Ochrona przeciwporażeniowa oraz dobór przewodów i ich zabezpieczeń w instalacjach elektrycznych niskiego napięcia. Seria: Zeszyty dla elektryków - nr 8
Medium Grupa
Ean:9788391913284
- ISBN: 9788391913284
- Autor: Wiatr Julian
- Oprawa: broszura
- Rok wydania: 2017
- Format: b5
- Stron: 432
Od autorów
Instalacje elektryczne stanowią jeden z najważniejszych elementów wyposażenia budynków oraz innych obiektów budowlanych. Od poprawności ich zaprojektowania oraz rzetelności wykonania zależy bezpieczeństwo użytkowników. Najważniejszym elementem, jaki powinien zostać spełniony podczas projektowania instalacji elektrycznych, jest skuteczna ochrona przeciwporażeniowa.
Wymagania w tym zakresie zostały szczegółowo określone w nowej normie PN-HD 60364-4-41:2009 Instalacje elektryczne niskiego napięcia. Część 4-41: Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Ochrona przed porażeniem elektrycznym oraz w normie PN-HD 60364-5-54:2010 Instalacje elektryczne niskiego napięcia. Część 5-54: Dobór i montaż wyposażenia elektrycznego. Uziemienia, przewody ochronne i przewody połączeń ochronnych. Ogólne wytyczne dotyczące wymagań w zakresie instalacji elektrycznych zostały określone w rozdziale 8. Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 roku w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (DzU nr 75/2002, poz. 690, z późniejszymi zmianami – ostatnia z dnia 12 marca 2009 r., DzU nr 56/2009, poz. 461).
W celu przybliżenia zmian wynikających z wprowadzenia normy PN-HD 60364-4-41 i normy PN-HD 60364-5-54 oraz nowelizacji Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 roku, oddajemy do rąk Czytelników kolejny zeszyt przygotowany przez redakcję miesięcznika „elektro.info”, tym razem poświęcony ochronie przeciwporażeniowej oraz doborowi przewodów i ich zabezpieczaniu.
W książce zamieściliśmy podstawowe wymagania wynikające z normy PN-HD 60364-4-41, normy PN HD 60364-5-54 oraz normy PN-IEC 60364-5-523:2001 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Dobór i montaż wyposażenia elektrycznego. Obciążalność prądowa długotrwała przewodów.
W pierwszej części książki zostały przedstawione podstawowe zasady projektowania ochrony przeciwporażeniowej w instalacjach elektrycznych niskiego napięcia. Oprócz zasad projektowania ochrony przeciwporażeniowej przez samoczynne wyłączenie zasilania podczas zwarć, szczegółowo zostały opisane inne dostępne środki ochrony przeciwporażeniowej z uwzględnieniem specyfiki źródeł zasilania awaryjnego (zespoły prądotwórcze) oraz źródeł zasilania gwarantowanego (zasilacze UPS). W dalszej części książki zostały wyjaśnione zasady doboru przewodów i kabli stosowanych w instalacjach elektrycznych.
Dużo miejsca poświęcono problematyce zabezpieczania kabli i przewodów. Szczególna uwaga została zwrócona na projektowanie wybiórczości działania poszczególnych stopni zabezpieczeń. Dla łatwiejszego zrozumienia zasad doboru przewodów zamieściliśmy również osobny rozdział zawierający podstawowe informacje z zakresu podstaw obliczania prądów zwarciowych. Cennym uzupełnieniem publikacji jest rozdział poświęcony doborowi przewodów przeznaczonych do zasilania urządzeń przeciwpożarowych, które muszą funkcjonować w czasie pożaru, ze względu na pominięcie tych zagadnień w normalizacji.
Na końcu książki zostały zamieszczone badania skuteczności ochrony przeciwporażeniowej zgodnie z wymaganiami normy PN-HD 60364-6:2008 Instalacje elektryczne niskiego napięcia. Część 6: Sprawdzanie i wzory protokołów z przeprowadzonych sprawdzeń oraz tabele doboru kabli i przewodów, zgodne z wymaganiami normy PN-IEC 60364-5-523, z uwzględnieniem warunków klimatycznych wstępujących na terenie Polski. Mam nadzieję, że książka opracowana przeze mnie i projektantów pracowni instalacji elektrycznych Wojskowego Biura Studiów Projektów Budowlanych i Lotniskowych w Warszawie spełni oczekiwania naszych Czytelników oraz wyjaśni szereg wątpliwości, które pojawiają się przy czytaniu wymagań zapisanych w normach oraz innych dokumentach techniczno-prawnych.
W imieniu autorów, Andrzej Boczkowski przewodniczący CKSIiUE SEP
Spis treści
Część I Ochrona przeciwporażeniowa w instalacjach elektrycznych niskiego napięcia
1. Ważniejsze określenia 2. Działanie prądu elektrycznego na ciało ludzkie3. Warunki środowiskowe3.1. Klasyfikacja warunków środowiskowych3.2. Dobór środków ochrony przed porażeniem w zależności od warunków środowiskowych4. Klasy ochronności urządzeń elektrycznych5. Stopnie ochrony zapewnianej przez obudowy urządzeń elektrycznych6. Napięcia7. Układy sieci8. Uziomy9. Przewody uziemiające10. Główna szyna uziemiająca11. Przewody ochronne12. Główne i dodatkowe połączenia wyrównawcze ochronne13. Ogólne zasady ochrony przeciwporażeniowej14. Samoczynne wyłączenie zasilania14.1. Samoczynne wyłączenie zasilania w układzie sieci TN14.2. Samoczynne wyłączenie zasilania w układzie sieci TT14.3. Samoczynne wyłączenie zasilania w układzie sieci IT15. Izolacja podstawowa części czynnych16. Izolacja podwójna lub izolacja wzmocniona17. Przegrody lub obudowy18. Separacja elektryczna19. Bardzo niskie napięcie SELV lub PELV20. Bardzo niskie napięcie funkcjonalne FELV21. Przeszkody22. Umieszczenie poza zasięgiem ręki23. Izolowanie stanowiska24. Nieuziemione połączenia wyrównawcze miejscowe25. Ochrona uzupełniająca26. Stosowanie urządzeń ochronnych różnicowoprądowych27. Warunki stosowania urządzeń elektrycznych, w tym opraw oświetleniowych o określonych klasach ochronności, zapewniające ochronę przed porażeniem prądem elektrycznym 28. Instalacje elektryczne w warunkach zwiększonego zagrożenia porażeniem prądem elektrycznym28.1. Pomieszczenia wyposażone w wannę lub prysznic28.2. Baseny pływackie i inne28.3. Tereny budowy i rozbiórki28.4. Gospodarstwa rolne i ogrodnicze28.5. Przestrzenie ograniczone powierzchniami przewodzącymi28.6. Urządzenia przetwarzania danych28.7. Kempingi i pojazdy wypoczynkowe28.8. Pomieszczenia i kabiny zawierające ogrzewacze sauny28.9. Instalacje oświetleniowe o bardzo niskim napięciu28.10. Instalacje oświetlenia zewnętrznego28.11. Wystawy, pokazy i stoiska28.12. Ochrona przeciwporażeniowa w obiektach szpitalnych29. Ochrona przeciwporażeniowa w mieszkaniach i budynkach mieszkalnych30. Modernizacja instalacji elektrycznych w budynku mieszkalnym31. Badania skuteczności ochrony przeciwporażeniowej31.1. Próba ciągłości elektrycznej przewodów31.2. Pomiar rezystancji izolacji instalacji elektrycznej31.3. Sprawdzenie ochrony za pomocą SELV, PELV, separacji elektrycznej lub nieuziemionych połączeń wyrównawczych miejscowych31.4. Pomiar rezystancji/impedancji izolacji podłóg i ścian31.5. Sprawdzenie skuteczności ochrony przy uszkodzeniu za pomocą samoczynnego wyłączenia zasilania31.5.1. Układ sieci TN31.5.2. Układ sieci TT31.5.3. Układ sieci IT31.6. Pomiar rezystancji uziomu31.7. Sprawdzenie działania urządzeń ochronnych różnicowoprądowych32. Ochrona przeciwporażeniowa przy zasilaniu z zespołów prądotwórczych (ZP) i UPS oraz zasady oceny jej skuteczności32.1. Zasady projektowania ochrony przeciwporażeniowej132.2. Projektowanie i badanie ochrony przeciwporażeniowej przez samoczynne wyłączenie zasilania w obwodach o układzie zasilania TN, zasilanych przez UPS-y32.3. Ocena skuteczności samoczynnego wyłączenia zasilania w instalacjach zasilanych przez zespół prądotwórczyCzęść II Dobór przewodów i ich zabezpieczeń1. Zwarcia1.1. Obliczanie zwarć. Początkowy prąd zwarciowy1.2. Parametry elementów obwodu zwarciowego1.2.1. Parametry zwarciowe systemu elektroenergetycznego1.2.2. Parametry zwarciowe pozostałych elementów obwodu zwarciowego1.3. Obliczanie prądów zwarciowych1.3.1. Prąd zwarciowy udarowy1.3.2. Prąd zwarciowy wyłączeniowy1.3.3. Prąd zwarciowy zastępczy cieplny1.3.4. Udział silników w prądzie zwarciowym2. Dobór przewodów w instalacjach elektrycznych2.1. Nagrzewanie kabli i przewodów2.2. Zasady doboru przewodów i kabli w instalacjach elektrycznych2.3. Dobór przewodów na długotrwałą obciążalność i przeciążalność prądową2.4. Sprawdzenie dobranych przewodów lub kabli na warunki zwarciowe2.5. Sprawdzenie dobranych kabli lub przewodów na warunek spadku napięcia2.5.1. Sprawdzenie dobranych przewodów na spadek napięcia przy rozruchu silników2.6. Sprawdzenie dobranych przewodów z warunku samoczynnego wyłączenia zasilania2.7. Wyznaczanie przekroju przewodu neutralnego w obwodach zasilających odbiorniki nieliniowe3. Dobór zabezpieczeń kabli i przewodów elektrycznych3.1. Zasady zabezpieczania przetężeniowego3.2. Zabezpieczenia przewodów3.3. Wymagania zwarciowe stawiane zabezpieczeniom3.4. Selektywność (wybiórczość) zadziałania zabezpieczeń3.4.1. Selektywność (wybiórczość) działania przy kaskadowym połączeniu bezpieczników topikowych3.4.2. Selektywność (wybiórczość) działania przy kaskadowym połączeniu bezpiecznika topikowego z wyłącznikiem nadprądowym3.4.3. Selektywność (wybiórczość) działania przy kaskadowym połączeniu dwóch wyłączników nadprądowych3.4.4. Selektywność przy kaskadowym połączeniu dwóch wyłączników różnicowoprądowych33.5. Zabezpieczanie silników3.5.1. Zabezpieczenie zwarciowe3.5.2. Zabezpieczenie bezpiecznikiem topikowym3.5.3. Zabezpieczenie przeciążeniowe3.5.4. Zabezpieczenie zanikoweCzęść III Dodatki1. Zasady instalowania przeciwpożarowego wyłącznika prądu2. Instalacje elektryczne funkcjonujące w czasie pożaru oraz ich ochrona1. Pożary w pomieszczeniach i krzywe symulujące pożary2. Bezpieczeństwo pożarowe2.1. Rozwiązania techniczno-budowlane3. Dobór przewodów zasilających urządzenia ppoż. funkcjonujące w czasie pożaru93. Tabele1. Oznaczenia przewodów i kabli2. Tabele doboru przewodów i kabli3. Wymagane rezystancje uziemień wg N SEP-E-001 oraz tabele czasów zadziałania bezpieczników topikowych instalacyjnych, tabele rezystancji i reaktancji przewodów oraz transformatorów4. Tabele pomocnicze do oceny skuteczności samoczynnego wyłączenia zasilania5. Ochrona sprzętu i urządzeń elektrycznych przez obudowy, oznaczenia kolorami elementów manipulacyjnych, oznaczenia żył przewodów i kabli barwami4. Wzory protokołów z przeprowadzonych badań skuteczności ochrony przeciwporażeniowej5. Zabezpieczenie przewodów połączonych równolegleLiteratura