Tytuł: Kostka Napierski.

Autor: Stanisław Skoneczny.

Wydawca: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa 1951. 132 strony, oprawa miękka, format 15x22 cm.

Stan dobry - ogólne podniszczenie i zabrudzenia okładki oraz środka (książka nierozcięta) - poza tym stan OK.

„Kostka Napierski” - poemat historyczny z Kostką-Napierskim w roli głównej - Aleksander Kostka-Napierski (1617-18 lipca 1651 w Krakowie) – oficer wojsk koronnych, uczestnik wojny trzydziestoletniej i przywódca powstania chłopskiego na Podhalu w 1651.

Pochodził prawdopodobnie ze szlacheckiego rodu z Mazowsza. Według jednej z hipotez był synem króla Władysława IV, według innej nazywał się Wojciech Stanisław Bzowski. Wychowywał się najprawdopodobniej u starosty malborskiego Rafała Kostki. Początkowo służył w rotach szlacheckich, a później w wojsku cudzoziemskim. W okresie wojny trzydziestoletniej służył w armii szwedzkiej w stopniu kapitana. Uczestniczył w działaniach zbrojnych w Niemczech. Przed 1648 wrócił do Polski, a w maju 1648 jako agent króla Władysława IV wyjechał do Anglii, Francji, Hiszpanii i Szwecji w celu uzyskania pomocy i wsparcia dla wojny z Turcją. Po śmierci Władysława IV z upoważnienia nowego króla Jana Kazimierza w 1650 zajmował się prawdopodobnie werbowaniem chorągwi.

Na początku 1651 zorganizował zaciąg wojsk na Podhalu (z udziałem Marcina Radockiego i Stanisława Łętowskiego) posługując się (najprawdopodobniej sfałszowanymi) rozkazami królewskimi wydanymi na nazwisko Napierski (przedtem był znany jako Aleksander Kostka ze Szternberku).

W czerwcu 1651 na czele powstańców chłopskich zajął zamek w Czorsztynie. Tam 22 czerwca wydał uniwersały skierowane do chłopów w Polsce, wzywając ich do powstania antyszlacheckiego. W odezwie zapewniał, że król Jan Kazimierz solidaryzuje się z powstańcami oraz że gwarantuje chłopom wolność. Usiłował także zwerbować wojska na Śląsku. Przypuszczalnie spodziewał się pomocy ze strony księcia siedmiogrodzkiego Jerzego II Rakoczego, która jednak nie nadeszła. Czorsztyn po dwudniowym oblężeniu został zdobyty przez wojska biskupa krakowskiego Piotra Gembickiego, a przywódcy powstania, Aleksander Kostka-Napierski oraz Stanisław Łętowski, zostali pojmani, a następnie przewiezieni do Krakowa. Tam Kostka-Napierski w czasie tortur wyznał jedynie, że jest biologicznym synem króla Władysława IV. Po torturach 18 lipca 1651 roku został nabity na pal. Następnie ciała (jego oraz Łętowskiego) powieszono na szubienicy. Po kilku dniach ciała zostały zabrane i pochowane w nieznanym miejscu. Przy Kostce-Napierskim znaleziono m.in. uniwersał Chmielnickiego gwarantujący chłopom zwolnienie z pańszczyzny w zamian za przystąpienie do buntu.

Zdaniem profesorów Pawła Wieczorkiewicza i Janusza Tazbira, Aleksander Kostka-Napierski miał kontakty z emisariuszami Bohdana Chmielnickiego. Jednakże inni historycy, jak Adam Kersten, podchodzą ostrożnie do jego powiązań z królem szwedzkim, Bohdanem Chmielnickim czy dworem Rakoczych.

Bohater powieści Kazimierza Przerwy-Tetmajera „Maryna z Hrubego”, Władysława Orkana „Kostka Napierski. Powieść z XVII wieku”, Jalu Kurka „Nad Czorsztynem się błyska. O Kostce Napierskim opowieść prawdziwa”, dramatu Jana Kasprowicza „Bunt Napierskiego”, ballady Lucjana Siemieńskiego „Napierski” oraz filmu w reżyserii Jana Batorego „Podhale w ogniu”. Patron ulic m.in. w Szczecinie, Łodzi, Katowicach, Dąbrowie Górniczej, Gdyni i Warszawie.

Stanisław Skoneczny (1910-1979) – polski poeta i prozaik. W latach 1932-1935 był więziony jako członek KPP. W latach 1937-1939 był urzędnikiem samorządowym. W okresie okupacji działał w Batalionach Chłopskich, był redaktorem konspiracyjnego tygodnika „Wolność”. Po wojnie mieszkał w Krakowie. W latach 1946-1948 był dyrektorem Domu Kultury „Pod Baranami”. W latach 1948-1951 był zastępcą redaktora naczelnego „Dziennika Polskiego”. W 1950 roku otrzymał nagrodę Ziemi Krakowskiej. W 1953 podpisał rezolucję ZLP w sprawie procesu krakowskiego.

- Polecam!