NORMOWANIE ZUŻYCIA MATERIAŁÓW

praca zbiorowa pod redakcją Zbigniewa Leskiewicza

Wydawnictwo: PWE, 1966
Oprawa: twarda płócienna
Stron: 298
Stan: bardzo dobry, nieaktualna pieczątka

SPIS TREŚCI

Wstęp

I. METODY I ORGANIZACJA PRACY

1. Problemy normowania zużycia materiałów w przemyśle (Zb. Leskiewicz) .
Normowanie a zagadnienie oszczędnego zużywania materiałów .
Tendencje w kierowaniu ekonomicznym zużyciem materiałów
Normy zużycia czynnikiem organizacyjnym gospodarowania materiałami
Normy zużycia instrumentem zarządzania gospodarką materiałową
Normy zużycia elementem planowania zaopatrzenia materiałowo-technicz­nego

2. Podstawy normowania zużycia materiałów (Zb. Leskiewicz)
Określenia pomocnicze stosowane w metodyce normowania
Pojęcie normy zużycia materiałów
Normatywy zużycia materiałów

3. Metody normowania i podstawowe wzory (zasady) obliczania norm zużycia materiałów (Wl. Pietkiewicz)
Dwie podstawowe metody normowania
Zasady obliczania norm zużycia materiałów powszechnie używanych na produkcję podstawową
Obliczanie norm zużycia wyrobów hutniczych na produkcję wyposażenia technologicznego

4. Organizacja normowania zużycia w przemyśle (Wł. Pietkiewicz)
Organizacja normowania zużycia w przedsiębiorstwie
Organizacja prac nad przygotowaniem normatywów
Rola jednostek zwierzchnich w normowaniu zużycia

II. NORMOWANIE ZUŻYCIA MATERIAŁÓW W PROCESACH ODLEWNICZYCH STOPÓW ŻELAZA I METALI NIEŻELAZNYCH (K. Rutkowski)

1. Charakterystyka materiałów i procesów odlewniczych.
Cechy charakterystyczne przemysłu odlewniczego
Zużycie, normy i normowanie odlewniczych materiałów produkcyjnych
Zakresy i rodzaje odlewniczych procesów produkcyjnych

2. Normowanie zużycia materiałów podstawowych (bezpośrednich)
Bilans rozchodu materiałów
Ogólne zasady obliczania wielkości norm zużycia materiałów podstawowych
Przybliżona metoda obliczania wielkości norm zużycia materiałów pod­stawowych
Obliczanie cząstkowych norm zużycia materiałów podstawowych
Obliczanie złożonych norm zużycia materiałów podstawowych
Normatywy strat bezzwrotnych materiałów podstawowych

3. Normowanie zużycia materiałów pomocniczych (pośrednio produkcyjnych)
Klasyfikacja materiałów pomocniczych
Normowanie zużycia materiałów metalurgicznych
Normowanie zużycia materiałów formierskich
Normatywy zużycia materiałów pomocniczych

III. NORMOWANIE ZUŻYCIA W PROCESACH OBRÓBKI

1. Normowanie zużycia materiałów prętowych i rur (materiały cięte z dłu­gości) do obróbki na zimno (L. Gralewski)
Cechy charakterystyczne materiałów, procesów i dane wyjściowe
Ogólne zasady obliczania jednostkowych norm zużycia
Obliczanie wymiarów przygotówek
Obliczanie norm zużycia prętów i rur handlowej długości
Normowanie zużycia prętów i rur handlowej długości przy bezodpadowym rozkroju.
Obliczanie norm zużycia materiałów określonych i wielokrotnych długości Obliczanie norm zużycia materiałów dostarczanych w kręgach
Wykaz tablic pomocniczych i materiałów informacyjnych stosowanych przy
normowaniu zużycia materiałów ciętych z długości

2. Normowanie zużycia metali do produkcji odkuwek i wyprasek (T. Świę­tochowski)
Dane wyjściowe
Podstawy obliczania normy zużycia materiałów przy kuciu i tłoczeniu
Obliczanie normy zużycia w produkcji wielkoseryjnej lub masowej
Obliczanie normy zużycia materiału przy tłoczeniu na kuźniarkach po­ziomych
Wykonanie odkuwek z wlewków
Obliczanie norm zużycia materiału na części kute i tłoczone w produkcji
jednostkowej i małoseryjnej
Przykład obliczania normy zużycia na wykonanie odkuwki
Wykaz tablic pomocniczych i materiałów informacyjnych stosowanych przy normowaniu zużycia materiałów na produkcję odkuwek i wyprasek

3. Normowanie zużycia materiałów ciętych z długości i szerokości (arkuszo­wych) (r. Świętochowski)
Dane wyjściowe
Określenie wymiarów przygotówek
Rozkroje blach
Obliczanie normy zużycia
Wykaz tablic pomocniczych i materiałów informacyjnych stosowanych przy normowaniu zużycia materiałów na wyroby cięte z długości i szerokości

4. Normowanie zużycia drewna i przetworów z drewna (A. Wiśniewski) Materiały wyjściowe i rodzaje procesów przy obróbce mechanicznej
Obliczanie norm zużycia tarcicy.
Ustalanie normatywów zużycia drewna i tarcicy
Współczynniki zamiany gatunkowości tarcicy
Wykaz tablic pomocniczych i materiałów informacyjnych stosowanych przy normowaniu drewna

5. Normowanie zużycia materiałów włókienniczych, papieru, tektury i skóry (L. Gralewski)
Obliczanie norm zużycia tkanin.
Obliczanie norm zużycia pozostałych wyrobów włókienniczych
Normowanie zużycia materiałów papierniczych
Normowanie zużycia skóry
Wykaz tablic pomocniczych i materiałów informacyjnych stosowanych przy normowaniu zużycia materiałów włókienniczych, papieru, tektury i skóry

IV. NORMOWANIE ZUŻYCIA W PROCESACH POWLEKANIA POWŁOKAMI OCHRONNYMI I OBRÓBCE CHEMICZNO-OGÓLNEJ

1. Normowanie zużycia farb, lakierów i materiałów pomocniczych przy powle­kaniu mechanicznym (A. Wiśniewski)
Rodzaje materiałów i dane wyjściowe
Metody obliczania norm zużycia
Normatywy zużycia materiałów pokryciowych
Wykaz tablic pomocniczych i materiałów informacyjnych stosowanych przy zużyciu farb, lakierów i materiałów pomocniczych

2. Normowanie zużycia materiałów na pokrycia galwaniczne i w procesach obróbki chemiczno-cieplnej (T. Świętochowski)
Dane wyjściowe.
Przeliczanie składników elektrolitu na materiały wyjściowe
Zużycie rozpuszczalnych i nierozpuszczalnych elektrod
Możliwość obniżenia strat elektrolitów
Oszczędnościowe procesy przy pokrywaniu galwanicznym i chemicznym
Ustalanie grubości warstwy pokrycia
Obliczanie normy zużycia
Obliczanie norm zużycia materiałów stosowanych w procesach obróbki chemiczno-cieplnej
Wykaz tablic pomocniczych i materiałów informacyjnych stosowanych przy normowaniu zużycia materiałów na pokrycia galwaniczne

V. NORMOWANIE ZUŻYCIA NIEKTÓRYCH MATERIAŁÓW W PROCESACH MONTAŻOWYCH I DZIAŁALNOŚCI POMOCNICZEJ

1. Normowanie zużycia materiałów spawalniczych (A. Wiśniewski)
Dane wyjściowe
Obliczanie powierzchni przekroju spoiny
Normowanie zużycia materiałów przy elektrycznym spawaniu łukowym
Normowanie zużycia materiałów przy spawaniu łukiem krytym (pod top­nikiem)
Obliczanie normatywów zużycia metalu elektrod w procesie elektrycznego zgrzewania oporowego
Normowanie zużycia materiałów przy spawaniu gazowym
Normowanie zużycia materiałów przy cięciu płomieniem gazowym
Wykaz tablic pomocniczych i materiałów informacyjnych stosowanych przy normowaniu zużycia materiałów spawalniczych.

2. Normowanie zużycia smarów i paliw płynnych (A. Wiśniewski)
Rodzaje norm zużycia materiałów smarowniczych
Techniczna dokumentacja smarownicza
Odniesienia norm zużycia smarów
Obliczanie norm zużycia smarów dla zapewnienia ciągłości pracy Ustalanie norm zużycia smarów do konserwacji wyrobów gotowych
Normowanie zużycia paliw do silników spalinowych.
Normowanie zużycia paliw stałych
Wykaz tablic pomocniczych i materiałów informacyjnych stosowanych przy
normowaniu zużycia smarów i paliw płynnych.

VI. ANALIZA NORM I ZASADY ROZLICZANIA ZUŻYCIA MATERIAŁÓW

1. Analiza norm zużycia materiałów (J. Krzyżanowski)
Mierniki racjonalnego wykorzystania materiałów
Kierunek i metoda analizy norm materiałowych
Organizacja analizy norm materiałowych
Nadzór nad realizacją wniosków
Zagadnienie progresywności norm materiałowych

2. Wstępna kontrola zużycia materiałów (Wl. Pietkiewicz)
Limitowanie zużycia materiałów
Dyspozycja materiałowa
Komórki przygotowania materiałów

3. Kontrola ilościowa wynikowa i analiza rzeczywistego zużycia materiałów (J. Krzyżanowski)
Istota i elementy kontroli wynikowej
Czynniki wpływające na sposób prowadzenia kontroli wynikowej
Technika rozliczania ilości materiałów rzeczywiście zużytych na wyrób w porównaniu z obowiązującymi normami
Rozliczenia rzeczywistego zużycia materiałów na grupy wyrobów i inne odniesienia planowe

Analiza i wykorzystanie wyników
Bibliografia
Spis tablic
Spis rysunków
Spis treści

WSTĘP

Znaczenie normowania zużycia, jako źródła oszczędności i środka racjonalnego gospodarowania materiałami, jest powszechnie znane; każda bowiem jednostka zaoszczędzonego materiału stwarza dalsze możliwości przyspieszenia rozwoju gospodarki narodowej.

Niemniej w praktyce napotyka się zjawiska świadczące, iż sama świa­domość konieczności oszczędzania jest niewystarczająca dla osiągnięcia oczekiwanego obniżenia zużycia materiałów. Zachodzi więc konieczność podejmowania środków administracyjnych (nakazów, ustalania zadań pla­nowych), w celu doprowadzenia zużycia materiałów do poziomu umożli­wiającego planowany rozwój przemysłu przy stałym obniżaniu nakładów.

Wśród podejmowanych środków niepoślednią rolę odgrywa ustanawia­nie norm zużycia materiałów zarówno przez centralne ogniwa aparatu zarządzania gospodarką narodową (Rada Ministrów i Komisja Planowania oraz ministerstwa), jak i przez kierownictwo przedsiębiorstw.
Jak dotychczas normy zużycia opracowywane są na podstawie metod wskazanych w centralnie przygotowanych instrukcjach. Instrukcje te, ze względu na różnorodność używanych materiałów i warunków techniczno-produkcyjnych w przemyśle, mogą jedynie ograniczać się do określania ogólnych zasad normowania, ale nie mogą wnikać w technikę i organizację prac.
Konieczność ustalania, przy pomocy centralnie opracowywanych instrukcji, zasad sporządzania części dokumentacji technicznej, do której niewątpliwie można zaliczyć i normy zużycia materiałów, znajdowała dotychczas swoje uzasadnienie w specyficznych warunkach programów szkolenia technicznego i braku fachowej literatury z tej dziedziny. Dość powiedzieć, że w Polsce na temat normowania zużycia wydano zaledwie jedną pozycję książkową oryginalną ł, kilka tłumaczeń związanych czę­ściowo z tą problematyką 2 oraz parę skryptów. Jest to niewątpliwie bar­dzo mało w porównaniu z istniejącymi potrzebami w tej dziedzinie.

Zasady normowania zużycia przedstawione w niniejszej pracy opraco­wano na podstawie:
a) wytycznych wydanych przez resort przemysłu ciężkiego
b) instrukcji wydanych przez niektóre przedsiębiorstwa i zjednoczenia,
c) literatury fachowej, zwłaszcza radzieckiej,
d) doświadczeń pracowników przemysłu maszynowego i metalowego, z którymi autorzy mogli przedyskutować interesujące problemy. Oprócz problemów dotyczących zasad normowania zużycia, autorzy starali się dać praktyczne wskazówki w kwestiach organizacji i techniki pracy w dziedzinie normowania.

Wykaz zagadnień omawianych w tekście świadczyć może, iż mimo wy­korzystania głównie doświadczeń przemysłu maszynowego czytelnik znaj­dzie w tej książce, poza ogólnymi uwagami metodycznymi, również wiele wskazówek, dotyczących normowania zużycia różnych materiałów uży­wanych i w innych przemysłach.