PRZEDMOWA



Powstała w maju 1943 roku na terenie Związku Radzieckiego 1 Dywizja Piechoty im. Tadeusza Kościuszki miała w swym składzie 1 samodzielną kompanią chemiczną oraz plutony chemiczne w 1, 2 i 3 pułku piechoty. Stanowiły one zalążek wojsk chemicznych ludowego Wojska Polskiego. W 194.4 roku sformowano następne jednostki: samodzielne bataliony chemiczne i miotaczy ognia, magazyny chemiczne, powstały także: Oddział Chemiczny Naczelnego Dowództwa oraz Oddziały Chemiczne przy poszczególnych armiach. Organizowaniu się tych jednostek oraz ich walce poświęcona jest\ niniejsza książka. Praca Zbigniewa Jaśtaka — pierwsze syntetyczne opracowanie dziejów wojsk chemicznych i ich udziału w wielkich operacjach ludowych sił zbrojnych w minionej wojnie — wypełnia lukę w naszych publikacjach wojskowo-historycznych. Wojska chemiczne odznaczyły się chlubnie w walkach na przyczółku pod Warką, w bojach o Warszawę i Jabłonne, wniosły swój wkład w przełamanie Wału Pomorskiego i zdobycie Kołobrzegu, uczestniczyły w zabezpieczeniu forsowania Odry i Nysy Łużyckiej oraz w walkach o zdobycie Berlina.
Udział wojsk chemicznych w działaniach bojowych, choć bardzo ważny, był jednak mało widoczny na tłe prowadzonych operacji. Tym większa zasługa autora, który potrafił interesująco przedstawić cały szlak bojowy, wydobyć z zapomnienia sylwetki wielu żołnierzy, pokazać ich hart, odwagę i poświęcenie, opowiedzieć o walkach jedynego wówczas w ludowym Wojsku Polskim batalionu miotaczy
ognia.
Książka stanowi dorobek wieloletniej pracy autora. Kronikarska forma opisu, pełne wykorzystanie istniejących materiałów archiwal-
nych i literatury, oraz sięgnięcie do osobistych wspomnień autora i licznych relacji żołnierzy wojsk chemicznych nadaje pracy walory naukowe i podnosi autentyzm opisywanych wydarzeń
Kombatanci, którzy pełnili zaszczytną służbę w oddziałach i pododdziałach wojsk chemicznych w czasie II wojny światowej, na pewno życzliwie przyjmą tę pracę, poświęconą ich służbie i walce Wolno przypuszczać, że książka dotrze również do żołnierzy pełniących służbę w wojskach chemicznych oraz do wszystkich, którzy interesują się tym okresem naszej przeszłości. Dzieje oddziałów wojsk chemicznych są bowiem wymowną i piękną kartą historii oręża polskiego, a także polsko-radzieckiego braterstwa broni.
Szef Wojsk Chemicznych Ministerstwa Obrony Narodowej płk dypl. inż. Zbigniew NOWAK



OD AUTORA



Praca niniejsza poświęcona jest dziejom wojsk chemicznych ludowego Wojska Polskiego w latach 1943—1945. Poprzedza ją rozdział omawiający zarys historyczny rozwoju i stosowania broni chemicznej i miotaczy ognia w okresie międzywojennym i w czasie II wojny światowej.
Organizacja oddziałów wojsk chemicznych napotkała duże trudności. Sformowanie dobrze wyszkolonych i zaopatrzonych batalionów mogło być zrealizowane jedynie dzięki pomocy Związku Radzieckiego. Oddziały wojsk chemicznych zostały wyposażone w radziecką broń — fugasowe i plecakowe miotacze ognia, przyrządy i instalacje do odkażania, środki dymne i przyrządy do zadymiania, ciężkie karabiny maszynowe, pistolety maszynowe, amunicję, umundurowanie, środki transportowe — słowem wszystko, co niezbędne jest do szkolenia i walki. Od Armii Radzieckiej przejęliśmy też organizację oddziałów i taktykę walki.
Możliwość sformowania batalionów chemicznych i miotaczy ognia była uzależniona również od posiadania odpowiedniej kadry dowódczej, której — jak wiadomo — nie mieliśmy. I tu z pomocą przyszła nam Armia Radziecka, kierując do batalionów doświadczone kadry dowódcze i instruktorskie. Nazwiska pierwszych instruktorów i wychowawców — mjr. Aleksandra Niedzimowskiego, mjr. Nikity Szewcowa, kpt. Piotra Mojsiejewa, st. lejtenantów Aleksandra Timo-fiejewa, Wasyla Kunieca, Sergiusza Hołowierdy, lejtenantów Michała Matwiejewa, Jakuba Korotienki i Jerzego Kołyszkina — pozostaną na zawsze w naszej pamięci jako symbol polsko-radzieckiego braterstwa broni.
Żołnierze batalionów chemicznych i miotaczy ognia walcząc bohatersko pod Warką, Jabłonną, Warszawą, na Wale Pomorskim, w Kołobrzegu, nad Odrą i pod Kremmen wnieśli swój wkład w sprawę zwycięstwa nad faszyzmem hitlerowskim, w dzieło wyzwolenia kraju.
Za udział w walkach o wyzwolenie Pomorza 2 samodzielny batalion miotaczy ognia otrzymał nazwę „pomorski", a za zasługi bojowe przeciwko hitlerowskiemu najeźdźcy sztandar batalionu został odznaczony Krzyżem Grunwaldu.
Naczelne Dowództwo Wojska Polskiego jesienią 1945 roku podjęło decyzję rozformowania 1 i 3 samodzielnego batalionu chemicznego.
Tradycje bojowe tych oddziałów, ich walka z faszystowskim okupantem, nie zostały jednak zapomniane. W okresie późniejszym powstało wiele nowych oddziałów wojsk chemicznych. Sale tradycji bojowych przypominają stale młodym żołnierzom chlubną przeszłość oddziałów wojsk chemicznych. Żyje wśród nich pamięć o tych, którzy nie żałowali krwi dla wyzwolenia ojczyzny.
Niech przykłady męstwa i poświęcenia żołnierzy oddziałów wojsk chemicznych pomagają dzisiaj w wychowaniu młodych żołnierzy na godnych kontynuatorów tradycji swych poprzedników.
Dotychczas ukazało się sporo publikacji poświęconych ludowemu Wojsku Polskiemu. Opracowania te pomijają jednak całkowicie działania wojsk chemicznych. Mimo to stanowiły one dużą pomoc przy opisie działań ogólnowojskowych związków operacyjnych i taktycznych oraz oddziałów, z którymi wojska chemiczne współdziałały.
W pracy swej musiałem się więc oprzeć przede wszystkim na materiałach źródłowych znajdujących się w Centralnym Archiwum Wojskowym w Warszawie oraz na wspomnieniach osobistych i niektórych uczestników walk.
Materiały, mówiące o działaniach oddziałów wojsk chemicznych, znajdujące się w CAW, są jednak wyjątkowo skąpe i ogólnikowe, a pamięć uczestników walk, w miarę upływu lat, coraz bardziej zawodzi. W źródłach brak jest szczegółowych opisów walk, przeżyć żołnierzy i trudności, jakie bataliony musiały niewątpliwie pokonywać zarówno w czasie formowania i szkolenia, jak i w okresie późniejszym. Między innymi nie udało się odnaleźć materiałów dotyczących formowania 4 samodzielnego batalionu chemicznego w składzie 3 armii Wojska Polskiego. Nie ma akt polowych magazynów chemicznych, brak jest również bliższych danych o kobietach, pełniących służbę w oddziałach wojsk chemicznych.
Jest rzeczą zrozumiałą, że dokumenty sporządzone w czasie działań, na gorąco i w pośpiechu, zawierają pewne niedokładności. W usunięciu ich okazali mi dużą pomoc uczestnicy walk, a szczególnie kpt. rez. prof. dr Stefan Minc, płk dypl. inż. Zbigniew Nowak, płk dypl. Bolesław Szady, płk inż. Henryk Rotowski i • ppor. rez. dr Ryszard Bohr. Od nich też pochodzi większość zamieszczonych zdjęć. Pracę w maszynopisie przeczytali płk dypl. inż. Michał Jawor-ski i ppłk mgr Włodzimierz Wołoszyn wnosząc wiele cennych uzupełnień i poprawek. Wszystkim składam serdeczne podziękowanie.



INDEKS OSOBOWY



Adler Antoni, st. szer. 183 Afanasjew Sergiusz, ppłk 43 Andrejewski Bolesław, kpt. 143 Amheł Władysław, szer. 84, 87 Anisimowicz Mikołaj, ppor. 28 Archipenkowa Anna, ppor. 45, 47 Arysztowicz Władysław, mjr 58, 61
Barsow Wasyl, ppor. 45, 87 Bartkowski Maciej, kpt. 28, 29 Baszczyński Piotr, szer. 137 Bawrin Michał, chór. 110, 121, 123 Baziuk Józef, szer. 140 Bebko Władysław, ppor. 45, 84, 86 Berling Zygmunt, gen. 31 Bielajew Wiktor, kpt. 58 Bielewicz Anatol, por. 28 Bierut Bolesław 159 Bigun Wasyl, por. 60 Blinów Mikołaj, ppor. 44 Bogusławski Marian, por. 48, 82, 91
129, 135, 143 Bolesław Chrobry 199 Bolesław Krzywousty 199 Bohr Ryszard, ppor. dr 10, 188, 189 Bołdin Dymitr, por. 241 Bordziłowski Jerzy, gen. 129 Borowski Bolesław, plut. 123, 138 Botwinow, gen. 134 Brajewski Władysław, kpr. 196
Braun Izaak, chór. 28", 398 Brodecka Joanna, st. szer. 238, 239 Brychczy Stefan, st. sierż. 241 Buchwałow Eugeniusz, ppłk 38, 81, 613, 97, '9'8, 129, 134, 198, 214, 253 Burkon Ignacy, :kpr. 196 Butra Antoni, szer. 103
Chlebiński Augustyn, por. 58 Chmielnićki Jan, mjr 227, 2,35, 237,
256
Chranowski Piotr, mjr 39 Churchill Winston 24, 25 Ciemnołoński Kazimierz, ppor. 98,
99
Cieślak Jan, plut. 87 Czap Bronisław, st. szer. 87 Czepowski Tadeusz, kpr. 191 Czerechowski Zdzisław, szer. 87 Czerniakow Jakub, kpt. 135, 235,
237, 2'56
Czerniakowski Stanisław, ppor. 201 Czopek Jerzy, kpr. pchor. 58, 243 Czujkow Wasyl, gen. 64 Dawidenko Aleksander, por. 53, 158* Dąbkiewicz Mieczysław, kpt. 40 Dejak Jan, st. sierż. 124 Dmitriew, kpt. 90 Dolega Kazimierz, kpr. 140 Drel Konstanty, mjr 39, 43, 244
Dudin Wsiewołod, por. 45, Durnow, kpt. 143 Dżengis-chan 12
Eisenhower Dwight, gen. 25 Forycki Józef, ppor. 58
Gajewsiki Adolf, st. szer. 143 Galicki Filip, kpr. 140 Galicki Stanisław, gen. 98 Głowiński Hieronim, szer. 143 Gnida Sebastian, mjr 61 Goranin Aleksander, kpt. 32 Goranin, płk 125 Górski Włodzimierz, kpt. 58 Grabowski Michał, plut. 87 Grigoriew, mjr inż. 115 Grochowski Zygmunt, plut. pchor.
122, 124, 139, 140, 186 Grymasiuk Anatol, szer. 213 Gryndziak Józef, plut. 85, 87, 143
Hałambiec Tadeusz, ppor. 123, 124, 143, 173, 174
Hitler Adolf 26
Hołdowański Jan, st. sierż. 241 Hołowierda Sergiusz, kpt. 9, 58* Hryszkiewicz Adam, plut. 138, 143
Igma Dora, chór. 60 Iwanowski, kpt. 90
Janecziko Stanisław, st. szer. 195 Janicki Kazimierz, plut. pchor. 108,
251
Janiszewski Tadeusz, kpr. 193 Jaromin Jan, st. sierż. 58, 241 Jarosz Paweł, szer. 241 Jaroszewicz Piotr, gen. 199 Jasiński Leon, kpt. 27, 28, 34, 247 Jaśtak Zbigniew, chór. 7, 38, 39 Jawor Walenty, por. 37, 38, 109, 252 Jaworski Michał, płk dypl. inż. 10
Jóźwiak Franciszek, plut. 87 Jurczenko Fiodor, chór. 45, 85, 87
Kaczmarek Kazimierz, 85, 89, 94, 95, 96, 101, 223
Kalinikos 12
Kamiński Aleksy, ppor. 58, 241
Kaniowski Marian, mjr 28, 381, 39,
'83, 129, 162
Karczuk Henryk, szer. 241 Kaźmierczak Bogdan, kpr. pchor.
58
Kielski Józef, chór. 28 Kloc Jan, kpr. 137 Koch Mieczysław, szer. 87 Kolwzan Józef, chór. 60 Kołbik Henryk, por. 62 Kołyszkin Jerzy, ppor. 9 Komnaćki Mikołaj, szer. 87 Komorowiski Wacław, sierż, 191 Konieczny Kazimierz, por. 58 Koniew Iwan, marszałek 63 Koniukow W. 14, 19 Kopilk Stanisław, plut. 140 Kopytow Włodzimierz, por. 53 Korczyc Władysław, gen. 128, 129 Korotienko Jakub, chór. 9, 139, 140,
143, 173, 174
Kowalczyfc Czesław, sierż. 86 Kowalski Gabriel, kpr. 241 Kozak Marian, szer. 87 Kozyrew Aleksander, kpt. 243, 244 Kral Marian, szer. 198 Krasiak, szer. 195 Krasotin, mjr 90 Krasowslki Michał, kpr. 143 Krysa Wojciech, kpt. 39 Kryworuczko Michał, ppor. 28 Krzysiak Czesław, szer. 103 Krzywicki Zygmunt, plut. 123 Kubica Herold, por. 59 Kubicki Zdzisław, kpr. 140 Kuleszow Mikołaj, mjr 252
Kuniec Wasyl, kpt. 9, 43, 44, 82 M Mojsiejew Piotr, kpt. 9, 11
135, 1235 Mończak Antoni, szer. 238
Kunik Piotr, st. szer. 143 Mrowieć Józef, plut. 143
Kuprin Michał, chór. 86, 140
Kurarz Daniel, plut. 189 Niedzimowski Aleksander, mjr 9,
Kurynikow Mikołaj, chór. 45, 86 42, 43, 44, 72, 82, 91, 127, 248
Kuwszynow Wiktor, kpt. 203 Niewidziajło Franciszek, szer. 199
Kuznieoow Edward, ppor. 174, 175, Nikiel Leon, ppor. 28, 29
183, 198 Nosków A., gen. 13
Nowak Zbigniew, płk dypl. inż 8,
Langsam Józef, ppor. 28 10, 21
Laszkiewicz Jan, ppłk 31, 37, 38, Nowikow M. 14, 19
70, 117, 129, 134, 247, 248, 249, 253 Nowosielecki Zygmunt, ppor. 58
Lejnweber Stanisława, szer. 23L
Lewicki Włodzimierz, ppor. 58 Orłowski Anatol, st. szer. 198
Lipińs/ki Michał, szer. 87 Osadczuk Jan, st. szer. 143
Liwiusz 11 Ostapienko Leonid, chór. 42, 45
Lubczański Józef, por. 58 Ostrowski Eugeniusz, szer. 103
Łabaty Józef, szer. 8*7 Pałamarczuk Fiodor, kpt. 44, 85, 86,
Łajuk Mikołaj, kpt. 44, 140, 141 121
Łozina-Łoziński Kazimierz, ppor. Pantielejenko Jan, chór. 58, 210, 215
185, 198 Paszczuk Jan, szer. 103
Łój Marcin, sierż. pchor. 58 Paszkiewicz Jerzy, kpt. 32, 128, 135,
Łysenko Michał, kpt. 44, 45, 49 235, 253
Pawlenko Aleksander, ppłk 39
Madeja Marian, szer. 210 Pawlina Paweł, szer. 103
Makowski Paweł, szer. 139 Pawłów Eugeniusz, chór. 44, 45
Maliszewski Janusz, st. sierż. 241 Pelisisier, płk 12
Marcinkow Wojciech, plut. 86 Piekło Mikołaj, chór. 58
Marynowski Jan, st. sierż. 238 Pietrucik Anatol, por. 60
Matkowski Wiktor, ppor. 45 Pietrzalk Mieczysław, plut. 87
Matła Władysław, kpr. 185 Pleban Władysław, st. szer. 138
Matwiejew Michał, por. 9 Piej zer Kazimierz, kpt. 95
Matys Bolesław, sierż. 135 Plutarch 12
Mazur Jan, szer. 87 Płużański Gustaw, płk 39, 250, 257
Michałowiski Wiesław, szer. 87 Podleśniak Władysław, kpr. 195
Mielnik Jan, Ikpr. 139 Polibiusz 11
Mientus Karol, st. sierż. 58, 241 Położąj Włodzimierz, por. 121
Mieszfco I, 203 Popławski Stanisław, gen. 153, 159,
Miłoszunas Konstanty, kpt. 58 161
Miłotkow, gen. 129 Popów Kazimierz, st. szer. 138
Minc Stefan, kpt. prof. dr 10, 28, Popów Mikołaj, chór. 45, 133
32, 33 Popów W. 16, 14, 23
Powarnin, inż. 14
Prokopowicz Ludwik, płk 42, 224,
226, 2i50
Pryłucki Aleksy, chór. 53, 123, 124 Pszczółkowski E., ppłk 199 Pudło Bronisław, chór. 86
Rogala Franciszek, szer. 198 Rokicka J. 144 Rostoczil Stanisław, kpt. 61 Rotowski Henryk, płk inż. 10, 46,
81, 82, 81, 134, 135, 164 Różycki Jakub, st. szer. 193 Rymarczuk Stefan, st. szer. 87
Safonow Aleksy, mjr 70, 234 Sarżała Stanisław, chór. 185, 189 Sawicki Czesław, szer. 143 Sebko Jan, chór. 215 Seideman Grzegorz, por. 27 Sentkowski Stanisław, szer. 84 Sidor Tadeusz, szer. 210 Siedlecki Leon, szer. 183 Sienkiewicz Benedykt, por. 28 Sienkiewicz Piotr, chór. 158 Skrzydłowski Franciszek, plut. 143 Similing Władysław, sierż. 139, 140 Smolik Włodzimierz, por. 96 Sochacki Józef, plut. 185, 198 Sołoducha Stanisław, chór. 197 Sołowiow Wasyl, por. 43, 44 Stalin Józef, 24, 25 Stankiewicz Władysław, kpr. 193,
194
Stawiarz Stefan, chór. 50, 238, 249 Stepanow A., 16, 18, 23 Stepanow Witali, ppor. 60 Stolicyn, inż. 14 Stranden, inż. 14 Stręciwilk Franciszek, szer. 241 Studenberg Pinkus, plut. 196 Sulikowski Stefan, chór. 28 Surmacz Jan, plut. 241 Surżenko Dymitr, kpt. 54
Susin Włodzimierz, ppor. »5 Szachniewicz Antoni, kpr. 193 Szady Bolesław, płk dypl. 10, 50,
51, 52, 56, 123, 125, 249 Szczupak Jan, szer. 241 Szeluga Bolesław, szer. 241 Szemiot Stanisław, ppor. 191 Szepaluch Aleksander, szer. 87 Szerman Anatol, ppor. 43 Szewców Nikita, mjr 9, 58, 214, 252 Szlaszyński Józef, kpr. 174 Szponarski Władysław, szer. 186,
198 Szuła Karol, chór. 186, 187, 190, 191,
193, 104
Szydłowski Julian, kpr. i87 Szyrokow Piotr, chór. 74
Ślężenko Stanisław, plut. 140 Świerczewski Karol, gen. 31, 224
Tamerlan 12
Tarczyński Tadeusz, sierż. 241
Tetmajer Stefan, 199
Tęcza Mieczysław, plut. 8*7
Timofiejew Aleksander, por. 9, 53,
110 Titow Michał, mjr 53, 125, 131, 137,
138, 198, 242
Tołokmianienko Aleksy, por. 58, 210 Tołstow Wasyl, chór. 45, 47, 85, 86 Tretiak Włodzimierz, ppor. 28, 70,
,247
Troicki Serafin, chór. 60 Tucydydes 11 • .
Tułaj 12
Udały Mścisław 12 ' Uljanow Grzegorz, chór. 45 Ustynowicz Włodzimierz, ppor. 58
Wasiliew Jan, chór. 143, 191, 192, 193, 23'8
Ważko Kazimierz, por. 28, 31, 32, 37,
38, 40, 43
Wdowicki Filip, plut. 138, 140 Wereta Michał, st. sierż. 143 Wichrów Grzegorz, chór. 46, 119 Wierzychowski Grzegorz, ppor. 46,
&l
Winnikow Jakub, por. 241 Wiszniewski Roman, płk 38, 134,
143, 198, 240, 253 Wiśniewski Roland, ćhor. 84, 86 Witkowski Józef, szer. 241 Wodogrecki Walenty, ppor. 45, 87
Wojtowicz Józef, kpr. 140 Wołoszyn Włodzimierz, ppłk mgr
3, 10, 64
Wozniesienski, kpt. 90 Wójcik Jan, szer. 89, 98
Zasławski, lejt. 95, 100 Zawada Zdzisław, st. szer. 143 Zawarski Stanisław, plut. 89, 98 Ziemniewicz Alicja, szer. 238, 23<9
Żeromski Gracjan, mjr 38, 40, 97 Żuk Józef, kpt. 381



SPIS SZKICÓW I SCHEMATÓW



str.
Planowane maskowanie dymem forsowania Wisły w rejonie Puław
przez oddziały 2 DP 1 armii WP w nocy z 31.VII na 1.VIII.1944 r. 65
Ugrupowanie i działania oddziałów wojsk chemicznych 1 armii WP na przyczółku warecko-magnuszewskim w okresie od 22.VIII do 12.IX.1944 r.................68
Ugrupowanie i działania oddziałów chemicznych 1 armii WP podczas
forsowania Wisły w rejonie Warszawy w dniach 17—19.IX.1944 r. 88
Maskowanie dymem walk 3 DP na przyczółku w Warszawie
19.IX.1944 r.................92
Maskowanie dymem ewakuacji pododdziałów 3 DP z lewego brzegu
Wisły we wrześniu 1944 r............102
Maskowanie planowanego ewakuowania powstańców z lewego brzegu Wisły 30.IX.1944 r.............112
Maskowanie dymem działań 6 pp 2 DP w październiku 1944 r. . 118
Ugrupowanie bojowe 2 batalionu miotaczy ognia w dniu LXI.1944 r. 132
Działania 1 armii WP o wyzwolenie Warszawy.......147
Maskowanie dymem działań 47 Armii Radzieckiej 15.1.1945 r. . . 157
Rozmieszczenie stanowisk zadymiania podczas maskowania mostów
w Warszawie w lutym i marcu 1945 r.........165
Ugrupowanie i działania 2 samodzielnego batalionu miotaczy ognia
od 28.11 do 3.III.1945 r..............172
Działania 2 samodzielnego batalionu miotaczy ognia w Kołobrzegu 180
Ugrupowanie bojowe 2 samodzielnego batalionu miotaczy ognia
w obronie Wybrzeża i Zalewu Kamieńskiego (7—10.IV.1945 r.) . 202
Maskowanie dymem działań bojowych oddziałów 1 armii WP podczas
przełamywania obrony nieprzyjaciela nad Odrą 16—17.IV.1945 r. 212
Rozmieszczenie stanowisk zadymiania 3 samodzielnego batalionu chemicznego w rejonie Gozdowic w kwietniu 1945 r.....214
Rozmieszczenie stanowisk zadymiania 3 samodzielnego batalionu chemicznego w rejonie Siekierek od 18.IV do 12.V.1945 r. 216
Maskowanie dymem działań 2 armii WP nad Nysą Łużycką 16.IV.
1945 r..................222
Maskowanie dymem działań 3 pp 1.V.1945 r. podczas walk ulicznych
w Berlinie................232
Ugrupowanie bojowe 2 batalionu miotaczy ognia 27.IV.1945 r. . . 236
Organizacja służby chemicznej w ludowym Wojsku Polskim . . . 428
Organizacja oddziału chemicznego Wojska Polskiego..... 429
Organizacja oddziału chemicznego armii........ 429
Organizacja samodzielnego batalionu chemicznego..... 430
Organizacja samodzielnego zmotoryzowanego przeciwpancernego batalionu miotaczy ognia............. 431
Organizacja Frontowego magazynu chemicznego...... 432
Organizacja magazynu chemicznego armii ........ 432
Schemat organizacji niemieckiego zmotoryzowanego pułku wyrzutni
„d" chemicznych pocisków rakietowych........ 433
Schemat organizacji niemieckiego zmotoryzowanego batalionu odkażania .................. 434
Schemat organizacji niemieckiego batalionu czołgów miotaczy ognia . 435
Szlak bojowy oddziałów wojsk chemicznych . . wklejka po str. 456



SPIS TREŚCI



Str.
n
Przedmowa.....¦¦••-.........
Od autora................. 9
Rozdział I. Zarys historyczny stosowania broni chemicznej i miotaczy ognia................
Rozdział II. Organizacja wojsk chemicznych ludowego Wojska
Polskiego................ 27
Rozdział III. Na przyczółku warecko-magnuszewskim ... 63
Rozdział IV. W rejonie Warszawy......... 77
Rozdział V. W widłach Wisły i Bugu........ 116
Rozdział VI. Wielka ofensywa.......... 149
Rozdział VII. W rejonie mostu kolejowego w Warszawie ... 163
Rozdział VIII. Na Watę Pomorskim........ I67
Rozdział IX. W walkach o Kołobrzeg i w obronie Wybrzeża . . 177
Rozdział X. Nad Odrą ............ 205
Rozdział XI. Nad Nysą Łużycką.......... 220
Rozdział XII. W Berlinie............ 230
Rozdział XIII. Ostatnie walki ......... 235
Po wojnie................. 242
Ważniejsze daty z dziejów wojsk chemicznych LWP..... 247
Obsada personalna stanowisk oficerskich wojsk chemicznych w związkach i oddziałach Wojska Polskiego......... 284
Lista poległych oficerów, podoficerów i szeregowców oddziałów wojsk
chemicznych ...............
Lista poległych oficerów wojsk chemicznych pełniących służbę
w związkach i oddziałach Wojska Polskiego....... 337
Lista rannych oficerów, podoficerów i szeregowców oddziałów wojsk
chemicznych............... 338
Lista rannych oficerów wojsk chemicznych pełniących służbę
w związkach i oddziałach Wojska Polskiego...... 343
Lista odznaczonych oficerów, podoficerów i szeregowców oddziałów
wojsk chemicznych............. 344
Rozkazy i zarządzenia związane z organizacją i działaniem oddziałów i pododdziałów wojsk chemicznych w okresie od 9 maja 1943
do 9 maja 1945 r............... 357
Wykaz oddziałów i pododdziałów wojsk chemicznych..... 381
Zestawienie stanu bojowego oddziałów i pododdziałów wojsk chemicznych ................ 386
Zestawienie stanu bojowego magazynów chemicznych..... 396
Stan sprzętu chemicznego............ 397
Wykaz strat w sprzęcie............. 422
Wykaz ważniejszych źródeł i literatury......... 436
Indeks osobowy............... 441
Indeks nazw geograficznych............ 446
Spis szkiców i schematów .... ...... 453



WIELKOŚĆ 21X15CM,TWARDA OKŁADKA Z OBWOLUTĄ,LICZY 456 STRON,SZKICE,SCHEMATY /PATRZ SPIS/.

STAN:OBWOLUTA DB-,OKŁADKA DB,STRONY SĄ POŻÓŁKŁE,POZA TYM STAN W ŚRODKU DB/DB+
.

KOSZT WYSYŁKI WYNOSI 10 ZŁ - PŁATNE PRZELEWEM / KOSZT ZRYCZAŁTOWANY NA TERENIE POLSKI,BEZ WZGLĘDU NA WAGĘ,ROZMIAR I ILOŚĆ KSIĄŻEK - PRZESYŁKA POLECONA EKONOMICZNA + KOPERTA BĄBELKOWA.W PRZYPADKU PRZESYŁKI POLECONEJ PRIORYTETOWEJ PROSZĘ O DOPŁATĘ W WYSOKOŚCI 3ZŁ.KOSZT PRZESYŁKI ZAGRANICZNEJ ZGODNY Z CENNIKIEM POCZTY POLSKIEJ / .

WYDAWNICTWO MON WARSZAWA 1966,NAKŁAD 2300 EGZ.

INFORMACJE DOTYCZĄCE REALIZACJI AUKCJI,NR KONTA BANKOWEGO ITP.ZNAJDUJĄ SIĘ NA STRONIE "O MNIE" ORAZ DOŁĄCZONE SĄ DO POWIADOMIENIA O WYGRANIU AUKCJI.

PRZED ZŁOŻENIEM OFERTY KUPNA PROSZĘ ZAPOZNAĆ SIĘ Z WARUNKAMI SPRZEDAŻY PRZEDSTAWIONYMI NA STRONIE "O MNIE"

NIE ODWOŁUJĘ OFERT KUPNA!!!

ZOBACZ INNE MOJE AUKCJE

ZOBACZ STRONĘ O MNIE