NOWE EGZEMPLARZE

WOJTYCZA K., HUFIEC KRAKÓW-KROWODRZA W LATACH 1973−1989, Kraków, Komisja Historyczna Krakowskiej Chorągwi ZHP, 2014, ss. 240 + 8 nlb.

Hufiec Kraków-Krowodrza powstał w styczniu 1973 roku jako jeden z czterech wielkich hufców na terenie miasta Krakowa, gdy na skutek zmian w podziale administracyjnym utworzono nowe dzielnice. Natomiast, gdy w 1989 roku większa część szczepów odeszła z hufca do nowopowstałej organizacji pn. Związek Harcerstwa Polskiego rok założenia 1918, dla tego hufca zakończyła się pewna epoka. Po ponad dwudziestu latach od tego momentu, można uznać, że okres pracy hufca Kraków-Krowodrza w latach 1973–1989 stanowi pewną odrębną część historii harcerstwa na terenie Krakowa. Jest ona tym bardziej interesująca, ponieważ w Polsce w tym czasie miały miejsce ważne wydarzenia, które wpływały także na pracę harcerską. Warto zdać sobie sprawę z tego, że hufiec pracował w określonych uwarunkowaniach natury ideologicznej. Istotny był zmieniający się stosunek do harcerstwa władz politycznych i oświatowych, z którymi miał do czynienia przede wszystkim komendant hufca hm. Zbigniew Sabiński, pełniący tę funkcję od momentu powstania hufca do schyłku 1988 roku. Trzeba podkreślić tu jego wielką rolę, jaką odegrał jako jeden z tych instruktorów, którzy przeprowadzili harcerstwo krakowskie przez okres „realnego socjalizmu”. Swoją osobowością narzucał pewien styl i sposób pracy hufca, przy czym był on różny w zależności od warunków politycznych w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych. Te dwa okresy rozdziela jedna z najważniejszych odbytych w Krakowie imprez harcerskich – Zlot 70-lecia Harcerstwa, który nieprzypadkowo został zorganizowany na terenie Krowodrzy – na Błoniach krakowskich. Zlot ten odbył się bowiem z inicjatywy kadry instruktorskiej hufca, który występował tu w roli gospodarza, a dwie najważniejsze funkcje w komendzie zlotu pełnili jego instruktorzy.

Źródłami, które posłużyły autorowi w ustaleniu faktografii, były w pierwszej kolejności rozkazy komendy hufca, które zachowały się niemal w komplecie. Kolejną ważną skarbnicą wiadomości były tzw. książki pracy hufca, będące „zszytami” różnych dokumentów z poszczególnych lat i obejmującymi prawie cały rozpatrywany okres pracy hufca oraz podobne „zszyty” materiałów z IV, V i VI Konferencji Sprawozdawczo-Wyborczej Hufca, przechowane w archiwum Hufca Kraków-Krowodrza. Wiele istotnych informacji udało się także odnaleźć w rozkazach komendy Krakowskiej Chorągwi ZHP, znajdujących się w archiwum Komisji Historycznej Chorągwi. Szereg interesujących danych udało się odnaleźć w artykułach i notatkach w prasie codziennej i harcerskiej, informujących o ważniejszych wydarzeniach dotyczących hufca. Wykorzystano także fragmenty kronik oraz wydawnictw jubileuszowych drużyn i szczepów, jak również wiele informacji zawartych w artykułach w „Krakowskim Roczniku Historii Harcerstwa” oraz w czasopiśmie „Dziewiętnastak”. Bardzo interesujące okazały się osobiste relacje instruktorów, uzyskane przeważnie w formie ustnej, które autor przytacza w dużych fragmentach, gdyż dobrze oddają atmosferę pracy.

[ze wstępu]