Autor: Tomasz Kuls

Tytuł: Krzyżtopór

Format: 28,50 x 23,50

Ilość stron: 120

ISBN: 978-83-939750-5-1

EAN: 9788393975051

Monografia zamku Krzyżtopór. Historia, legendy, wyniki najnowszych badań. Próba kompleksowej rekonstrukcji zamku.

Krzyżtopór to miejsce wyjątkowe, niemal bajkowe. Zamek przez stulecia spowiły legendy wyrosłe na gruncie niewyczerpanych pokładów wyobraźni tych, którzy go odwiedzili i ulegli jego nieodpartemu urokowi. Ród Krzysztofa Ossolińskiego wygasł jeszcze przed "potopem" szwedzkim. Zabrakło spadkobierców, zainteresowanych czy też mogących sprostać utrzymaniu spuścizny. Budowla popadała w ruinę, ale jej mury oparły się czasowi. Przetrwały w zawieruchach dziejów, dając dziś świadectwo dawnej wielkości. Przedstawiam tu historię zamku będącego jedną z najwspanialszych XVII-wiecznych rezydencji magnackich. Analizuję informacje podawane w legendach odnoszących się do genezy jego projektu, jak i opisujących niezwykłe wyposażenie budowli. Przedstawiona rekonstrukcja architektoniczna jest kreacją autorską.

Jestem architektem. W latach 2010-2014 byłem członkiem konsorcjum, którego liderem był Międzyuczelniany Instytut Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki. W tym zespole realizowaliśmy prace konserwatorskie i budowlane mające na celu zabezpieczenie tego wyjątkowego obiektu. Dzięki tym zabiegom dostosowano zamek do obsługi ruchu turystycznego. W ramach tych działań przeprowadzono także prace archeologiczne na terenie ogrodów zamkowych, a ich wyniki dały bardzo ciekawe rezultaty. Dzięki częstym pobytom w zamku mogłem doprowadzić do końca także moje prywatne badania tego obiektu. W 2005 roku trafiłem na artykuł pt. "O genezie architektury pałacu Krzyztopór w Ujeździe i jego dekoracji", publikowany w Biuletynie Historii Sztuki. Lektura tego artykułu spowodowała, że zacząłem analizować strukturę zamku pod kątem lokalizacji legendarnego krzyżtoporskiego akwarium. Jestem przekonany że owo akwarium rzeczywiście istniało, i że znalazłem jego lokalizację. To z kolei spowodowało nowe spojrzenie na całość założenia rezydencji Krzysztofa Ossolińskiego. Doprowadziło mnie to do postawienia pewnych tez, na poparcie których wykonałem wirtualną rekonstrukcję tego obiektu. Całość wyników moich blisko dziesięcioletnich badań nad historią zamku i samą budowlą stanowi treść mojej książki.

Tomasz Kuls

Dodatkowo do każdego egzemplarza dołączony jest reprint planu Dahlbergha.