Mela Muter

• Kraków 2007
• 23 s., 21x23 cm
• stan bdb

Mela Muter, właśc. Maria Melania Mutermilch z domu Klingsland (ur. 26 kwietnia 1876 w Warszawie, zm. 16 maja 1967 w Paryżu) – polska malarka żydowskiego pochodzenia, przedstawicielka modernizmu, portrecistka, od 1901 przebywała na emigracji we Francji, członkini Société nationale des beaux-arts (1912)[1].

Mela Muter pochodziła z rodziny Klingslandów (jej ojcem był Fabian Klingsland), zasymilowanej rodziny żydowskiej. W Warszawie ukończyła roczny kurs malarstwa. W 1901 wyjechała do Paryża, gdzie spędziła później większość swojego życia. Uczestniczyła tam, choć dość nieregularnie, w zajęciach różnych szkół artystycznych, m.in. znanej Académie Colarossi. Muter obracała się w kręgach paryskiej elity artystycznej i intelektualnej. Utrzymywała również kontakty z twórcami z École de Paris. Od 1902 jej obrazy pojawiały się na dorocznych zbiorowych wystawach w Paryżu, ale także w Krakowie, Lwowie i Warszawie. Jej pierwsza indywidualna wystawa miała miejsce w 1912 w barcelońskiej Galerii José Dalmau. Od tego samego roku była członkinią paryskiego Société nationale des Beaux-Arts. W 1923 w warszawskiej Zachęcie zorganizowana została duża wystawa jej twórczości. Po śmierci ojca w 1924 przeszła na katolicyzm, przyjęła chrzest, a jej rodzicami chrzestnymi byli Lili i Władysław Reymontowie. W 1927 Muter przyjęła obywatelstwo francuskie. II wojnę światową przetrwała w Awinionie, a po jej zakończeniu powróciła do Paryża, gdzie nadal tworzyła, choć z mniejszą intensywnością, aż do śmierci.

Jej mężem był Michał Mutermilch (1874-1947), krytyk sztuki i pisarz, socjalista.

Twórczość Meli Muter ulegała różnym wpływom. Początkowo dominowały w niej luministyczno-symbolistyczne pejzaże i portrety. Później w jej obrazach przejawiały się wpływy impresjonizmu, syntetyzmu szkoły Pont-Aven czy wreszcie fowizmu. Interesowała ją twórczość Paula Cézanne’a, Vincenta van Gogha i Edouarda Vuillarda. Wiele jej obrazów powstało w trakcie plenerów w Bretanii i w Hiszpanii. Na swoich płótnach, zwykle o dużych rozmiarach, Muter posługiwała się zwykle wielkimi liniami i dużymi plamami barwnymi, rezygnując ze szczegółów.

Archiwum Meli Muter znajduje się w Archiwum Emigracji w Bibliotece Uniwersyteckiej w Toruniu. Obszerna kolekcja prac malarskich, rysunków i grafik (Kolekcja Liny i Bolesława Nawrockich) znajduje się w zbiorach Muzeum Uniwersyteckiego w Toruniu.