HELLENIKA

WIZERUNEK EPOKI OD ALEKSANDRA DO AUGUSTA

Anna Świderkówna

• Wydawnictwo: PIW, 1978
• Oprawa: twarda z obwolutą
• Stron: 410 + załączniki
• Stan: idealny, czysta, zadbana, prawdopodobnie nieużywana

Anna Świderkówna, profesor papirologii na Uniwersytecie Warszawskim, kieruje Katedra Papirologii UW od roku 1962. Studiowała w Warszawie pod kierunkiem prof. Jerzego Manteuffla i prof. Kazimierza Kumanieckiego, później również w Paryżu i Londynie. Jest autorkg kilku książek popularyzujących wiedzę o antyku, m.in. -Kiedy piaski egipskie przemówiły po grecku» (1959), «Historie nieznane Historii» (1962), «Hellada królów» (1967) Niniejsza książka jest kolejną pozycją w jej dorobku poświęconą okresowi hellenistycznemu. Do niedawna jeszcze pokutował pogląd, iż kultura tej epoki, traktowanej często jako „schyłkowa”, nie dorównuje temu, co stworzono w Grecji klasycznej. «Hellenika», które przynoszą barwny i obszerny obraz kultury hellenizmu, pozwolą czytelnikowi przekonać się o  jej wielkim bogactwie, zwłaszcza jeśli chodzi o sztukę, naukę, filozofię i  literaturę. Poszczególne rozdziały omawiają wyodrębnione zagadnienia: działalność i poglądy najwybitniejszych podówczas myślicieli, wierzenia religijne, wychowanie młodzieży, rozwój wielkich ośrodków cywilizacji i kultury (Aleksandria, Pergamon), dzieła poetów i komediopisarzy.

Szczególną uwagę poświęciła Autorka hellenizmowi azjatyckiemu, sięgającemu aż-po Indie, gdzie zdołał wytworzyć niezwykłe amalgamaty kulturowe.

SPIS TREŚCI:

SPIS ILUSTRACJI

OD AUTORKI

ROZDZIAŁ I - ŚWIAT ZAMIESZKAŁY

W Opis (15) - Ojkumene (18) - Od Aleksandra do Augusta (19) - Jedność i brak jedności (21) - Hellenizacja czy orientalizacja i co z tego wynikło (23) - Oblicze nowej epoki (25)

ROZDZIAŁ II-ATENY IMENANDER

Oczami dziecka i efeba (32) - W Liceum Teofrasta (35) - „Tyran” Aten (37) - Pod opieką Pana (39) - Wojna i Muzy (40) - Filippides, syn Filoklesa z Kefale (46) - Hellada Hellady (48) - Nic, co człowiecze... (51)

ROZDZIAŁ III-PRZEWODNICY

Z Samos i z Cypru (55) - W poszukiwaniu nowych dróg (57)-Tu mieszka najwyższe dobro - przyjemność (59) - Znaki bogów i znaki czasów (62) - I mędrcy są ludźmi (65) - Zenonowe dziedzictwo i filar Portyku (67)

ROZDZIAŁ IV - KRÓLOWIE I MIASTA

Szyderca z Flius (71) - Król czy państwo? (73) - „Zaszczytna niewola” (76) - Nowi niebianie (78) - Na królewskich dworach (81) -Miasta-pańs- twa w obliczu nowego świata (84) - Święta wyspa Euhemerosa (87)

ROZDZIAŁ V-ASKLEPIOS I POECI

Droga wiodła na Kos (90) - Raj poetów (91) - Uczniowie Hippokratesa (94) - W świątyni boga-lekarza (96) - Z wizytą w muzeum, którego nie ma (97) - Inna twarz wyspy (101)

ROZDZIAŁ VI-ALEKSANDRIA WSPANIAŁA

Sostratos z Knidos i jego wieża (105) - Stolica świata zamieszkałego (108)

„Najświetniejsza” (114) - „Przy Egipcie” (118) -Muzeum i Biblioteka ' (122)

ROZDZIAŁ VII-KRÓLEWSKIE MUZY

Wychowawcy (127) - W Wielkiej Bibliotece (129) -Uczeń Zenodota (131)

Poetycka biesiada (134) - Mistrzowie pędzla i dłuta (136) - Prawda i sielanka (139) - Prawodawca nowej poezji (144) - Pokonany? (149) - „Superaleksandrynizm” (155)

ROZDZIAŁ VIII-W ŚWIĄTYNI NAUKI

Beta (157) - W imię wiedzy (158) - Matematyczna przyjaźń (160) - Elementy geometrii i liczba piasku we wszechświecie (161) - Zabawa w mechanikę (164) - Gwiazdy nad Aleksandrią (168) - Od Homera do geografii matematycznej (170) - Trudna sztuka liczenia lat (173) - Następcy (176) - Katastrofa (180)

ROZDZIAŁ IX - WYSPA HELIOSA I WYSPA APOLLONA

Na Rodos (183) - Polis prawdziwie wolna (186)- Kraina róż i słońca (187) -W podzięce słonecznemu bogu (189)-Przyjaciel Apellesa ¿spadkobier­cy Lizypa (190) - Władczyni morza (193) - W cieniu świątyni Apollona (198) - Miasto Delos i jego mieszkańcy (200)

ROZDZIAŁ X - LUDZIE I BOGOWIE

Pobożni (205) - W mieście i w domu (207) - Artemidoros z Perge (208) - Nieobliczalna bogini (210) - „Bogowie są bardzo daleko” (212)-Wświe- cie czarów, zaklęć, wróżb i wyroczni (213) - Obietnica nieśmiertelności (217) - Wielki Pan Sarapis (220) - Bóg świata zamieszkałego (224) - Agathe Tyche (227)

ROZDZIAŁ XI - W PAŃSTWIE WIELU LUDÓW

Syryjska Bogini i Apollon (229) - Nad Orontesem (230) - Królestwo Seleuka (233) - Między Tygrysem a Eufratem (237) - Na dworze syna Apamy (239) - Poeta gwiaździstego nieba (241) - Wielka Antiochia Wielkiego Króla (244) - Bóg, który nie chciał być Zeusem (246) - Epif anes czy Epimanes? (249)

ROZDZIAŁ XII-NA KRAŃCACH ŚWIATA

Narodziny nowych królestw (254) - Bezimienne miasto (256) - Klear- chos, uczony podróżnik i moralista (260) - Królewski apostoł umiarko­wania i łagodności (262) - Greckie Indie (265) - Od Nisy do Ktesifonu (266) - Wrażenia chińskiego podróżnika (269)

ROZDZIAŁ XIII-GIGANTOMACHIE

Za górami Tauru (271) - Zbawca Hellenów (273) - Nowe Ateny (274) - Królowa (276) - Synowie Apollonis i ich państwo (277) - Podniebna stolica (279) - Królewskie porządki (281) - „Tron Szatana” (283) - Miłośnicy sztuki (286)

ROZDZIAŁ XIV-POD OKIEM ATENY POLLAS.

W teatrze (290) - Kuzymkrólów (292) - Rywalka Biblioteki Aleksandryj­skiej (293) - „Krytyk” (296) - Przez trzy stolice (299) -Śladami Eratoste- nesa i Arystarcha (301) - Niezwykły poeta i król-dziwak (302) - Testa­ment Attalosa III i jeszcze jedna gigantomachia (304)

ROZDZIAŁ XV - HELLEŃSKA HUMANITAS

Dzielny gimnazjarcha miasta Sestos (307) - Od gimnazjonu ku gimnaz- ( jum (309) - W murach szkoły (311) - Elementarz (313) - Apoteoza Homera (316) - „Sztukagramatyki” (317)-Fundacja Polythrusa (319) — Ateńska efebia (321) - Pajdeja, nie pedagogia (324) - Serce hellenistycz­nej polis (326)

ROZDZIAŁ XVI-KIEDY ŚWIAT STAŁ SIĘ RZYMSKI

„Sprzymierzeńcy i dobroczyńcy” (330) - Młodość Polibiusza (332) - Nad Tybrem (333) - Jak rodził się romans (336) - Metoda naukowca i chwała Rzymu (338) - Rodyjski przyjaciel Scypiona (342) - „Naukowy” obraz rzeczywistości (345) - „Odmłodzony stoicyzm” (350) - Długie życie Posejdoniosa (351)

ROZDZIAŁ XVII-DZIEDZICTWO

Inne spojrzenie (357) - W imię hellenistycznego Wschodu (360) - „Wielki Król Antioch, Bóg Sprawiedliwy Objawiony” (362) - Orbis terrarum (364) - Drugie oblicze świata zamieszkałego (366) - Wizerunek epoki (370)

PRZYPISY

OBJAŚNIENIA

MIARY I WAGI

LITERATURA WYBRANA

INDEKSY