Badania laboratoryjne w hematologii. Podręcznik dla słuchaczy studiów medycznych

Autor: Bożena Mariańska, Jadwiga Fabijańska-Mitek, Jerzy Windyga
Wydawca: Wydawnictwo Lekarskie PZWL
ISBN: 978-83-200-4367-9
Rok wydania: 2011
Ilość stron: 296
Oprawa: miękka
Format: 14 x 20,5
Wydanie: 1 dodruk cyfrowy z 2006

Wysyłka w ciągu 3-5 dni

EAN: 9788320043679


Książka jest źródłem wiedzy z zakresu zagadnień metodycznych związanych z laboratoryjną diagnostyką hematologiczną.

Materiał został podzielony na pięć części, w których kolejno przedstawiono:
- hematologię podstawową,
- zarys hematologii klinicznej,
- zasady funkcjonowania laboratorium,
- hemostazę,
- oraz serologię grup krwi

Podręcznik jest przeznaczony dla studentów farmacji i analityki medycznej oraz średniego i wyższego personelu laboratoriów hematologicznych.

Dodruk cyfrowy wydania z 2006 r.



SPIS TREŚCI


Część I. hematologia podstawowa

1.Hematopoeza
1.Różnicowanie limfocytów

2.Immunoglobuliny

3.Układ czerwonokrwinkowy
1.Morfologia układu czerwonokrwinkowego w stanach zdrowia
2.Erytropoeza megaloblastyczna
3.Paraerytroblasty
4.Morfologia erytrocytów
5.Hemoglobina
6.Erytrocyty - struktura fizjologia
7.Najważniejsze czynniki niezbędne do wytwarzania erytrocytów
- Żelazo i jego metabolizm
- Witamina B12
- Kwas foliowy (pteroiloglutaminowy)
- Witamina B6

4.Morfologia układu granulocytowego (ziarnistokrwinkowego)
1.Morfologia układu granulocytowego w stanach prawidłowych
2.Wrodzone i nabyte zaburzenia morfologiczne granulocytów
- Zaburzenia wrodzone
- Zaburzenia nabyte

5.Morfologia komórek szeregu monocytowego

6.Morfologia komórek układu chłonnego
1.Układ limfocytowy
2.Morfologia komórek układu plazmocytowego

7.Morfologia układu płytkotwórczego


Część II. Zarys hematologii klinicznej

8.Nowotworowe choroby układu krwiotwórczego
1.Zespoły mieloproliferacyjne
- Ostre białaczki
- Zespoły mielodysplastyczne
- Przewlekłe zespoły mieloproliferacyjne
a) Przewlekła białaczka szpikowa
b) Zwłóknienie szpiku
c) Czerwienica prawdziwa
d) Odczyn białaczkowy. Różnicowanie z zespołami mieloproliferacyjnymi
2.Choroby rozrostowe układu chłonnego (zespoły limfoproliferacyjne)
- Ziarnica złośliwa
- Chłoniami złośliwe (nieziarnicze)
a) Przewlekła białaczka limfatyczna
b) Inne zespoły rozrostowe układu chłonnego
- Szpiczak plazmocytowy

9.Nienowotworowe choroby układu
1.Aplazja szpiku
2.Pancytopenie
3.Niedokrwistość
- Niedokrwistość z niedoboru żelaza
- Niedokrwistości megaloblastyczne
a) Niedokrwistość Addisona-Biermera
b) Niedokrwistość z niedoboru kwasu foliowego
c) Niedokrwistości wieloniedoborowe
- Niedokrwistości hemolityczne
a) Nabyte niedokrwistości hemolityczne
- Niedokrwistości autoimmunohemolityczne (NAIH)
- Niedokrwistości hemolityczne spowodowane obecnością przeciwciał allogenicznych (alloprzeciwciał)
- Nocna napadowa hemoglobinuria
b) Wrodzone niedokrwistości hemolityczne
- Wrodzona sferocytoza (choroba Chauffarda-Minkowskiego)
- Inne wrodzone niedokrwistości hemolityczne
- Stany przeładowania ustroju żelazem


Część III. Zarys hematologii klinicznej

10.Wyposażenie laboratorium hematologicznego
1.Aparatura
2.Szkło laboratoryjne

11.Przygotowanie krwi do badań morfologicznych
1.Krew żylna
2.Krew włośniczkowa
3.Antykoagulant

12.Zasady bezpiecznej pracy w laboratorium hematologicznym

13.Najczęściej wykonywane hematologiczne badania diagnostyczne
1.Badania morfologii krwi
- Badanie morfologii krwi za pomocą analizatora hematologicznego
- Oznaczenie liczby retykulocytów metodą tradycyjną
- Oznaczanie liczby płytek krwi metodą tradycyjną
- Ocena rozmazu krwi obwodowej
a) Technika wykonywania i barwienia preparatów krwi obwodowej i szpiku
b) Oznaczenie wzoru odsetkowego leukocytów
c) Zwiększenie liczby krwinek białych we krwi obwodowej
d) Leukopenia, granulocytopenia
2.Ocena preparatów punktatu szpiku
3.Podstawowe badania stosowane w niektórych chorobach rozrostowych układu krwiotwórczego
- Wybrane badania cytochemiczne i cytoenzymatyczne komórek krwi i szpiku
a) Oznaczenie aktywności peroksydazy
b) Reakcja p.a.S.
c) Ocznaczenie3 aktywności niespecyficznej esterazy (metodą Gomoriego)
d) Oznaczanie aktywności fosfatazy zasadowej (alkalicznej) granulocytów krwi obwodowej
4.Badania immunofenotypu komórek układu krwiotwórczego (immunofenotypizacja)
5.Inna badania krwi i krwinek w praktyce hematologicznej
- Barwienie preparatów krwi obwodowej (szpiku) w celu wykrycia syderocytów (syderoblastów)
- Wykrywanie obecności ciałek Heinza
- Badania odporności osmotycznej krwinek czerwonych metodą Daciego
- Badanie hemolizy krwinek czerwonych w zakwaszaniu glicerolu
- Badanie wchłaniania żelaza
- Badanie grubej kropli krwi
- Oznaczenie hemoglobiny płodowej (HbF)
- Oznaczenie stężenia HbA2 za pomocą chromatografii mikrokolumnowej
- Test na sierpowatokrwinkowość (badanie krwinek czerwonych przy podejrzeniu obecności HbS)
- Odczyn opadania krwinek czerwonych
- Badanie izotopowe w diagnostyce laboratoryjnej chorób układu krwiotwórczego
a) Badanie wchłaniania witaminy B12 z zastosowanie, testu Schilinga

Dodatek. Badanie morfologii krwi metoda tradycyjną


Część IV. hemostaza

14.Hemostaza fizjologiczna
1.Ściana naczyń krwionośnych
2.Płytki krwi
3.Układ krzepnięcia krwi
- Szlaki aktywacji krzepnięcia
4.Inhibitory krzepnięcia
5.Fibrynoliza

15.Zaburzenia hemostazy
1.Naczyniowe skazy krwotoczne
- Wrodzona naczyniakowatość krwotoczna (choroba Rendu-Oslera)
- Naczyniowe skazy krwotoczne w przebiegu wrodzonych chorób tkanki łącznej
- Zespół Schönleina-Henocha
- Inne plamice naczyniowe
2.Płytkowe skazy krwotoczne
- Małopłytkowości
- Nadpłytkowości
- Zaburzenia czynności płytek
3.Zaburzenia krzepnięcia krwi
- Ogólne zasady rozpoznawania zaburzeń krzepnięcia krwi
- Wrodzone zaburzenia krzepnięcia krwi
- Nabyte zaburzenia krzepnięcia krwi
4.Wrodzona trombofilia
5.Zaburzenia fibrynolizy

16.Diagnostyka laboratoryjna zaburzeń hemostazy
1.Sprzęt laboratoryjny
2.Pobieranie próbek krwi
3.Przygotowanie osocza
4.Przechowywanie próbek osocza
5.Odczynniki
6.Przygotowanie osocza standardowego (puli osocza od zdrowych osób)
7.Główne metody badan układu krzepnięcia krwi i hemostazy
8.Badanie płytek krwi
- Oznaczanie liczby płytek krwi
a) Automatyczna metoda liczenia płytek krwi
b) Oznaczanie liczby płytek krwi metodami bezpośrednimi
c) Oznaczanie liczby płytek krwi według Nygaarda
d) Oznaczanie liczby płytek krwi według Brechera i Cronkite’a
- Morfologia płytek krwi w rozmazach krwi obwodowej
- Badanie czynności płytek krwi
a)Badanie agregacji płytek krwi
b) Automatyczne badanie czynności płytek krwi
c) Badanie płytek krwi z zastosowaniem cystometrii przepływowej
- Badanie czasu życia płytek krwi
9.Czas krwawienia według Ivy
10.Badanie kurczliwości skrzepu
11.Czas protrombinowy
12.Czas częściowej tromboplastyny po aktywacji (APIT, activated partial thromboplastin time)
13.Czas trombinowy
14.Czas reptylazowy
15.Badanie fibrynogenu
- Oznaczanie fibrynogenu metodą kolorymetryczną
16.Rozpuszczalność skrzepu w 5 mol/l roztworze mocznika
17.Oznaczanie aktywności czynników krzepnięcia
18.Oznaczanie produktów degradacji fibrynogenu i fibryny (FDP) metodą lateksową
19.Oznaczanie podwójnego fragmentu D fibryny (D-dimer)
20.Wykrywanie rozpuszczalnej fibryny
- Test żelifikacji etanolowej
- Test z siarczanem protaminy
21.Czas lizy skrzepu euglobulin
22.Oznaczanie inhibitorów krzepnięcia
23.Układ hemostazy u noworodków i u kobiet w ciąży


Część V. serologia grup krwi

17.Grupy kwi
1.Podstawy immunologiczne
- Antygeny grup krwi
- Odpowiedź immunologiczna
- Przeciwciała grupowe krwi
2.Podstawy genetyki grup krwi
3.Układ grupowy AB0
- Antygeny układu AB0
- Genetyka układu AB0
- Przeciwciała układu AB0
- Odmiany antygenów układu AB0
- Zamiana grupy krwi
4.Układ grupowy Rh
- Podstawy genetyczne układu Rh
- Antygeny układu Rh
- Dsłabe, Dczęściowe, i fenotyp Rhnull
- Przeciwciała z układu Rh
5.Inne grupowe krwinek czerwonych
- Układ grupowy Kell
- Układ grupowy Kidd
- Układ grupowy Duffy
- Układ grupowy MNSs
- Układ grupowy P
- Układ grupowy Lewis
- Antygeny powszechne i prywatne
6.Antygeny na innych płytkach
- Antygeny krwinek płytkowych
- Antygeny granulocytów
- Układ HLA

18.Zasady badania antygenów i przeciwciał grupowych krwinek czerwonych
1.Oznaczanie antygenów
- Surowice diagnostyczne
- Odczynniki monoklonalne
2.Testy i techniki serologiczne
- Test bezpośredniej aglutynacji w środowisku 0,9% NaCl
- Test enzymatyczny z zastosowaniem papainy
- Testy antyglobulinowe
- Technika badań nas szkiełkach
- Technika probówkowa
- Technika kolumnowa
- Technika badań na mikropłytkach
- Automatyzacja badań serologicznych
3.Wykrywanie i identyfikacja nieregularnych przeciwciał w surowicy

19.Badanie poprzedzające przetoczenie koncentratu krwinek czerwonych
1.Badanie dawcy krwi
2.Badanie biorcy krwinek czerwonych
- Oznaczanie grupy krwi AB0 i RhD
- Wykrywanie alloprzeciwciał odpornościowych
- Próba zgodności serologicznej

20.Choroba hemolityczna noworodków
1.Patogeneza choroby hemolitycznej noworodków
2.Badanie serologiczne w profilaktyce choroby hemolitycznej noworodków w czasie ciąży
3.Profilaktyka konfliktu Rh po porodzie
4.Badania serologiczne w diagnostyce choroby hemolitycznej noworodków po porodzie

21.Niedokrwistości autoimmunohemolityczne (NAIH)

22.Metody
1.Organizacja pracy w pracowni serologii transfuzjologicznej
2.Wyposażenie laboratorium serologicznego
3.Pobieranie i przygotowanie próbek krwi do badań
4.Przechowywanie próbek krwi
5.Dokumentacja badań serologicznych
6.Wybrane testy serologiczne
- Testy bezpośredniej aglutynacji w środowisku NaCl
- Testy antyglobulinowe - technika probówkowa
- Testy antyglobulinowe - technika kolumnowa
- Testy enzymatyczne
7.Oznaczanie grupy krwi
8.Wykrywanie nieregularnych przeciwciał
9.Identyfikacja alloprzeciwciał odpornościowych
10.Oznaczanie fenotypu krwinek czerwonych
11.Próba zgodności serologicznej
12.Określenie miana przeciwciał
13.Postępowanie w przypadku podejrzenia NAIH

Skorowidz