"Ikona Święci Wspomożyciele"

Rosja, druga połowa XIX wieku

tempera na desce, 35,5 x 31,5 cm

Unikatowa ikona z drugiej połowy XIX wieku, przedstawiająca świętych wspomożycieli. Kompozycja została podzielona na cztery niezależne pola, w których ukazano świętych ważnych dla Kościoła Wschodniego. W lewym, górnym polu ukazano Madonnę z Dzieciątkiem w typie Hodegetria. Matka Boska trzyma w ramionach Jezusa, wskazując na niego prawą dłonią. Dzieciątko unosi prawą rękę w geście błogosławieństwa. Jest to najstarszy i najbardziej rozpowszechniony typ ikonograficzny przedstawienia Matki Bożej z Dzieciątkiem Jezus na ręku. Według tradycji pierwszym ikonografem był święty Łukasz z Antiochii, ewangelista, który namalował na desce wizerunek Marii z Dzieciątkiem na ręku.

W prawy, górnym polu przedstawiono świętego Jerzego, walczącego ze smokiem. Święty, galopujący na koniu, zadaje śmiertelny cios potworowi. Jerzy jest świętym Kościoła katolickiego, jedenym z Czternastu Świętych Wspomożycieli; jako Jerzy Zwycięzca uznany wielkim męczennikiem przez Kościół prawosławny. Opowieść o świętym Jerzym i smoku jest legendą, przybyłą do Europy podczas krucjat i ponownie opowiedziana w formie romansu. Według legendy smok zrobił gniazdo na źródle, którego woda zaopatrywała miasto Silene (prawdopodobnie późniejsza Cyrena w Libii) lub miasto Lod, zależnie od źródeł. W konsekwencji mieszkańcy musieli prosić smoka o opuszczenie gniazda na czas, gdy nabierali wodę. Każdego dnia oferowali mu owcę, a jeśli jej nie znaleźli, musieli oddać zamiast niej jedną dziewczynę. Ofiara była wybierana przez losowanie. Pewnego razu losowanie wskazało księżniczkę i choć panujący monarcha żebrał o jej życie, smok był nieugięty. Gdy była już przyszykowana do złożenia w ofierze, w pobliżu źródła pojawił się święty Jerzy. Stanął twarzą w twarz ze smokiem, obronił się znakiem krzyża, po czym pokonał bestię i uratował księżniczkę. Wdzięczne miasto porzuciło pogaństwo i przeszło na chrześcijaństwo.

W lewym, dolnym rogu ukazano świętego Mikołaja. Święty, ubrany w biskupie szaty, unosi prawą dłoń w geście błogosławieństwa, w lewej trzymając otwartą księgę. Ikony św. Mikołaja należą do najbardziej popularnych w prawosławnych świątyniach i domach. Jego podstawowe wyobrażenia ikonograficzne wykształciły się w Bizancjum na przestrzeni XI-XIII w. Święty ukazywany jest najczęściej w szatach biskupich, czasem w scenach z jego życia.

W prawym, dolnym rogu przedstawiono świętych Cyryka i Julitę. Byli to męczennicy chrześcijańscy, święci katoliccy i prawosławni. Cyryk był synem Julity. Julita ze swoim trzyletnim synem Cyrykiem i dwoma służącymi uciekli przed prześladowaniami z Ikonium do Tarsu. Jednak tam zostali zidentyfikowani jako chrześcijanie. W związku z wyznawaną wiarą, Julitę poddano torturom, a w tym czasie Cyryka na kolanach trzymał gubernator Tarsu. Dziecko podrapało twarz gubernatora oraz wyznało wiarę chrześcijańską, co tak rozgniewało gubernatora, że rzucił Cyrykiem o schody, powodując jego śmierć. Następnie Julita została ścięta.

Pomiędzy dolnymi polami ukazano scenę Ukrzyżowania Chrystusa. Chrystus przybity do krzyża, w pasie ma przewiązane białe perizonium. Pod krzyżem leży czaszka i kości Adama.

Technika: tempera na desce, złocenia.

Wymiary: 31 x 26,5 cm. Stan zachowania: bardzo dobry- (przetarcia malatury i złoceń).

Gwarantujemy autentyczność, wiek oraz stan zachowania wystawianych przedmiotów. Do zakupu (bezpłatnie) dołączamy pisemny certyfikat potwierdzający autentyczność obiektu oraz wszelkie informacje zawarte w opisie.