Tytuł: Polityka polska i odbudowanie państwa (Tom 1-2).
Autor: Roman Dmowski, komentarzem opatrzył Tomasz Wituch.
Wydawca: Instytut Wydawniczy „PAX”, Warszawa 1988, wydanie I. 346+354 strony, oprawy twarde płócienne z obwolutą, format 15x21 cm.
Stan dobry - ogólne podniszczenie i zabrudzenia obwolut, okładek oraz środka – poza tym stan OK.
„Polityka polska i odbudowanie państwa” - Wznowione po raz pierwszy i jedyny (unikat!) od lat pięćdziesiątych dzieło Romana Dmowskiego, pisane przezeń w latach 1923–1924 (wydane po raz pierwszy w 1925 r. i jeszcze dwukrotnie wznawiane w dwudziestoleciu międzywojennym). Walor tej książki polega nie tylko na znacznej wadze dokumentacyjnej; wypływa on przede wszystkim z roli politycznej autora, który w latach pierwszej wojny światowej był niekwestionowanym przywódcą politycznym orientacji, która okazała się zwycięska wraz ze zwycięstwem Ententy nad Niemcami. Dmowski był głównym delegatem odrodzonej Polski na konferencji pokojowej w Paryżu w 1919 roku, miał - wraz z kierowanym przez siebie ruchem - walną zasługę w odzyskaniu niemal całości ziem zaboru pruskiego. Najwłaściwszym dla określenia tego dzieła zdaje się nazwanie go rodzajem pamiętnika politycznego. Relacja Romana Dmowskiego obejmuje lata pierwszej wojny światowej oraz okres intensywnych zabiegów polityczno-dyplomatycznych w okresie konferencji pokojowej w Paryżu. Relację autor poprzedził obszerną, bo wypełniającą niemal czwartą część książki, historią ruchu, którym kierował i zarysem sprawy polskiej przed 1914 r. Do tekstu autorskiego już w pierwszym wydaniu dodano aneksy zawierające szereg dokumentów z lat 1914-1919. Publikacja ta jest pierwszorzędnej wagi świadectwem historycznym dla dziejów Polski XX w.
Spis rzeczy:
Nota redakcyjna;
Przedmowa do obecnego wydania;
Przedmowa do pierwszego wydania;
Przedmowa do drugiego wydania;
Część pierwsza. Na przełomie dwóch stuleci. Odrodzenie myśli politycznej w Polsce:
- I. Sprawa polska na początku stulecia;
- II. Początki nowej polityki polskiej;
- III. Skonkretyzowanie celu;
- IV. Niepodległość Polski a interesy państw rozbiorczych;
- V. Droga do niepodległości;
Część druga. Od wojny rosyjsko-japońskiej do wojny światowej [1904-1914]. Rozwój polityki polskiej o jej samoistność:
- I. Wojna japońska i kryzys rosyjski;
- II. Początki parlamentu rosyjskiego;
- III. Rok przełomowy;
- IV. Akcja przeciw Niemcom;
- V. Pod znakiem nadchodzącej wojny;
Część trzecia. Wojna: okres pierwszy [1914-1917]. Walka o zwycięstwo nad Niemcami:
- I. Wojna i sprawa polska;
- II. Położenie państw wojujących;
- III. Główne zadania polityki polskiej w pierwszej fazie wojny;
- IV. Działania polskie po stronie państw centralnych;
- V. Deklaracja Jarońskiego, odezwa wielkiego księcia Mikołaja i walka z rządem rosyjskim;
- VI. Po zajęciu Warszawy przez Niemców;
- VII. Aktywizm;
- VIII. Pierwsze próby wprowadzenia postulatu niepodległości Polski do programu wojny;
- IX. Na terenie międzynarodowym;
- X. Kwestia polska i przebudowa środkowej Europy;
- XI. Kwestia polska w walce politycznej mocarstw w roku 1916;
- XII. Orędzie Wilsona;
- XIII. Rewolucja rosyjska;
- XIV. Sprawa polska po rewolucji rosyjskiej;
Część czwarta. Wojna: okres drugi [1917-1918]:
- I. Powstanie państwa polskiego w obozie sprzymierzonych;
- II. Walka przeciw pokojowi „bez aneksji” i postawienie pełnego programu polskiego;
- II. Aktywizm w Polsce od wiosny 1917 roku;
- III. Armia Polska we Francji i Komitet Narodowy Polski w Paryżu;
- IV. Żydzi wobec wojny;
- V. Niemieckie fakty dokonane na wschodzie Europy. Organizacja Królestwa Polskiego. Rozkład Rosji. Pokój brzeski i Ukraina;
- VI. Akcja polityczna Komitetu Narodowego;
- VII. Ameryka;
- VIII. Rozejm;
Część piąta. Pokój [1918-1919]. Walka o granice Polski:
- I. Europa środkowa po rozejmie;
- II. Położenie Polski;
- III. Początki konferencji pokojowej;
- IV. Sprawa polska na konferencji;
- V. Anglia a sprawa polska;
- VI. Granica niemiecko-polska. Traktat wersalski;
- VII. Traktat w Saint-Germain. Cieszyn i Galicja Wschodnia;
- VIII. Granica wschodnia. Wyniki walki o granice Polski i ich znaczenie;
Zamknięcie;
Aneksy:
- I. Deklaracja Wiktora Jarońskiego, posła kieleckiego złożona w imieniu Koła Polskiego w rosyjskiej Dumie dnia 8 sierpnia 1914 roku;
- II. Odezwa Komitetu Narodowego Polskiego w Warszawie z dnia 25 listopada 1914 roku;
- III. Memoriał w sprawie uznania niepodległości Polski, złożony przez R. Dmowskiego rządowi rosyjskiemu na ręce ambasadora w Paryżu, Izwolskiego, w marcu 1916 roku;
- IV. Deklaracja Lozańska, ogłoszona po akcie 5 listopada 1916 roku;
- V. Pro memoria, złożone przez R. Dmowskiego, sekretarzowi stanu Balfourowi po rozmowie 25 marca 1917 roku w Londynie w sprawie uznania niepodległości Polski przez mocarstwa sprzymierzone z Rosją;
- VI. Memoriał o terytorium państwa polskiego złożony sekretarzowi stanu, Balfourowi w Londynie w końcu marca 1917 roku;
- VII. Stanowisko Rosji w kwestii polskiej w ciągu obecnej wojny. Notatka informacyjna dla rządu angielskiego z końca marca 1917 roku;
- VIII. Zagadnienia środkowo- i wschodnioeuropejskie przez [R. Dmowskiego] [Problems of Central and Estern Europe]: (- Wstęp; - I. Rozwój narodowy Europy od czasu kongresu wiedeńskiego; - II. Niemcy; - III. Kwestia austro-węgierska; - IV. Rosja; - V. Kwestia polska; - VI. Przebudowa Europy);
- IX. Nota Komitetu Narodowego Polskiego w Paryżu do ministrów spraw zagranicznych państw sprzymierzonych przed konferencją międzysojuszniczą roku 1917;
- X. Memoriał o terytorium państwa polskiego, złożony przez R. Dmowskiego prezydentowi Wilsonowi w Waszyngtonie dnia 8 października 1918 roku: - I. Zabór pruski; - II. Zabór austriacki; - III. Zabór rosyjski;
- XI. Nota delegacji polskiej na konferencji pokojowej w sprawie granic zachodnich państwa polskiego [dnia 28 lutego 1919 roku];
- XII. Nota Delegacji Polskiej na konferencji pokojowej o wschodnich granicach Polski [3 marca 1919 roku];
Indeks.