Tytuł: LITKUP (Studyum z prawa polskiego), seria wydawnicza – „Archiwum Naukowe – Wydawnictwo Towarzystwa dla Popierania Nauki Polskiej- Dział I. Tom III. Zeszyt 2.”.

Autor: Dr Przemysław Dąbkowski.

Wydawca: Towarzystwo dla Popierania Nauki Polskiej (Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego pod Zarządem J. Filipowskiego), we Lwowie 1906. (4)69 stron, oprawa miękka, format 17,5x25,5 cm.

Stan dobry - ogólne podniszczenie i zabrudzenia okładki oraz środka (ślad po rdzy na tylnej okładce) – poza tym stan OK.

„LITKUP (Studyum z prawa polskiego)” (napisał Dr Przemysław Dąbkowski) Literatura - Celem naszej pracy jest przedstawienie litkupn w prawie polskiem średniowiecznem. Źródła prawne polskie średniowieczne tworzą już pewną zaokrągloną i wypełnioną całość, do której następne wydawnictwa nie wiele chyba mogą przydać nowego. Posiadamy wprawdzie także nieco nowożytnych źródeł o litkopie mówiących, zbyt jednak są one fragmentaryczne i urywkową aby można się pokusić o przedstawienie na ich podstawie całokształtu znaczenia i zastosowania naszego zwyczaju. Z tego powodu ograniczyliśmy się do wieków średnich. Pomijamy również czasy najnowsze, nam współczesne (i teraz bowiem żyje ten zwyczaj), nie chcąc wkraczać w obcą nam dziedzinę etnografii. Mimo to zaznaczyliśmy, o ile się to dało zrobić na podstawie dość skąpej literatury ludoznawczej, podobieństwa i różnice w zastosowaniu naszego zwyczaju, jakie wykazują czasy obecne w porównaniu z wiekami średnimi.

Ustępem o klątwie i przysiędze zamyka się ta rozprawa. Rzeczy te łączą się ze sobą ściślej, aniżeliby to z ich nazwy można przypuszczać. Wszystkie one bowiem zawdzięczają swój początek wyobrażeniom panującym w okresie porządku sakralnego.

Literatura prawa polskiego nie posiada żadnej rozprawy, któraby się zajmowała specyalnie naszym przedmiotem. Także znaczna część podręczników pomija go milczeniem, inne podają wiadomości błędne lub pełne nieprawdopodobnych hipotez, w każdym zaś razie niewystarczające. Ustęp o litkupie w dziele Estreichera, p. L Początki prawa umownego, tylko ubocznie dotyka kwestyi litkupu w Polsce. Jeżeli jeszcze dodamy kilka przygodnych wzmianek lub krótkich ustępów w innych pracach historyi prawa polskiego poświęconych, to wyczerpiemy wszystko, co o tym przedmiocie u nas napisano i co o nim dotychczas wiedzieliśmy.

Nie mamy zamiaru przedstawiać na tern miejscu wyczerpująco literatury niemieckiej. Prace o litkupie dość liczne w wiekach wcześniejszych (XVII i XVIII), przeważnie jednak antykwaryczne i dziś tylko wartość materyału posiadające, przycichły w czasach nowszych. Znaleźć je można wymienione w pracy Estreichera. Pomijamy również dość liczne wzmianki w podręcznikach i innych dziełach z zakresu histuryi prawa niemieckiego,  wspomnimy kilka słów o naprawie A. Schustra, „Berichte aus dem Jahre 1748 über die Sitte des Leikaufs in Schlesien”. Rozprawa ta w dość ograniczonych porusza się ramach, zarówno miejscowych, jak czasowych. Miejscowych, bo zajmuje się jedynie zwyczajem naszym na Śląsku pruskim, czasowych, bo tylko połową XVIII w. Czasom wcześniejszym tylko pobieżną poświęcił autor wzmiankę. Punktem wyjścia tej rozprawy jest ciekawy, dobrze ową epokę państwa policyjnego przedstawiający, projekt z r. 1748 jednego z burmistrzów śląskich, aby rząd zabierał pieniądze przepijane przy litkupie i przeznaczał je na zabudowanie pustych placów. Autor opisuje losy tego projektu, nie daje jednak systematycznego przedstawienia naszego zwyczaju nawet w tych ograniczonych ramach.

Wspomnieć musimy jeszcze o ustępie, jaki poświęcił litkupowi Estreicher St. w pracy swej „Początki prawa umownego”. Ustęp ten, podobnie jak i cała praca, oparty jest na wszechstronnej, powszechno-światowej literaturze, niemniej opiera się on o gruntowną znajomość praw zachodnioeuropejskich. Stąd nie da się on umieścić w granicach pewnej oznaczonej literatury naukowej, stosunkowo najściślej jeszcze łączy się z literaturą niemiecką. Przedstawia w nim autor historyią naszego zwyczaju, jego rozpowszechnienie i znaczenie. Jego główną zasługą jest wytłómaczenie początku litkupu i zbicie dotychczasowej o tym początku teoryi. Niniejsza praca przyjmuje w tym względzie teoryą Estreichera.

Treść:

Literatura;

• I. Zastosowanie litkupu:
• 1.Umowy;
• 2. Terminologia;
• 3. Akt litkupu;
• 4. Koszta litkupu;
• 5. Litkupnicy, ich wymogi i rola;
• II. Historya, znaczenie i geneza litkupu;
• III. Litkup w prawie karnem;

Dodatek. O przysiędze i klątwie.

- Polecam!