiecPierwsze spotkanie nuncjusza Nicola Spinoli z królem Augustem II w 1710 r. . . . 563The First Meeting of Nicolo Spinoli the Papal Nuncio with King August II in 1710 563Wojciech KęderRzymska misja Karola Litawora Chreptowicza – przyczynek do dziejów dyplomacjikonfederackiej na przełomie 1767/1768 roku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 573The Roman Mission of Karol Litawor Chreptowicz – a Contribution to the Historyof Confederate Diplomacy at the turn of 1767/1768 . . . . . . . . . . . . . . . . . 573Wojciech BilińskiBywalcy „Salonu Ambasadorowej”. Ze Sztambucha Leonii Papée . . . . . . . . . . . 587Guests in the Salon of the Ambassador’s Wife: the Stammbuch of Leonia Papée . . 587R E L IGIAR E L IGIONJan StradomskiZ kart antyłacińskiej literatury cerkiewnosłowiańskiej w dawnej Rzeczypospolitej . . 641Excerpts from the Chapter of Anti-Latin Church Slavonic Literature in the FormerRepublic of Poland . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 641Jacek BrzozowskiOtwartość religijna a interes państwa. Zygmunt I wobec wyznań i religii w latach1506–1548 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 657Religious openness and national interest. Sigismund I’s attitude towards denominationsand religions in the years 1506–1548 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 657Konrad KuczaraDziałalność Joachima V na rzecz poprawy materialnej i duchowej Kościoła prawosławnegow Rzeczypospolitej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 685The activities of Joachim V to lead to the Material and Spiritual Improvement of theOrthodox Church in the Commonwealth . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 685Piotr ChomikPrzemiany religijności wyznawców Kościoła prawosławnego na obszarze WielkiegoKsięstwa Litewskiego od drugiej połowy XVI wieku do połowy XVII wieku . . . . 693Religious Transformations Among the Followers of the Orthodox Church in the Grand Duchyof Lithuania in the Second Half of the Sixteenth Century to the Mid-Seventeenth Century 69313Marek MelnykChrzest – sakrament jedności chrześcijańskiej na pograniczu polsko-ukraińskim XVI––XVII wieku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 709Baptism – the Sacrament of Christian Unity in the Polish-Ukrainian Borderlandsin the sixteenth and seventeenth century . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 709Marzanna KuczyńskaPiotr Mohyła – ojciec duchowy „dziesięciu świętych Akademii Kijowsko--Mohylańskiej” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 729Peter Mohyla – Spiritual Father, “the Ten Holy Men of the Kiev-Mohyla Academy” 729Tomasz KempaProtopop słucki Andrzej Mużyłowski – antagonista unii brzeskiej z pierwszej połowyXVII wieku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 745Andrzej Mużyłowski of Slutsk, an Antagonist of the Union of Brest in the first halfof the 17th century . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 745Ігор СкочилясРецепція Берестейської унії у Львівській єпархії в першій половині XVII століття(спростування одного історіографічного міфу) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 775Perception of the Union of Brest in the Diocese of Lviv in the First Half of theSeventeenth Century (Correction of a Historiographical Myth) . . . . . . . . . . . . 775Wojciech WalczakSpór o granice. Przynależność Mozyrszczyzny do unickiej eparchii turowsko-pińskiej 795The dispute over the boundaries. The Inclusion of Mazyr Province in the UniateTurovsk-Pinsk Eparchy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 795Paweł Zając OMITomasz Antici, rewolucja i cierpienia Kościoła w korespondencji kardynała FranciszkaHerzana z lat 1798–1799 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 807Revolution and the Suffering of the Church in the Correspondence of CardinalFranziskus Hertzan von Harras, 1798–1799 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 807Aleksander NaumowObraz Mazepy w cerkiewnych tekstach obrzędowych . . . . . . . . . . . . . . . . . 835The Portrayal of Mazepa in the Liturgical Literature of the Orthodox Church . . . 835Katarzyna LossonStosunek państwa do religii w Hetmanacie kozackim . . . . . . . . . . . . . . . . . 851Religion and State in the Hetmanate . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85114Antoni MironowiczPrawosławne szkolnictwo teologiczne na terenie Rzeczypospolitej . . . . . . . . . . . 863Schools of Ecclesiastic Brotherhoods in the Commonwealth in the Sixteenth andSeventeenth Centuries . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 863Andrzej GilMateriały do dziejów unickiej diecezji chełmskiej w opisie księdza Pawła Szymańskiegoz 1825 r. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 881Material for the History of the Chelm Uniate Diocese in the Description of FatherPaul Szymanski of 1825 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 881Frank SysynThe Ukrainian Populist Clergy and the Habsburgs: The Conflicted Vision of FatherMykhailo Zubryts’kyi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 901Hieronim Fokciński SJSługa Boży Zygmunt Łoziński. Biskup miński i piński . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 913Servant of God Zygmunt Łoziński. Bishop of Minsk and Pinsk . . . . . . . . . . . . . 913O. Борис ҐудзякПострадянське церковне життя у незалежній Україні: емблематичні явища та викликиXXI століття . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 929Post-Soviet Orthodox Church Life in Independent Ukraine: the Challenges of the 21stcentury . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 929Ks. Tadeusz KasabułaZ dziejów Kapituły Katedralnej Wileńskiej i Białostockiej Kapituły Metropolitalnej . 951The history of the Vilnius Cathedral Chapter and the Metropolitan Chapterof Bialystok . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 951KULTURACULTUR EGiovanna Brogi BercoffL’Eretico, ovvero di Jan Hus. Storia e idee nella poesia di Taras Ševčenko . . . . . . 967The Heretic, or Jan Hus. History and ideas in Taras Shevchenko’s poem . . . . . . 967Andrew B. PernalTwo newly-discovered seventeenth-century manuscript maps of Ukraine . . . . . . . 98315Magdalena Piwocka„Antyk na dworze Jagiellonów”. Refleksy rzymskich kolekcji starożytności w arrasachkróla Zygmunta Augusta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1001“Antiquity at the Court of the Jagiellonians”. Reflections on the Roman Antiquitiesdepicted in the Tapestries of King Sigismund Augustus . . . . . . . . . . . . . . . . 1001Włodymyr AłeksandrowyczTrimorfon z Chrystusem w chwale na sklepieniu lubelskiej zamkowej kaplicy TrójcyPrzenajświętszej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1027The Trimorphon with the Majestas Domini on the Vaulting of the Most Holy TrinityChapel in Lublin Castle . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1027Валентина СобольПанегірики про книгу, освіту, науку . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1043Panegyric about the book, education and erudition . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1043Tomasz HodanaSodoma i królestwo babilońskie. Rzeczpospolita w pismach Iwana Wiszeńskiego . . 1057Sodom and the kingdom of Babylon: the Commonwealth in the writings of IvanVishenski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1057Viviana NosiliaLe figure di ripetizione nelle opere di Ivan (Ioann) Višenskij . . . . . . . . . . . . . 1069Rhetorical Figures of Repetition in the Works of Ivan Vishenski . . . . . . . . . . . 1069Лариса Довга“Діалогічне мислення” у поезії Лазаря Барановича . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1091“Dialogical thinking” in the poetry of Lazarus Baranovych . . . . . . . . . . . . . . 1091Piotr BorekNowe materiały do biografii Daniela Bratkowskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1103New Information on the Biography of Daniel Bratkowski . . . . . . . . . . . . . . . 1103Witalij PerkunRękopisy Zakładu Zbiorów Mikrofilmowych Biblioteki Narodowej w Warszawie dostudiów ukrainistycznych XVII –XVIII wieku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1119The Value of the Microfilm Collections of the Manuscripts Division of the NationalLibrary in Warsaw for Studies of Ukraine in the Seventeenth and EighteenthCenturies . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1119Bożena PopiołekSzlachcic w podróży. Regestr wydatków podróżnych Jana i Antoniego Cetnerów z lat1724–1727 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1127The Nobleman on his Travels: The Travel Expenses of Jan and Antoni Cetnerów in1724-1727 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1127M. Marcella Ferraccioli, Gianfranco GiraudoQuanto costa un Principe in incognito? Appunti sul viaggio dei Conti del Norda Venezia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1145How Much does the Incognito Journey of a Prince Cost? On the journey of the„Counts from the North” to Venice . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1145Natalia PylypiukMay the victorious cross be a sword in his hand. On a Morality Play by MykhailoKozachyns’kyi . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Spis treści 

List gratulacyjny JE Nuncjusza Apostolskiego, abp wag Polsce. Celestino Migliore 17 

list gratulacyjny od Jego Exellency nuncjusz apostolski w Polsce, abp Celestino Migliore 17

List gratulacyjny JE Prymasa Polski-Seniora, Ks. Kard. Józefa Glempa 19 

list gratulacyjny od Jego Eminencji Prymasa Polski Seniorów, kardynał Józef Glemp 19 

List gratulacyjny JE Abp. Edwarda Ozorowskiego 21 

List gratulacyjny od Jego Exellency abp Edward Ozorowski 21 

List gratulacyjny JE Bp. Jana Kopca 23 

List gratulacyjny od Jego Exellency biskupa Jana Kopiec 23 

List gratulacyjny JM Rektora Uniwersytetu w Białymstoku, prof. Jerzego Nikitorowicza 25 

list gratulacyjny od Rektora Uniwersytetu w Białymstoku Jerzy Nikitorowicz 25 

List gratulacyjny Sekretarza Generalnego Polskiej Akademii Umiejętności w Krakowie, prof. Jerzego Wyrozumskiego 27 

list gratulacyjny od Sekretarza Generalnego Polskiej Akademii Umiejętności i Nauk prof. Jerzy Wyrozumski 27 

Gratulatoria Tabula 29 

Wstęp 33 

Wprowadzenie 33 

Spis publikacji prof. dr hab. Teresy Chynczewskiej-Hennel 39 

Lista publikacji prof Theresia Chynczewska-Hennel 39 

Wykaz skrótów 53 

Skróty 53 

POLITYKA 

Marek Plewczyński - Kozacy w walkach z Moskwy nad Dźwiną i Ula w latach 1567-1568 57 

Krystyna Szelągowska - Missio Scandinavica. Laurentius Nicolai Norvegus, Życie i działalność 73 

Jerzy Urwanowicz - Leczyć czy odcinać putrida Membra? Stanisław Żółkiewski wobec Kozaków podczas Powstania 103 

Віктор Брехуненко - "Вітчизна" в уявленнях християнських козацтв XVІ - першої половини XVII ст. 117 

Наталя Яковенко - "Освоєний простір": (середина XVI - середина місця поховань волинської шляхти . XVII ст) 137 

Віталій Щербак - Взаємовідносини козацтва з іншими соціальними верствами, королівською та місцевою владою Wideo Речі Посполитій 153 

Karol Łopatecki - Geneza kozackiego prawa i sądownictwa Wojskowego. Z Badań nad artykułami wojskowymi w Rzeczypospolitej szlacheckiej 167 

Hanna Osiecka-Samsonowicz - Nieznane poselstwo obediencyjne Biskupa Pawła Wołuckiego zrobić papieża Pawła V W 1613 r. 183 

Татьяна Геннадьевна Таирова-Яковлева - Вольности шляхетские Ø казацкие: от отчизны «Речь Посполитая» к «отчизне на- шей Малороссийской » 197 

Henryk Litwin - Posadami Wielkich Miast Ukrainy ozdobił. Rozwoj pogranicznych majątków hetmana koronnego Stanisława Koniecpolskiego Wielkiego 209 

Юрій А. Мицик - Чи Богдан Хмельницький писав сатиричного вірша про князя Домініка Острозького- -Заславського? 221 

Mariusz R. Drozdowski - Wyprawa Zborowska w propagandzie Dworu królewskiego 227 

Mirosław Nagielski - Dzieje upadku hetmana zaporoskiego Iwana Wyhowskiego W ŚWIETLE korespondencji z 1659 Roku. 243 

Piotr Kroll - Instrukcja ns Rozmowy z Kozakami uchwalona ns konwokacji Warszawskiej 1658 r. 263 

Тарас Чухліб - ... Нехай тільки наступить у Війську Запорозькому щирість та зичливість до короля: з історії політичних відносин між Польщею та Україною (1660-ті - перша половина 1670-х рр.) 291 

Maciej Franz - Ideologia religijna Sojusze polityczne w drugiej połowie Kozaczyzny XVII Wieku. 317 

Marek Wagner - Udział Republiki Weneckiej w wielkiej wojnie tureckiej (1684/99) 329 

Plokhy Serhii - tajemnice narodu: Historia z Rusi i jej modele francuskich 347 

Ірина Дмитришин - Григір Орлик - польський патріот? 359 

Максим Яременко  - äë "честі дому" заради користі «отчизни» та «в прислугу государственную» ( стимули до навчання дітей козацької старшини у XVIII ст.) 369 

Andrzej Szwarc - Ruś w Wyobraźni IW rzeczywistości. Polskie koncepcje polityczne i militarne wobec Ziem ukraińskich w Dobie Powstania styczniowego i próby Ich realizacji (Przegląd problematyki) 389

DYPLOMACJA 

Stanisław Bogaczewicz - Wymiany korespondencji Między sekretariatem papieskim nuncjaturą apostolską w Polsce w czasie misji Juliusza Ruggieriego (1565/68) 409 

Ewa Dubas-Urwanowicz - Między Troska o losy Kościoła w Rzeczypospolitej Sympatii zrobić Habsburgów. Hannibal z Kapui w Rzeczypospolitej w latach 1588/91431 

Ryszard Skowron - Nuncjusz i ambasador. Korespondencja Annibala z Capui z Guillénem de San Clementem (1586/91) 453 

Tadeusz Fitych - Obraz biskupów Polskich w oczach nuncjuszów papieskich z połowy XVII. 469 

Paweł Duda - Działalność oddziałów Hansa Georga von Arnima w Rzeczypospolitej z punktu WIDZENIA nuncjusza papieskiego Antonia Santacrocego 511 

Katarzyna Wiszowata-Walczak - POBYT Jana Kazimierza w 1655 Na Śląsku Roku W ŚWIETLE korespondencji nuncjusza Piotra Vidoniego 533 

Maria Domin - Jan Kazimierz Denhoff i Józef Karol Lubomirski - reprezentanci króla Jana III w Rzymie 543 

Bp Jan Kopiec - Pierwsze spotkanie nuncjusza Nicola Spinoli z królem Augustem II w 1710 r. 563 

Wojciech Keder - Rzymska Misja Karola Litawora Chreptowicza - przyczynek zrobić dziejów dyplomacji konfederackiej NA przełomie 1767/1768 Roku 573 

Wojciech Biliński - Bywalcy "Salonu Ambasadorowej". Ze Sztambucha Leonii Papée. . . . . . . . . . . 587 

RELIGIA

Jan Stradomski - Z kart antyłacińskiej Literatury w dawnej Rzeczypospolitej cerkiewnosłowiańskiej 641 

Jacek Brzozowski - Otwartość religijna Interes państwa. Zygmunt I wobec wyznań i religii w latach 1506/48 657 

Konrad Kuczara - Działalność Joachima V Na Rzecz poprawy materialnej i duchowej Kościoła prawosławnego w Rzeczypospolitej 685 

Piotr Chomik - Przemiany religijności wyznawców Kościoła prawosławnego Na obszarze Wielkiego Księstwa Litewskiego OD drugiej połowy XVI Wieku zrobić połowy XVII Wieku 693 

Marek Melnyk - Chrzest - sakrament Jedności chrześcijańskiej ns pograniczu polsko-ukraińskim XVI -XVII Wieku 709 

Marzanna Kuczyńska 

Piotr Mohylańska - Ojciec duchowy "dziesięciu Świętych Akademii kijowsko- -Mohylańskiej " 729 

Tomasz Kempa - Protopop słucki Andrzeja Mużyłowski - antagonista unii brzeskiej z pierwszej połowy XVII Wieku 745 

Ігор Скочиляс - Рецепція Берестейської унії у Львівській єпархії Wideo першій половині XVII століття (спростування одного історіографічного міфу) 775 

Wojciech Walczak - Spor o Granice. Przynależność Mozyrszczyzny zrobić unickiej eparchii turowsko-pińskiej 795 

Paweł Zając OMI - Tomasz Antici, Rewolucja i cierpienia Kościoła w korespondencji Kardynała Franciszka z lat 1798/99 Herzana 807 

Aleksander Naumow - Obraz Mazepy w cerkiewnych tekstach obrzędowych 835 

Katarzyna Losson - Stosunek państwa zrobić religii wag Hetmanacie kozackim 851 

Antoni Mironowicz - Prawosławne Szkolnictwo teologiczne Na terenie Rzeczypospolitej 863 

Andrzej Gil - Materiały zrobić dziejów unickiej diecezji chełmskiej wag opisie księdza Pawła Szymańskiego z 1825 r. 881 

Frank Sysyn - Ukraińskie populistyczne duchowieństwa i Habsburgów: konflikt Widzenie ks Mychajło Zubryts'kyi 901 

Hieronim Fokciński SJ - Sługa Boży Zygmunt Łoziński. Biskup miński i Piński 913 

O. Борис Ґудзяк  - Пострадянське церковне життя у незалежній Україні: емблематичні явища та виклики XXI століття 929 

Ks. Tadeusz Kasabuła - Z dziejów Kapituły Katedralnej Wileńskiej i Białostockiej Kapituły Metropolitalnej 951 

KULTURA 

Giovanna Brogi Bercoff - L'eretico, ovvero di Jan Hus. Storia e idee nella poesia di Taras Sevcenko 967 

Andrzej B. Pernal - dwie nowo wykryte siedemnastowiecznej map rękopiśmiennych Ukrainy. . . . . . . 983 

Magdalena Piwocka - "Antyk Na dworze Jagiellonów". Refleksy rzymskich kolekcji starożytności w arrasach króla Zygmunta Augusta 1001 

Włodymyr Ałeksandrowycz - Trimorfon z Chrystusem w chwale Na sklepieniu kaplicy zamkowej Lubelskiej Trójcy Przenajświętszej 1027 

Валентина Соболь - Панегірики про книгу, освіту, науку 1043 

Tomasz Hodana - Sodoma i królestwo babilońskie. Rzeczpospolita w pismach Iwana Wiszeńskiego 1057 

Viviana Nosilia - Le figura di ripetizione nelle Opere di Ivan (Ioann) Višenskij 1069 

Лариса Довга - "Діалогічне мислення" у поезії Лазаря Барановича 1091 

Piotr Borek - Nowe MATERIAŁY zrobić biografii Daniela Bratkowskiego 1103 

Witalij Perkun - Rękopisy Zakładu Zbiorów Biblioteki Narodowej Mikrofilmowych w Warszawie zrobić studiów ukrainistycznych XVII-XVIII Wieku 1119 

Bożena Popiołek - Szlachcic w Podróży. Regestr wydatków podróżnych Jana i Antoniego Cetnerów z lat 1724/27 1127 

M. Marcella Ferraccioli, Gianfranco Giraudo - Quanto costa un Principe w trybie incognito? Appunti sul viaggio dei Conti del Nord Venezia 1145