Tytuł : PRZERWANY POJEDYNEK. Rysunek z obrazu J. Owidzkiego.

Wymiary grafiki : 29,5 na 17,5 cm.

Grafika ( drzeworyt sztorcowy ) ukazała się w latach 80-tych XIX wieku w czasopiśmie Tygodnik Ilustrowany

Stan db Delikatne przebarwienia i rdzawe plamki. Druga strona zadrukowana. Grafika idealna do przycięcia i oprawy.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Pojedynek

– krwawy, choć zarazem uznawany za honorowy, sposób rozwiązywania konfliktów między dwoma rywalami.

Pojedynki toczono między obrażonym a obrazicielem, choć zdarzały się także zniewagi obopólne. Walczono w nich o obronę dobrego imienia, niekiedy o władzę,

sławę czy kobietę. W średniowieczu pojedynek sądowy był częstym i statecznym środkiem dowodowym.

W pojedynkach najczęściej stosowano broń sieczną (miecz, szabla, rapier), a od XVIII wieku także pistolety. W drugim wypadku ustalano ilość strzałów i

kolejność ich wykonywania.

Pojedynki i sposób ich przygotowania z czasem zaczęły przyjmować formę rytuału, powstawały spisy praw i obowiązków pojedynkujących się oraz ich sekundantów.

Do obowiązków sekundanta należało choćby ustalenie miejsca i czasu pojedynku oraz praw obrażonego i obraziciela.

Warunki zakończenia pojedynku[edytuj]W zależności od wcześniejszych ustaleń, pojedynki były prowadzone do:

upływu uzgodnionego czasu (w przypadku walki na broń białą)

wykonania wszystkich strzałów (nawet jeśli były chybione)

pierwszej lub drugiej krwi

niezdolności pojedynkowej (rana używanej ręki czy omdlenie)

śmierci jednego z walczących (w późniejszych kodeksach honorowych uznany za niedopuszczalny)

W okresie średniowiecza pojedynki zostały wpisane w ówczesne kodeksy prawne i uznane za środek dowodowy w przewodzie sądowym (tzw. pojedynek sądowy).

Jednak już w XII wieku zaczęto podejmować próby ich ograniczenia ze względu na to, że często kończyły się śmiercią jednej ze stron w błahych sprawach.

Pojedynek stopniowo znikał ze spisów praw różnych krajów, a i pojedynki w sprawach osobistych wraz z upływem czasu były zakazywane w coraz większej liczbie

państw.

Pojedynki dziś[edytuj]Są zezwolone przez prawodawstwo Niemiec, Austrii i Szwajcarii w postaci menzury. Menzury odbywają się we wszystkich miastach

uniwersyteckich w krajach niemieckojęzycznych.

Prawo polskie zakazuje pojedynków, a uszkodzenie ciała lub pozbawienie życia w wyniku pojedynku traktuje jako przestępstwo. Termin pojedynek potocznie

oznacza rywalizację dwóch stron i najczęściej jest stosowany przy opisie gier sportowych.

Pojedynki w kulturze i sztuce[edytuj]W 1977 film o obsesyjnym dążeniu do pojedynku, zatytułowany The Duellists (polski tytuł Pojedynek), nakręcił Ridley

Scott. Debiutanckie dzieło brytyjskiego reżysera powstało na podstawie noweli Josepha Conrada i opowiada o dwóch oficerach armii Napoleona, przez lata

próbujących zadawniony konflikt rozwiązać za pomocą broni.

W polskiej literaturze opisy pojedynków na pistolety są m.in. w Lalce Bolesława Prusa (między Wokulskim i baronem Krzeszowskim), Rodzinie Połanieckich

Henryka Sienkiewicza, Pożegnaniu jesieni Stanisława Ignacego Witkiewicza oraz Tajemniczej wyprawie Tomka Alfreda Szklarskiego.

Zginęli w pojedynku (przykłady)[edytuj]Stefan Bobrowski

Évariste Galois

Alexander Hamilton

Aleksander Puszkin

Michaił Lermontow

Walery Łoziński

Adam Tarło

Zobacz też[edytuj]Zobacz w Wikiźródłach hasło Pojedynki w Encyklopedii staropolskiejZobacz w Wikicytatach kolekcję cytatów

pojedynekkorporacja akademicka

Corps (korporacja akademicka)

Polski Kodeks Honorowy

Polski Kodeks Honorowy

(znany też jako Kodeks Boziewicza) - publikacja z 1919 r. dotycząca zasad postępowania honorowego, a w tym odbywania pojedynków, autorstwa Władysława

Boziewicza. W Polsce międzywojennej podstawowy dokument (choć oczywiście pozaprawny) regulujący te zasady.

W Kodeksie daje się zauważyć próbę uwspółcześnienia zasad dotyczących pojedynków. Za osoby "honorowe" tzn. zdolne do pojedynku uważa się nie tylko

szlachtę, ale również osoby z wykształceniem co najmniej średnim lub wykonujących zawody twórcze, a także sprawujących ważne funkcje społeczne ([...]W myśl

tej zasady należy udzielić satysfakcji honorowej wieśniakowi, który jest posłem na sejm. - Art. 5).

Autor wykazuje też troskę o to by pojedynek spowodował możliwie mały uszczerbek na zdrowiu (stąd np. wskazuje na wymóg dezynfekcji broni białej). Zakazuje

też pojedynków toczonych z założenia do śmierci jednego z uczestników. W stosunku do czasów wcześniejszych zawęża też rodzaj broni uznawanej za honorową.

Z drugiej jednak strony nie dopuszcza przeprosin czy usprawiedliwienia już po ustaleniu warunków pojedynku (można to zrobić wcześniej lub już po odbytym

pojedynku). Odradza też (choć dopuszcza) pojedynki "do pierwszej krwi" skoro tego rodzaju warunek sprowadza pojedynek do rzędu zabawy, w której lekkie

zadraśnięcie daje możność uchodzenia za taniego bohatera (Art. 230).

Cytat z przedmowy dzieła[edytuj]Bronić w niniejszej przedmowie zjawiska średniowiecznego, jakim jest pojedynek - nie myślimy. I nie myślimy również wdawać

się w aż do znudzenia częste polemiki na temat, czy pojedynek ma rację egzystencji, czy też nie - a ograniczę się do stwierdzenia, iż we wszystkich

kulturalnych społeczeństwach pojedynek od szeregu stuleci istnieje, zatem jako zjawisko społeczne, mniej lub więcej szkodliwe, musi być brane pod uwagę.

I co więcej: można śmiało zaryzykować twierdzenie, że tak długo pokąd prawna kultura naszych społeczeństw karać będzie czynną zniewagę gentlemana

24-godzinnym aresztem, zamienionym na 5 kor. grzywny – tak długo istnieć będzie ten rodzaj współrzędnego sądownictwa honorowego, uzupełniającego państwowy

wymiar sprawiedliwości. A zdaje się, że jeszcze czas długi.

Kodeks Honorowy dzisiaj Współcześnie w Polsce Kodeks Honorowy stosują korporacje akademickie. Zobacz też: Menzura.

źródło : Wikipedia

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------