Dbamy o Twoją prywatność
Dzięki plikom cookies i technologiom pokrewnym (np. piksele, SDK) oraz przetwarzaniu Twoich danych osobowych (między innymi unikalne identyfikatory, dane przeglądarki), możemy zapewnić, że dopasujemy do Ciebie wyświetlane treści.Wyrażając zgodę na przechowywanie informacji na urządzeniu końcowym lub dostęp do nich i przetwarzanie danych (w tym w obszarze profilowania, analiz rynkowych i statystycznych) sprawiasz, że łatwiej będzie odnaleźć Ci w Allegro dokładnie to, czego szukasz i potrzebujesz. Administratorem Twoich danych osobowych będzie Allegro a w niektórych przypadkach nasi partnerzy (10 partnerów), w tym tzw. “Zaufani Partnerzy IAB Europe” (2 partnerów). Informacja o celach przetwarzania danych osobowych przez naszych partnerów znajduje się w ich politykach ochrony prywatności.
My i nasi partnerzy możemy przetwarzać dane personalne w celach:
Przechowywanie informacji na urządzeniu lub dostęp do nich. Spersonalizowane reklamy i treści, pomiar reklam i treści, badanie odbiorców i ulepszanie usług. Zapewnienie bezpieczeństwa, zapobieganie oszustwom i naprawianie błędów. Dostarczanie i prezentowanie reklam i treści. Zapisanie decyzji dotyczących prywatności oraz informowanie o nich. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł. Łączenie różnych urządzeń. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie.
Twoje dane personalne przetwarzamy również w celu ułatwiania korzystania z naszych stronCele przetwarzania szczegółowo opisane są w ustawieniach dostępnych pod przyciskiem: “ZMIENIAM ZGODY” i w Polityce plików cookies.Zgodę wyrażasz dobrowolnie i jest ważna 12 miesięcy. Możesz ją w każdym momencie wycofać lub ponowić w zakładce Ustawienia plików cookies na stronie głównej. Wycofanie zgody nie wpływa na legalność uprzedniego przetwarzania.
![banner lap kupon button](data:image/svg+xml,<svg xmlns="http://www.w3.org/2000/svg" viewBox="0 0 1200 301"></svg>)
- 29,89 zł
- Wytrzymały kamerton ze stopu aluminium 128 Hz z
- 38,88 zł z dostawą
- 215,00 zł
- Walizka aluminiowa na 1000 szt żetonów z akcesoriami Trolley
- 228 zł z dostawą
Oferta archiwalna
ALUMINIUM PORADNIK KUCIE OBRÓBKA 1058 STRON UNIKAT (3419004240)
Kategoria: Książki naukowe i popularnonaukowe
Lokalizacja: Kraków
Zakończona o 19:35 dnia 02.08.2013 r.
Nie było ofert kupna
Wystawiono w licytacji od 69,99 zł i przez "Kup teraz" za 79,99 zł
Opis
KLIKNIJ ABY PRZEJŚĆ DO SPISU TREŚCI
KLIKNIJ ABY PRZEJŚĆ DO OPISU KSIĄŻKI
KLIKNIJ ABY ZOBACZYĆ INNE WYSTAWIANE PRZEZE MNIE PRZEDMIOTY ZNAJDUJĄCE SIĘ W TEJ SAMEJ KATEGORII
KLIKNIJ ABY ZOBACZYĆ INNE WYSTAWIANE PRZEZE MNIE PRZEDMIOTY WEDŁUG CZASU ZAKOŃCZENIA
KLIKNIJ ABY ZOBACZYĆ INNE WYSTAWIANE PRZEZE MNIE PRZEDMIOTY WEDŁUG ILOŚCI OFERT
PONIŻEJ ZNAJDZIESZ MINIATURY ZDJĘĆ SPRZEDAWANEGO PRZEDMIOTU, WYSTARCZY KLIKNĄĆ NA JEDNĄ Z NICH A ZOSTANIESZ PRZENIESIONY DO ODPOWIEDNIEGO ZDJĘCIA W WIĘKSZYM FORMACIE ZNAJDUJĄCEGO SIĘ NA DOLE STRONY (CZASAMI TRZEBA CHWILĘ POCZEKAĆ NA DOGRANIE ZDJĘCIA).
![]()
![]()
![]()
![]()
![]()
![]()
![]()
![]()
![]()
![]()
PEŁNY TYTUŁ KSIĄŻKI -
AUTOR -
WYDAWNICTWO -
WYDANIE -
NAKŁAD - EGZ.
STAN KSIĄŻKI - JAK NA WIEK (ZGODNY
Z ZAŁĄCZONYM MATERIAŁEM ZDJĘCIOWYM) (wszystkie zdjęcia na aukcji przedstawiają
sprzedawany przedmiot).
RODZAJ OPRAWY -
ILOŚĆ STRON -
WYMIARY - x x CM (WYSOKOŚĆ x SZEROKOŚĆ x GRUBOŚĆ W CENTYMETRACH)
WAGA - KG (WAGA BEZ OPAKOWANIA)
ILUSTRACJE, MAPY ITP. -
DARMOWA WYSYŁKA na terenie Polski niezależnie od ilości i wagi (przesyłka listem poleconym priorytetowym, ew. paczką priorytetową, jeśli łączna waga przekroczy 2kg), w przypadku wysyłki zagranicznej cena według cennika poczty polskiej.
KLIKNIJ ABY PRZEJŚĆ DO WYBORU MINIATUR ZDJĘĆ
SPIS TREŚCI LUB/I OPIS (Przypominam o kombinacji klawiszy Ctrl+F – przytrzymaj Ctrl i jednocześnie naciśnij klawisz F, w okienku które się pojawi wpisz dowolne szukane przez ciebie słowo, być może znajduje się ono w opisie mojej aukcji)
KLIKAJĄC TUTAJ MOŻESZ ŚCIĄGNĄĆ LUB OTWORZYĆ PLIK ZE SPISEM KOMPLETNYM
PRACA ZBIOROWA AUTORÓW
CZECHOSŁOWACKICH NIEMIECKICH POLSKICH WĘGIERSKICH
ALUMINIUM
poradnik
WYDAWNICTWA N AU KOWO-TEC H N I CZ N I MÜSZAKI KÖNYVKIADO - BUDAPES NAKLADATELSTVI TECHHICKÉ LITERATURY PRAH
VEB VERLAG TECHNIK-BERLIN
KOORDYNATOR WYDANIA POLSKIEGO
DOC. DR INŻ. MARIAN ORMAN KOLEGIUM REDAKCYJNE WYDANIA POLSKIEGO
DOC. DR INŻ. MARIAN ORMAN MGR INŻ. KAZIMIERZ SZOPSKI MGR INŻ. LUDWIK APPEL 'W'
REDAKTORZY NAUKOWI
mgr inż. Ludwik Appel mgr Inż. Jerzy Korzemski mgr inż. Witold Milewski
OPRACOWANIE GRAFICZNE KSIĄŻKI
art. grafik Krzysztof Dobrowolski
REDAKTOR TECHNICZNY
mgr Irena Milewska-Burczyk
WNT. Warszawa 1967 Wydanie 1 Nakład 3725
Poradnik zawiera podstawowe wiadomości dotyczące aluminium i Jego stopów. Omówiono w nim wytwarzanie oraz własności aluminium i jego stopów, wyrób półfabrykatów, obróbkę, cieplną, obróbką skrawaniem, obróbką plastyczną, wyrób proszków i folii oraz zastosowanie materiałów aluminiowych w przemysłach: budowlanym, chemicznym, elektrotechnicznym, maszynowym i lekkim Csrtykuły powszechnego użytkuj. Szczególną uwagę, zwrócono w poradniku na obliczenia wytrzymałościowe aluminium i Jego stopów. Poradnik jest przeznaczony dla wytwórców i użytkowników stosujących aluminium w poszczególnych gałęziach przemysłu.
KOORDYNATORZY
Części czechosłowackiej: dr inż. Ladislav Jenićek, Części niemieckiej: prof, dr inż. Herbert Göner, dr inż. Siegfried Marx,
Części polskiej: doc. dr inż. Marian Orman, Części węgierskiej: dr Andreas Domony.
SPIS TREŚCI
Rozdział 1. Krótki przegląd światowego przemysłu aluminiowego i produkcji aluminium. 23
1.1. Sytuacja światowego przemysłu aluminiowego . 25
1.1.1. Wydobycie boksytów. 25
1.1.2. Otrzymywanie tlenku glinowego. 28
1.1.3. Hutnictwo aluminium. 29
1.1.4. Rozmieszczenie przemysłu aluminiowego. 30
1.1.5. Przeróbka i zużycie aluminium. 32
1.2. Otrzymywanie aluminium. 33
1.2.1. Otrzymywanie tlenku glinowego z boksytów . 33
1.2.2. Otrzymywanie aluminium drogą elektrolizy . 36
1.2.3. Inne, nie elektrolityczne metody otrzymywania aluminium . 39
1.2.4. Elektrolityczna rafinacja aluminium. 40
Rozdział 2. Własności aluminium i jego stopów. 43
2.1. Wstęp. 45
2.2. Struktura wewnętrzna aluminium i jego stopów . . 45
2.2.1. Aluminium czyste i doskonała struktura wewnętrzna atomu. 45
2.2.2. Teoria dyslokacji. 48
2.2.3. Kryształy rzeczywiste. 50
2.2.4. Metale czyste i stopy. 51
2.2.5. Aluminium czyste. Składniki stopowe i zanieczyszczenia. Gatunki stopów aluminium -i. 53
2.2 6. Wykresy równowagi stopów aluminium. 57
2.2.7. Wpływ zgniotu na strukturę metalu. 62
2.2.8. Wpływ promieniowania o dużej energii na strukturę wewnętrzną metali. 66
2.3. Własności fizyczne aluminium i jego stopów . 68
2.3.1. Ogólne własności fizyczne aluminium czystego i jego stopów. 68
2.3.2. Przewodność elektryczna. 70
2.3.3. Rozszerzalność cieplna. 74
2.3.4. Tarcie wewnętrzne. 76
2.3.5. Moduł sprężystości. 78
2.3.6. Przewodność cieplna. 8"
2.3.7. Zachowanie się aluminium w polu elektrycznym i magnetycznym . 8!
2.3.8. Odbicie oraz pochłanianie światła i ciepła . 82
2.3.9. Własności emisyjne. 84
2.3.10. Rozchodzenie się fal dźwiękowych. 86
2.3.11. Własności tarcia.- 86
2.3.12. Wpływ promieniowania o dużej energii na własności fizyczne. 87
2.4. Własności mechaniczne aluminium i jego stopów . . 88
2.4.1. wielkości charakteryzujące własności mechaniczne . . 88
2.4.2. Ogólne własności mechaniczne aluminium i jego stopów 90
2.4.3. Wytrzymałość zmęczeniowa aluminium i jego stopów 94
2.4.4. Pełzanie aluminium i jego stopów. I05
2.4.5. Własności mechaniczne aluminium i jego stopów
w temperaturach innych niż pokojowa. 107
2.4.6. Wpływ promieniowania o dużej energii na mechaniczne własności aluminium i jego stopów. 112
2.5. Własności technologiczne aluminium i Jego stopów . . 113
2.5.1. Wstęp. 113
2.5.2. Lejność aluminium i stopów. 114
2.5.3. Podatność aluminium i stopów do przeróbki plastycznej
na półwyroby. 115
2.5.4. Podatność aluminium i stopów do przeróbki plastycznej
na wyroby gotowe. 116
2.5.5. Spawalnosć aluminium i stopów. 117
2.5.6. Obróbka wiórowa aluminium i jogo stopów . 117 Literatura. 118
Rozdział 3. Badanie aluminium i jego stopów. 121
3.1. Wstęp. 123
3.2. Przygotowanie do badań. 123
3.2.1. Pobieranie próby. 123
3.2.2. Urządzenia i aparatura badawcza. 124
3.3. Badania mechaniczne. 125
3.3.1. Badanie wytrzymałości na rozciąganie. 125
3.3.2. Badanie wytrzymałości na ściskanie. 130
3.3.3. Badanie wytrzymałości na zginanie. 130
3.3.4. Badanie wytrzymałości na skręcanie. 130
3.3.5. Badanie wytrzymałości na ścinanie. 131
3.3.6. Pomiar twardości. 131
3.3.7. Próby udarowe. 133
3.3.8. Statyczne badanie próbek z karbem. 133
3.3.9. Próby pełzania. 134
3.3.10. Próby zmęczeniowe. 135
3.4. Próby technologiczne. 137
3.4.1. Próba zginania. 138
3.4.2. Próba wielokrotnego przeginania. 138
3.4.3. Próba tłoczności. 139
3.4.4. Próba skręcania drutu. 140
3.4.5. Próba nawijania. 140
3.5. Pomiary fizyczne. 141
3.5.1. Pomiar modułu sprężystości. 141
3.5.2. Pomiar tarcia wewnętrznego. 142
3.5.3. Pomiar oporności i przewodności elektrycznej . 143
3.5.4. Pomiar współczynnika rozszerzalności cieplnej . . . 145
3.6. Makroskopowe i mikroskopowe badania aluminium
i jego stopów. 146
3.6.1. Badania makroskopowe. 146
3.6.2. Badania mikroskopowe. 148
3.7. Badania nie niszczące. 149
3.7.1. Badanie pęknięć i porów. 149
3.7.2. Badania promieniami elektromagnetycznymi . 153
3.7.3. Badania ultradźwiękiem. 153
3.7.4. Badania magnetoindukcyjne. 155
3.8. Badania chemiczne. 156
3.8.1. Jakościowa analiza kroplowa. 156
3.8.2. Pobieranie próby do analizy chemicznej. 158
3.8.3. Mokre metody analityczne. 158
3.8.4. Metody analityczne oparte na aparaturze . 159
3.8.5. Oznaczanie zanieczyszczeń niemetalicznych . 162 Literatura. 163
Rozdział 4. Odporność na korozję aluminium i jego stopów . 165
4.1. Własności chemiczne aluminium. 167
4.2. Rodzaje korozji aluminium. 168
4.3. Metody badań i pomiarów korozji aluminium . . . 172
4.4. Działanie poszczególnych ośrodków na aluminium . . 172
4.4.1. Woda i para wodna. 172
4.4.2. Atmosfera. 173
4.4.3. Gazy. 174
4.4.4. Kwasy nieorganiczne i związki chlorowcowe . 175
4.4.5. Metale i związki metali. 180
4.4.6. Związki alifatyczne i związki karbocykliczne . 185
4.4.7. Związki heterocykliczne. 188
4.4.8. Surowce naturalne. 188
4.4*9. Inne materiały i produkty syntezy. 190
4.4.10. Środki i artykuły spożywcze. 192
4.5. Sposoby zapobiegania utracie odporności na korozję
w toku produkcji półwyrobów. 195
4.5.1. Wytapianie metalu i jego rafinacia. 195
4.5.2. Odlewanie wlewków do przeróbki plastycznej . . . 196 4.5.5. Walcowanie. 196
4.5.4. Wyciskanie i przeciąganie. 196
4.5.5. Kucie. 196
4.5.6. Obróbka cieplna półwyrobów. 197
4.5.7. Metody łączenia. 197
4.5.8. Magazynowanie i transport. 197
4.6. Wskaźniki postępu korozji aluminium i jego stopów
w różnych ośrodkach. 198
Literatura. 227
Rozdział 5. Topienie i odlewanie aluminium i jego stopów. 229
5.1. Wiadomości ogólne. 231
5.2. Piece do topienia aluminium i stopów aluminiowych 231
5.2.1. Piece płomienne. 231
5.2.2. Piece elektryczne. 233
5.3. Materiały wsadowe. 242
5.3.1. Metale pierwotne. 243
5.3.2. Zaprawy. 243
5.3.3. Odpady własne. 247
5.3.4. Złom zbierany. 247
5.3.5. Metale wtórne. 247
5.4. Topienie wsadu. 247
5.4.1. Przygotowanie pieca . . 247
5.4.2. Kolejność ładowania wsadu. 247
5.4.3. Zjawiska zachodzące w piecu w czasie topienia . . . 248
5.4.4. Sole ochronne (topniki). 250
5.4.5. Odtleniacze. 251
5.4.6. Topniki rafinujące (odgazowujące). 252
5.4.7. Chlorowanie. 253
5.4.8. Przedmuchiwanie gazami obojętnymi. 255
5.4.9. Rafinacja drogą odstawania. 256
5.4.10. Rafinowanie drogą filtrowania. 258
5.5. Segregacja. 2S9
5.6. Odlewanie. 261
5.6.1. Sposoby odlewania do wlewnic. 261
5.6.2. Odlewanie półciągłe i ciągłe. 262
5.6.3. Ciągłe metody odlewania drutu. 285
5.6.4. Ciągłe metody odlewania taśm. 267
5.7. Wady wlewków. 269
5.8. Wady drutu lanego i walcowanego systemem ciągłym 273 Literatura. 273
Rozdział 6. Walcowanie. 275
6.1. Teoria walcowania. 277
6.1.1. Podstawowe pojęcia walcownicze. 277
6.1.2. Zjawiska towarzyszące walcowaniu. 279
6.1.3. Rozkład naprężeń w szczelinie walców. 283
6.1.4. Wytrzymałość plastyczna i opór odkształcenia . 281
6.1.5. Nacisk walców i moment walcowania. 283
6.1.6. Zapotrzebowanie mocy walcowania. 285
6.1.7. Prędkość walcowania i prędkość odkształcenia . 285
6.1.8. Walcowanie taśmy z naciągiem. 285
6.1.9. Sprężyste odkształcenie walców i ich wypukłość . . 287
6.1.10. Teoretyczne podstawy obliczania liczby przepustów . . 290
6.2. Technologia walcowania na gorąco. 291
6.2.1. Przygotowanie wlewków do walcowania. 291
6.2.2. Walcowanie wlewków. 295
6.2.3. Ciągłe walcowanie taśm na gorąco. 300
6.2.4. Walcarka planetarna do walcowania na gorąco . . 303
6.2.5. Walcowanie blach platerowanych. 303
6.2.6. Materiał i wymiary walców. 305
6.2.7. Chłodzenie i smarowanie walców. 305
6.2.8. Wady walcowania na gorąco. 306
6.3. Technologia walcowania na zimno. 306
6.3.1. Technologiczne podstawy walcowania na zimno . . 306
6.3.2. Walcowanie na zimno blach w arkuszach. 308
6.3.3. Walcowanie na zimno taśmy szerokiej. 309
6.4. Urządzenia do wyżarzania i wykończania . 313
6.4.1. Urządzenia do wyżarzania. 3i3
6.4.2. Urządzenia wykończające. 3j3
6.4.3. Transport międzywydziałowy. Jjj
6.5. Specjalne wyroby z taśmy i blachy. "j|
6.5.1. Kształtowniki gięte. "^
6.5.2. Rury spawane z taśmy.- - äi"
6.5.3. Produkcja blach falistych. Ju
6 5.4. Produkcja blach kanalikowych. 318
6.5.5. Otrzymywanie rur taśmowych 1 profili ekspandowanych 319
6.6. Walcowanie folii. J
6.6.1. Materiał wyjściowy do produkcji folii. w
6.6.2. Urządzenia do walcowania folii. 6J"
6.6.3. Technologia walcowania folii.
Literatura. 324
Rozdział 7. Wyciskanie aluminium i jego stopów. 325
7.1. wiadomości ogólne. 327
7.2. Metody i teorie wyciskania. ÓM
7.3. Wpływ poszczególnych czynników na proces wyciskania 333
7.4. Prasy do wyciskania na gorąco. 344
7.5. Prasy do wyciskania na zimno. 3'
7.6. Prasy specjalne.- '
7.6.1. Prasy hydrauliczne do aluminiowych płaszczy kablo-
r- . u53
wycn.
7.6.2. Prasy do wyciskania kształtowników o zmiennym przekroju .
7 6 3 Prasy hydrauliczne do wyciskania paneli. ä3'
1.6A. Prasy hydrauliczne do wyciskania izotermicznego . . 359
7.6.5. Prasy mechaniczne szybkobieżne. 361
7.7. Napędy i sterowanie pras hydraulicznych. 362
7]s! Urządzenia pomocnicze pras hydraulicznych . 367
7.9. Narzędzia. 372
7.10. własności i struktura półwyrobów wyciskanych z aluminium i jego stopów oraz ich wady. 374
Literatura. 38n
Rozdział 8. Kucie.
8.1. Kucie swobodne stopów aluminium na młotach . 383
8.2. Kucie w matrycach. 38^
8.2.1. Uwagi ogólne. ^.
8.2.2. Wybór materiału na odkuwkę. rföD
8.3. Wytyczne projektowania matryc. 385
8.3.1. Przeznaczenie odkuwki. 386
8.3.2. Pochylenia ścian. 3"6
8.3.3. promienie zaokrągleń i przejścia. 387
8.3.4. Grubość ścian odkuwek. Wgłębienia. 387
8.3.5. Położenie wypływkl. 388
8.3.6. Matryce o podwyższonej dokładności wymiarowej . . 388
8.4. Podział odkuwek ze stopów lekkich według stopnia trudności kucia. 389
8.5. Dopuszczalne odchyłki wykonywania odkuwek . . . 390
8.5.1. Odchyłki w płaszczyźnie podziału i wielkość wypływki 390
8.5.2. Wygląd zewnętrzny i odchyłki od równoległości . . 391
8.6. Narzędzia i stale na matryce. 392
8.7. Temperatury kucia. 392
8.7.1. Piece do nagrzewania materiału. 392
8.7.2. Pomiary temperatury kucia. 393
8.8. Ułożenie materiału w matrycy w celu uzyskiwania żądanego przebiegu włókien. 394
8.9. Własności wytrzymałościowe odkuwki. 395
8.10. Odkuwki z antikorodalu wykonywane przy użyciu ciekłego wsadu . 396
8.10.1. Sposób produkcji. 396
8.10.2. Kształt matrycy. 396
8.10.3. Makrobudowa i przebieg włókien odkuwki . 396
8.10.4. Zastosowanie metody. 397
Literatura. 397
Rozdział 9. Ciągnienie drutu aluminiowego. 399
9.1. Materiał na druty aluminiowe. 401
9.2. Półwyroby do produkcji drutu aluminiowego . 401
9.3. Technologia ciągnienia drutu. 402
9.4. Narzędzia do ciągnienia drutów. 405
9.5. Ciągarki. 408
9.6. Urządzenia pomocnicze. 411
9.7. Wady występujące podczas ciągnienia. 412
9.8. Wyrób lin aluminiowych. 413
Literatura. 415
Rozdział 10. Inne procesy obróbki plastycznej. 417
10.1. Pojęcia podstawowe. 419
10.2. Ciągnienie rur. 423
10.3. Kształtowanie blach. 425
10.3.1. Prostowanie. 425
10.3.2. Gięcie. 425
10.3.3. Ciągnienie. 439
10.3.4. Ciągnienie z przewijaniem. 445
10.3.5. Obciąganie. 446
10.3.6. Wyciąganie. 447
10.3.7. Wyoblanie i zgniatanie obrotowe. 448
Literatura. 449
Rozdział 11. Przerób złomu. 451
11.1. Gospodarka złomem. 453
11.1.1. Produkcja aluminium i obieg złomu. 453
11.1.2. Zadania zakładów przerobu złomu. 453
11.1.3. Rodzaje złomu. 453
11.1.4. Magazynowanie złomu. 454
11.2. Przerób złomu. 455
11.2.1. Sortowanie. 455
11.2.2. Rozdrabnianie. 455
11.2.3. Pakietowanie. 456
11.2.4. Przerób wiórów. 456
11.2.5. Przerób odpadów folii. 458
11.2.6. Przerób zgarów. 458
11.2.7. Przerób żużli solnych. 459
11.3. Piece. 459
11.3.1. Piece do obtapiania. 460
11.3.2. Piece trzonowe. 461
464
Ilu Oceenea f zasuwanie pleców ' do przerobu ziomu . . 465
11.4. Urządzenia odlewnicze. 467
11.4.1. Kształt gąsek. | 467
11.4.2. Kokile. ' 467
114 3 Odlewanie aluminium.- - „
lii Technologia otrzymywania stopów odlewniczych . . 469
11.5.1. Przygotowanie złomu. 4(.g
11.5.2. Namiarowanie. 469
11.5.3. Stapianie złomu. 469
11.5.4. Praca przy wytapianiu stopu. 471
11.5.5. Rafinacja wytopu. "472
11.6. Rafinacja. 472
11.6.1. Wykonanie rafinacji solami. - - 472
11.6.2. Filtrowanie. 472
116.3. Rafinacja przez odstawame.
11.6.4. Usuwanie zanieczyszczeń metalicznych. ^
11.7. Analizy i kontrola. ' 474
11.7.1. Metody wizualne. 474
11.7.2. Metody metalograficzne. 475
11.7.3. Określenie zawartości wodoru. 475
11.7.4. Badania zawartości tlenków. 475
11.7.5. Określenie lejności. 475
11.7.6. Analiza chemiczna. 476
11.8. Ekonomia przerobu złomu. ^
Literatura.
Rozdział U. Wykonywanie odlewów ze stopów aluminium. "9
481
12.1. Wstęp. 43,
12.2. Właściwości odlewnicze. ^gl
12.2.1. Lejność. .83
12.2.2. Skurcz odlewniczy. "
12.2.3. Skurcz w stanie stałym.
12.2.4. Skłonność do powstawania pęknięć na gorąco . ivi 12 2.5. Skłonność odlewu do powstawania pęknięć na zimno 487 12.2.6. Przydatność stopów aluminium dla celów odlewniczych 488
12.3. Topienie.- " ' „
12.3.1. Podstawy racjonalnego topienia w odlewniach . ^os
12.3.2. Uszlachetnianie struktury . ~"
12.3.3. Piece w odlewniach kokilowych.
12.4. Odlewanie.
12.4.1. Dobór metody odlewania. 4"
12.4.2. Odlewanie do piasku. ^
12.4.3. Odlewanie do form metalowych.
12.4.4. Odlewanie pod ciśnieniem. 506
12.4.5. Specjalne metody odlewania. 510
12.5. Wykańczanie odlewu i próby odbiorcze. 511
12.5.1. Oczyszczanie odlewów. 511
12.5.2. Naprawa odlewów. 512
12.5.3. Wykańczanie powierzchni odlewów. 512
12.5.4. Kontrola jakości odlewów. 513
12.6. Projektowanie i organizacja odlewni. 521
Literatura. 524
Rozdział 13. Obróbka cieplna aluminium i jego stopów. 527
13.1. Teoretyczne podstawy obróbki cieplnej. 529
13.1.1. Uwagi ogólne. 529
13.1.2. Dyfuzja. =30
13.1.3. Zdrowienie i rekrystalizacja. óóil
13.1.4. Obróbka cieplna materiałów do wybłyszczania . . 544
13.1.5. Ulepszanie cieplne stopów aluminium . . . - - -
13.1.6. Podział stopów aluminium według ich obróbki ^ cieplnej.
13.2. Obróbka cieplna stopów do przeróbki plastycznej . . 563
13.2.1. Wyżarzanie odprężające. 563
13.2.2. Wyżarzanie w atmosferze ochronnej. 569
13.2.3. Wyżarzanie zmiękczające. 571
13.2.4. Homogenizowanie. 572
13.3. Obróbka cieplna odlewniczych stopów aluminium . . 573
13.3.1. Ulepszanie cieplne. 573
13.3.2. Osobliwości poszczególnych typów stopów . 576
13.4. Źródła ciepła. 5S3
13.5. Piece do wyżarzania. 583
13.5.1. Piece solne. 584
13.5.2. Piece z wymuszonym obiegiem powietrza. 586
13.5.3. Piece do wyżarzania z atmosferą ochronną . 588
13.5.4. Piece indukcyjne. 589
13Î6. Kontrola temperatury. 590
13.6.1. Termopary. 590
13.6.2. Pomiar temperatury środkami pomocniczymi . . . 591 Literatura. 592
Rozdział 14. Obróbka skrawaniem. 595
14.1. Uwagi ogólne. 597
14.1.1. Grupy stopów według ich przydatności do skrawania 597
14.1.2. Obrabiarki. 597
14.1.3. Narzędzia. 598
14.1.4. Środki chłodzące i smarujące. 599
14.2. Rodzaje obróbki skrawaniem. 599
14.2.1. Toczenie. 599
14.2.2. Struganie i dłutowanie. 600
14.2.3. Frezowanie. 601
14.2.4. Cięcie piłą. 602
14.2.5. Przeciąganie. 603
14.2.6. Wiercenie, pogłębianie, rozwiercanie. 603
14.2.7. Nacinanie gwintów. 605
14.2.8. Obróbka dokładna. 606
Literatura . 607
Rozdział 15. Sposoby łączenia aluminium. 609
15.1. Porównanie sposobów łączenia. 611
15.2. Spawanie. 612
15.2.1. Założenia ogólne. ,612
15.2.2. Metody spawania. ' 614
15.2.3. Metody zgrzewania oporowego. 632
Î5.2.4. Metody spajania za pomocą docisku. 636
15.2.5. Specjalne metody zgrzewania. 638
15.2.6. Cięcie łukowe. 639
15.2.7. Spawanie odlewów. 640
15.3. Lutowanie. 642
15.3.1. Zasady lutowania aluminium. 642
15.3.2. Lutowanie twarde. 643
15.3.3. Lutowanie miękkie. 649
15.3.4. Kształtowanie połączeń lutowanych. 652
15.4. Klejenie. 654
15.4.1. Mechanizm klejenia. 654
15.4.2. Kleje. 655
15.4.3. Technologia klejenia. 657
15.4.4. Własności i badanie połączeń klejonych. 661
15.4.5. Zakres zastosowania połączeń klejonych. 666
15.4.5.1. Ukształtowanie połączeń. 667
15.5. Nitowanie. 668
15.5.1. Ogólne zasady. 668
15.5.2. Materiał na nity. 669
15.5.3. Kształt główki nitu. 670
15.5.4. Technologia nitowania. 672
15.5.5. Nity specjalne. 674
15.6. Połączenia śrubowe. 676
15.6.1. Wytrzymałościowe połączenie śrubowe. 676
15.6.2. Wkręty. 677
15.6.3. Śruby do blach. 677
15.7. Połączenia na zakładkę. 678
15.8. Połączenia skurczowe. 678
15.9. Łączenie przewodów elektrycznych. 679
15.9.1. Łączenie kształtowników. 679
15.9.2. Łączenie kabli. 680
15.10. Połączenia mieszane. 683
15.10.1. Spawanie. 683
15.10.2. Lutowanie. 683
15.10.3. Klejenie. 684
15.10.4. Nitowanie. 684
15.10.5. Łączenie śrubami. 684
Literatura. 684
Rozdział 16. Ochrona przed korozją i uszlachetnianie powierzchni aluminium i jego stopów. 689
16.1. Przegląd metod ochrony aluminium i jego stopów przed korozją. 691
16.2. Wpływ dodatków stopowych i zanieczyszczeń na odporność na korozję aluminium. 691
16.3. Przygotowanie powierzchni półwyrobów. 695
16.3.1. Obróbka mechaniczna. 695
16.3.2. Obróbka chemiczna. 699
16.3.3. Polerowanie elektrolityczne. 703
16.3.4. Polerowanie chemiczne. 705
16.4. Powłoki ochronne uzyskane metodami chemicznymi 706
16.4.1. Powłoki tlenkowe. 709
16.4.2. Powłoki fosforanowe. 711
16.4.3. Powłoki chromianowe. 714
16.5. Utlenianie anodowe. 714
16.5.1. Utlenianie anodowe w kwasie siarkowym. 718
16.5.2. Utlenianie anodowe w kwasie chromowym . 720
16.5.3. Utlenianie anodowe w kwasie szczawiowym . 720
16.5.4. Utlenianie dla celów specjalnych. 721
16.5.5. Barwienie powłok anodowych. 722
16.5.6. Uszczelnianie powłok anodowych. 723
16.6. Emaliowanie aluminium. 724
16.7. Powłoki farb i lakierów. . . . 726
16.8. Powłoki metalowe. f. 728
16.8.1. Powłoki niklowe i chromowe na warstewce cynkowej 729
16.8.2. Powłoki niklowe i chromowe na tlenkowej warstwie anodowej. 731
16.9. Inne rodzaje powłok ochronnych na aluminium . . 732
16.10. Ochrona przez zastosowanie inhibitorów. 732
16.11. Ochrona katodowa przed korozją. 734
16.12. Kontrola jakości powłok ochronnych. 735
Literatura. 73g
Rozdział 17. Proszek aluminium. 741
17.1. Proszek aluminium rozpylany (ziarnisty). 743
17.2. Proszek aluminium mielony (płatkowy). 745
17.3. Pasty aluminiowe.[ [ 747
17.4. Włókno aluminiowe.[ 748
17.5. Aluminium spiekane.] 749
17.5.1. Technologia produkcji półwyrobów ze spiekanego aluminium . 749
17.5.2. Własności spiekanego aluminium. 754
17.5.3. Własności fizyczne spiekanego aluminium. 758
17.5.4. Pozostałe własności. 760
17.6. Półwyroby ze spiekanego aluminium. 761
17.6.1. Nadawanie kształtu. 761
17.6.2. Obróbka skrawaniem. 762
17.6.3. Łączenie elementów ze spiekanego aluminium . . . 762
17.7. Wyroby gotowe ze spiekanego aluminium . 762
17.8. Przykłady stosowania spiekanego aluminium . 704
17.9. Farby aluminiowe. 766
17.9.1. Produkcja farb aluminiowych. 767
17.9.2. Własności farb aluminiowych. 767
17.9.3. Zastosowanie farb aluminiowych. 768
Literatura. 774
Rozdział 18. Obliczanie i zasady konstruowania. 777
18.1. Aluminium jako materiał konstrukcyjny. 779
18.1.1. Najważniejsze własności stopów aluminium . 779
18.1.2. Wybór materiału. 780
18.1.3. Ważniejsze własności stopów odlewniczych . 781
18.1.4. Własności wpływające na wybór materiału . 782
18.1.5. Aluminium w połączeniu z innymi materiałami . . 784
18.2. Projektowanie konstrukcji. 784
18.2.1. Zasady obliczeń.' 734
18.2.2. Wymiarowanie konstrukcji. 801
18.2.3. Obliczanie połączeń., 8i5
18.3. Wymiarowanie według stanów granicznych . 835
18.3.1. Zasady wymiarowania według stanów granicznych . 835
18.3.2. Sprawdzenie warunków statyki. 835
18.3.3. Naprężenia graniczne dla konstrukcji aluminiowych 837
18.3.4. Przekrój pracujący. 838
18.3.5. Obliczanie obciążeń granicznych. 838
18.4. Zasady konstruowania. 848
18.4.1. Połączenia.' ' 848
18.4.2. Zabezpieczenie antykorozyjne . . 857
18.4.3. Konstrukcje zespolone. . . 859
18.5. Uwagi dotyczące ekonomicznego projektowania . 861
18.5.1. Wybór schematu statycznego. 861
18.5.2. Ekonomia konstrukcji.' 864
Literatura. 868
Rozdział 19. Konstrukcje obliczane na naprężenia dopuszczalne 873
19.1. Zasady wymiarowania konstrukcji. 875
19.2. Przykłady zastosowań. 882
19.2.1. Konstrukcje maszynowe. . . . 883
19.2.2. Urządzenia przemysłu chemicznego i spożywczego . '. 884
19.2.3. Pojazdy samochodowe . 8s6
19.2.4. Wagony kolejowe. 890
19.2.5. Statki. ","
19.2.6. Lotnictwo.! ! ! 905
19.3. Czynniki ekonomiczne . . . 907
19.3.1. Zwrot nakładów w wyniku mniejszego zapotrzébowa-'
ma energii trakcyjnej. 909
19.3.2. zwrot nakładów w wyniku przewożenia większego cie-
zaru użytkowego . s s .
Literatura. 912
Rozdział 20. Obliczenia na naprężenia graniczne (przykłady) . 915
20.1. Obciążenia o charakterze stałym. 917
20.1.1. Ciężar własny konstrukcji. gn
20.1.2. Parcie ziemi. . . 917
20.1.3. Obciążenie ścianek działowych. 917
20.2. Obciążenia o charakterze zmiennym. 918
20.2.1. Obciążenie użytkowe. 9i8
20.2.2. Obciążenie śniegiem. 919
20.2.3. Obciążenie wiatrem. 919
20.3. Działania uboczne. 919
20.3.1. zmiany temperatury. S19
20.3.2. Siły boczne fikcyjne. 920
20.4. Przykłady. 920
20.4.1. Sprawdzenie pręta rozciąganego i jego połączenia . . 020
20.4.2. Sprawdzenie pręta ściskanego. 921
20.4.3. Sprawdzenie belki zginanej. 922
Literatura. 924
Rozdział 21. Konstrukcje z aluminium. 925
21.1. Konstrukcje mostowe. 927
21.2. Konstrukcje suwnic. 932
21.3. Konstrukcje hal i kopuł. 934
21.4. Konstrukcje masztów i słupów. 939
Literatura. 939
Rozdział 22. Aluminium w architekturze. 941
22.1. Aluminium w budownictwie. 943
22.1.1. Sytuacja światowa. 943
22.1.2. Zastosowania . 944
22.1.3. Elementy budowlane. 944
22.1.4. Elementy budowlane - ściany i dachy. 946
22.2. Materiały i ich wybór." 955
22.2.1. Własności materiału.' 95g
22.2.2. Korozja i ochrona przed korozją. 957
22.2.3. Kształtowanie powierzchni. 958
22.3. Wybór optymalnej konstrukcji. 963
22.4. Montaż i konserwacja. 961
22.4.1. Ciężary montażowe i przebieg montażu. 961
22.4.2. Windy konserwacyjne. 961
22.4.3. Konserwacja konstrukcji aluminiowych. 963
Literatura. . 953
Rozdział 23. Aluminium w przemyśle chemicznym. 965
23.1. Własności aluminium, jako tworzywa konstrukcyjnego w budowie oparatury chemicznej. 967
23.2. Zasadnicze konstrukcje inżynieryjne przemysłu chemicznego . 967
23.2.1. Rurociągi. 969
23.2.2. Zbiorniki. . 973
23.2.3. Wymienniki ciepła . 975
23.2.4. Aparatura chemiczna. 976
23.2.5. Osłony i termoizolacja. 977
23.3. Technologia nieorganiczna. 978
23.3.1. Technologia energii cieplnej i wody. 978
23.3.2. Gazy techniczne. Niskie temperatury. 980
23.3.3. Kwasy mineralne. Kwas azotowy. 981
23.3.4. Kwas siarkowy. Dwutlenek siarki. 981
23.3.5. Amoniak. 982
23.3.6. Azotan amonu. 982
23.3.7. Chlorek sodu, węglan amonowy, rodanki, chlorek wapnia, siarczan kadmu, azotan sodu. 983
23.3.8. Kwas cyjanowodorowy. 983
23.3.9. Krzemionka koloidalna.' 984
23.3.10. Fluor, fluorowodór, fluorek boru. 984
23.3.11. Nadtlenek wodoru. 984
23.3.12. Związki siarki: siarczan sodu, tiosiarczan sodu, dwusiarczek węgla, siarka, siarkowodór. 985
23.3.13. Mocznik. 985
23.4. Technologia organiczna. 986
23.4.1. Koksochemia. 936
23.4.2. Przeróbka ropy naftowej i gazu ziemnego. Petrochemia 987
23.4.3. Alkohole alifatyczne. Formaldehyd. 989
23.4.4. Kwas octowy i inne kwasy alifatyczne. Ich bezwodniki 990
23.4.5. Półprodukty organiczne, barwniki. Przemysł farmaceutyczny . 991
23.4.6. Materiały wybuchowe. 992
23.4.7. Tworzywa sztuczne. 992
23.4.8. Kauczuk naturalny. 992
23.4.9. Lakiery. 992
23.4.10. Drewno i jego przeróbka chemiczna. 993
23.4.11. Przemysł garbarski. 993
23.4.12. Przemysł spożywczy. 994
Literatura. 994
Rozdział 24. Folia aluminiowa. 997
24.1. Określenie folii aluminiowej. 999
24.2. Ważniejsze dane o folii aluminiowej. 999
24.2.1. Skład folii. 999
24.2.2. Kształt i wymiary folii gotowej. 1000
24.2.3. Rodzaje folii gotowej. 1000
24.2.4. Wygląd powierzchni. 1000
24.2.5. Uszlachetnianie folii. 1001
24.3. Własności folii aluminiowej. 1001
24.3.1. Własności mechaniczne. 1001
24.3.2. Zdolność przylegania. 1004
24.3.3. Zdolność odbijania promieniowania. 1004
24.3.4. Przewodnictwo cieplne. 1006
24.3.5. Przepuszczalność. 1006
24.3.6. Inne własności. 1007
24.4. Uszlachetnianie folii aluminiowej. 1007
24.4.1. Wytłaczanie. 1009
24.4.2. Podlepianie i podklejanie (Laminowanie). 1009
24.4.3. Powlekanie. . 1013
24.4.4. Drukowanie. 1016
24.4.5. Laminowanie na ekstruderach. 1016
24.5. Sposoby łączenia folii aluminiowej. 1019
24.5.1. Metody tradycyjne. 1019
24.5.2. zgrzewanie. 1020
24.5.3. Lutowanie. 1020
24.5.4. Klejenie. 1020
24.5.5. Zszywanie i spinanie. 1021
24.6. Transport i magazynowanie folii. 1021
24.7. Zastosowanie folii aluminiowej. 1022
24.7.1. Produkcja opakowań. 1022
24.7.2. Przemysł elektrotechniczny. 1022
24.7.3. Inne dziedziny zastosowania. 1024
Literatura. jp25
Rozdział 25. Aluminium w artykułach powszechnego użytku . 1027
25.1. Artykuły przemysłowe powszechnego użytku . 1029
25.2. Sprzęt pomocniczy i artykuły gospodarstwa domowego 1033
25.3. Meble i wyposażenie mieszkań. 1037
25.4. Opakowania. lf38
Skorowidz rzeczowy. 104j
AUTORZY
Rozdział 1
Krótki przegląd światowego przemysłu aluminiowego
i produkcji aluminium
dypl. inż. hutn. Vilmos Timâr,
dypl. inż. chem. Pól Szakâl, WRL
Rozdział 2
Własności aluminium i jego stopów dypl. inż. mech. Gabor Sinay, WRL
Rozdział 3
Badanie aluminium i jego stopów dypl. inż. mech. Gâbor Sinay, dypl. chem. Gabriella Major, WRL
Rozdział 4
Odporność na korozję aluminium i jego stopów doc. dr inż. Marian Orman, PRL
Rozdział 5
Topienie i odlewanie aluminium i jego stopów mgr inż. Zygmunt Martynowski, inż. Walerian Jodźko-Jatkouiski, PRL
Rozdział 6
Walcowanie
doc. dr inż. hutn. Ervin Kiss, WRL
Rozdział 7
Wyciskanie aluminium i jego stopów
mgr ini. Tadeusz Bitka,
mgr inż. Kazimierz Taiarzynski, PRL
Rozdział 8 Kucie
inż. Norbert Henschel,
dypl. inż. Ernst Schlowag, NRD
Rozdział 9
Ciągnienie drutu aluminiowego
dypl. inż. hutn. Ladislav Hellebrant, knt, CSRS Rozdział 10
Procesy obróbki plastycznej
inż. Rudolf Beck, NRD Rozdział 11
Przerób złomu
dypl. inż. metal. Hartmut Schönberg, NRD
Rozdział 12
Wykonywanie odlewów ze stopów aluminium
dypl. inż. Vladimir Malik, knt, CSRS Rozdział 13
Obróbka cieplna aluminium i jego stopów
dr Konrad Primke, NRD Rozdział 14
Obróbka skrawaniem
dr inż. Udo König, NRD
Rozdział 15
Sposoby łączenia aluminium
dr inż. mech. Zoltân Buray, knt,
dypl. inż. mech. Istvân Varija, WRL Rozdział 16
Ochrona przed korozją i uszlachetnianie powierzchni
aluminium i jego stopów
mgr A lina Colian, PRL Rozdział 17
Proszek aluminium
dypl. inż. ehem. Miroslav Petrdlik,
Cyril Lvovsky, CSRS Rozdział 18
Obliczanie i zasady konstruowania
dr int. Siegfried Marx i inni, NRD Rozdział 19
Konstrukcje obliczane na naprężenia dopuszczalne
dypl. inż. mech. Imre Barânszky-Job, WRL Rozdział 20
Obliczenia na naprężenia graniczne (przykłady)
dr inż. Elemér Bölcskey, WRL Rozdział 21
Konstrukcje z aluminium
dr inż. mech. Zoltân Buray, knt, WRL Rozdział 22
Aluminium w architekturze
arch. Walter Suger, NRD Rozdział 23
Aluminium w przemyśle chemicznym
mgr inż. Karol Fedorowicz, PRL Rozdział 24
Folia aluminiowa
dypl. inż. mech. Rezsö Vârhelyi, WRL Rozdział 25
Aluminium w artykułach powszechnego użytku
Frantisek ChuojTcct, CSRS
TŁUMACZE NA JĘZYK POLSKI
Mgr inż. Henryk Lisiecki (rozdz. 25)
Doc. dr inż. Marian Orman (rozdz. 8, 10, 11, 13, 14, 22)
Mgr inż. Adam Parvi (rozdz. 1, 2, 3, 6, 15, 19, 20, 21, 24)
Mgr inż. Alojzy Wąglorz (rozdz. 9, 12, 17)
Mgr inż. Włodzimierz Wojnowski (rozdz. 18)
OD WYDAWCY
Stały wzrost światowej produkcji aluminium i szybko rozbudowujący się przemysł krajowy nakładają obowiązek informowania naszych kadr technicznych o stale ulepszanych metodach wytwarzania i obróbki oraz o licznych zastosowaniach aluminium i jego stopów we wszystkich dziedzinach gospodarki narodowej.
Celowi temu ma służyć niniejszy poradnik „Aluminium". Jest on pierwszą w polskiej literaturze technicznej książką, omawiającą aluminium i jego stopy w tak szerokim zakresie. Książka jest wynikiem współpracy czterech wydawnictw: Müszaki Könyvkiado na Węgrzech, SNTL-Naklada-telstvi Technické Literatury w Czechosłowacji, VEB Verlag Technik w Niemieckiej Republice Demokratycznej i Wydawnictw Naukowo-Technicznych w Polsce. Zespół autorów poradnika składa się z wybitnych specjalistów wymienionych krajów, zajmujących się aluminium w swej pracy naukowej lub produkcyjnej. Poradnik „Aluminium" stanowi pod tym względem nowość w międzynarodowej praktyce wydawniczej, nigdzie dotychczas nie stosowaną. Tę formę współpracy zamierzamy kontynuować również przy wydawaniu książek z innych dziedzin.
Wydawnictwa Naukowo-Techniczne poczuwają się do miłego obowiązku podziękowania współpracującym Wydawnictwom, Autorom, Tłumaczom i wszystkim biorącym udział w przygotowaniu książki za włożoną pracę, której rezultatem jest oddawany obecnie do rąk Czytelnika niniejszy poradnik.
Mgr Czesław Kulesza Dyrektor Wydawnictw Naukowo-Technicznych
Warszawa, luty 1967 r.
PRZEDMOWA
Węgry są na ogół zmuszone do importu surowców przemysłowych oraz sprowadzania energii. Równocześnie kraj ten ma bogate, również w skali światowej, złoża boksytu, który jest podstawowym surowcem do produkcji aluminium. Korzystna eksploatacja złóż boksytu była jednak przez długi czas zahamowana skutkiem braku energii.
Tę niesprzyjającą sytuację, stworzoną przez naturę, zmienił układ ze Związkiem Radzieckim i innymi zaprzyjaźnionymi krajami, który wprowadził właściwy, międzynarodowy podział pracy, zabezpieczający odpowiednią bazę dla przemysłu aluminiowego na Węgrzech i w sąsiednich krajach.
Ze względu na swą sytuację surowcową oraz dotychczasowy poziom rozwoju przemysłowego, Węgry — w porozumieniu z zaprzyjaźnionymi krajami — wzięły na siebie w pewnym stopniu rolę inicjatora tej współpracy, której przejawem jest również ta książka.
W wyniku współpracy czterech zaprzyjaźnionych narodów została ona wydana jednakowo pod względem edytorskim równocześnie przez cztery wydawnictwa: Müszaki Könyvkiado w Budapeszcie, SNTL w Pradze, VEB Verlag Technik w Berlinie i WNT w Warszawie.
Poradnik „Aluminium" napisali specjaliści wymienionych czterech krajów według wspólnie ustalonej tematyki, tak aby stał się on źródłem aktualnych wiadomości dla wszystkich fachowców, zajmujących się aluminium, przede wszystkim dla konstruktorów, pracowników naukowych i producentów.
Stosownie do postawionego celu w książce zasadniczo nie omawia się technologii samego aluminium. W pierwszej jej części opisano własności aluminium, wyrób półfabrykatów z odlewaniem do form włącznie, jak również metody obróbki, łączenia, a także wykańczania powierzchni. W drugiej części omówiono zastosowanie aluminium w różnych gałęziach przemysłu oraz uwzględniono specyficzne zasady projektowania konstrukcji aluminiowych.
Poradnik ma być źródłem wiadomości potrzebnych w praktyce, opartych na nowoczesnych podstawach naukowych. Celem poradnika jest, aby producenci półfabrykatów z aluminium poznali z jego pomocą wymagania, które stawiają im użytkownicy, ci zaś, którzy zajmują się obróbką aluminium, poznali specyficzne właściwości i ograniczenia, jakie powinni oni bezwzględnie brać pod uwagę przy zastosowaniu metali lekkich. Dlatego poradnik zawiera w każdym rozdziale zasadnicze wiadomości o aluminium. Równocześnie jednak przestrzegano i tego, aby po-
radnik nie stał się tylko ogólną encyklopedią dla technologów i projektantów.
Kolegium redakcyjne musiało więc nie tylko ten najbardziej różnorodny materiał opracowany przez autorów z czterech krajów zestawić w jedną całość, ale również podać go w jednolitej formie.
Poradnik „Aluminium" jest wzorem międzynarodowej współpracy państw zaprzyjaźnionych. Owocne kontynuowanie tej współpracy może przyczynić się do wszechstronnego współdziałania, które coraz bardziej rozszerza się między naszymi krajami.
Ponieważ mam nadzieję, że Czytelnik, któremu w tej książce przekazujemy najlepsze osiągnięcia specjalistów z czterech krajów znajdzie w niej fachową pomoc, składam serdeczne podziękowanie Autorom, Redaktorom i Wydawcom za ich ofiarną pracę.
Aleksander Solt
Dyrektor Wydawnictwa Müszaki Könyvkiado, Budapeszt
SKOROWIDZ RZECZOWY
A absorbery absorpcja aluminium aceton acetylatory acetylen Adamleckiego wykres adhezja adsorbery aglomerator agregat do cięcia ------kucia akumulatory ciężarowe (grawitacyjne) — hydrauliczne — powietrzne aldehyd octowy aldehydy alfol alkaloidy alkanolamina alkohole — alifatyczne Alodine aluminium czyste — hutnicze — pierwotne — wtórne alunit amoniak amonu węglan — azotan Amslera pulsator amylu octan analiza aktywacyjna — chemiczna (mokra) — kroplowa — spektralna — wagowa anilina anizotropia — przekroju — odkształcenia anoda ciągła samozapalająca się anodowe powłoki tlenkowe antikorodal antracen antymon antymonu chlorek aparat do oczyszczania roztworów ö aparatura chemiczna z Al — do badań materiałów — kondensacyjna aparaty destylacyjne — do odwadniania aparaty płaszczowo-rurowe — Telegas — ultradźwiękowe APM armatura z Al arsen arsenu chlorek artykuły dekoracyjne z Al — powszechnego użytku z Al — spożywcze asfalt atmosfera autobusy autoklawy azotany azotu tlenki B badania chemiczne — magnetoindukcyjne — makroskopowe — materiałów o specjalnych własnościach — mechaniczne Al — mikroskopowe — nie niszczące Al — promieniami elektromagnetycznymi — struktury ------materiału promieniami Roentgena — technologiczne Al — ultradźwiękowe badanie gotowych półwyrobów — pęknięć i porów — połączeń klejonych — próbek z karbem — stopów aluminium — wytrzymałości na rozciąganie ----------ścinanie ----------ściskanie ----------skręcanie ----------zginanie baru chlorek — wodorotlenek barwienie — powłok anodowych barwniki Bayera metoda Becka metoda belka zaginana belki pełnościenne — zginane bełkotki bemit benzaldehyd benzen benzol benzyna bezpieczeństwo konstrukcji bezwodnik kwasu octowego bębnowanie białko biżuteria blacha sandwich blachy do spawania - furalowe - kanalikowe bliźniaki wzrostu boksyt bonder bonderyzacja bor boraks brązy patentowane Bredta wzór BrłneHa twardość brom bromowodór bruzdy gwintowe Bucteeley'a odczynnik butle ciśnieniowe butylu octan centralne sterowanie zdalne cerezyna cewka czujnikowa — pomiarowa chemiczne wykańczanie powierzchni chinolina chinon chlor — gazowy chloroform chlorowanie — Stopów Al chlorowodór chłodnice chłodzenie — smarów — walców — chłodziwa chmura elektronowa ciąg technologiczny wykonywania odlewów ciągadło — diamentowe — kształtowe — profilowe nastawne ciągarki — bezślizgowe — bębnowe — z przeciwciągiem ciągnienie — bez trzpienia — drutu aluminiowego ciągnienie jednostopniowe — na trzpieniu — z przewijaniem ciecze chłodząco-smarujące ciepło spalania — - aluminium — topnienia — utajone cięcie łukowe — metodą MIG ------TIG — palnikiem plazmowym — piłą ciężar atomowy — montażowy — właściwy Al — własny konstrukcji Clemena aparat Cocatti'ego metoda Cotrella aparat Cowlesa metoda elektrotermiczna cukier cyjaniany alkaliczne cyjanowodór cyklony cynku związki cyny chlorek cysterny — do transportu HO — tankowców czernienie garnków aluminiowych czerwony szlam czystość aluminium dachy aluminiowe — felcowe — listwowe Daltona prawo defekty sieci deflegmatory dekrement logarytmiczny Dentacryl depasywatory destylacja — subhalogenkowa desulfuryzacyjne aparaty detergenty diaspor dilatometr długość wlewka — wyboczenia dłutowanie dmuchawy dodatek stopowy dogniatak domowy sprzęt pomocniczy drabiny drewno druk wklęsły — wypukły drukowanie folii drut aluminiowy — do spawania drzwi aluminiowe Duffeka metoda duralumin durometr Durville'a wlewnice dwuchlorobenzen dwuchloroetylen dwumetyloformamid dwusiarczek molibdenu bezpostaciowy — węgla dwutlenek siarki — tytanowy — węgla dyfuzja — wakansów — wodoru dynamit dyslokacja — liniowa — śrubowa dystrybutory dziurkowanie folii dziurkowatość dźwigar powierzchniowy — skrzynkowy — kratowy efekt anodowy - wyciskania (umocnienie) ekonomia konstrukcji aluminiowych ekstraktory ekstruder do laminowania folii ekstrudery Elangolda metoda Elastomat elastyczność powłoki elektroda otulona - węglowa elektrofiltry elektrolit de Sy-Haemersa elektrolity do polerowania ----------elektrolitycznego elektrolityczna rafinacja aluminium elektroliza aluminium - ogniowa tlenku glinowego - w roztopionym kriolicie elektrolizernie elektrolizery elektrotechnika elektrowozy o konstrukcji aluminiowej / elementy nośne z aluminium - skręcane emalia aluminiowa do tonowania ------smołowa ------syntetyczna emalia chlorokauczukowo-aluminiowa do malowania zbiorników betonowych — olejna do malowania łodzi — silnikowa do malowania rur wydechowych silników spalinowych emalie — metaliczne — młotkowe emaliowanie aluminium ematalowanie emisja aluminium — promieniowania emulsory energetyczna metoda Kitza energia promieniowania — wiązania — wiązań międzyatomowych Erichsena próba tłoczności erozja estry eter etylowy etery etylenu związki etylu chlorek Eulera hiperbola eutektyka fałdowanie fałdy farba do malowania rur dymowych farby aluminiowe — gruntowe Fausta wzór fazy paramagnetyczne — wydzieleń fenol fenylowanie filtrowanie filtry fluor fluorek boru — glinu fluorowodór folia — aluminiowa ------ badanie szczelności ------ gatunki ------laminowana — do obróbki plastycznej — formowanie — matowa — na kondensatory — największa szerokość — techniczna — z połyskiem formaldehyd formalina formamid formierki wstrząsające formowanie — maszynowe formy ciśnieniowe — metalowe — odlewnicze Försterei aparat fosforany fosforu związki fosfor fosgen fotograficzne roztwory fotometria spektralna fotometry Foundamińskiego metoda frezowanie Fullera ziemia iurfurol G galanteria z Al gatunki aluminium i jego stopów gaz do spawania — świetlny — ziemny gazy — w aluminium gąski Geuze'go wzór gęstość gięcie — blach gliceryna glikol dwuetylenowy glin glinian sodowy glinu związki gładkość głębokie ciągnienie głębokość szorstkości — wżerów ------lokalnych głowice frezowe — nożowe parametry skrawania gniot grafit — srebrzysty granica bloków mozaikowych — pełzania — plastyczności — podziarn — proporcjonalności — rozpuszczalności — sprężystości — wytrzymałości zmęczeniowej ----------stopów aluminium — zmęczenia — — połączenia punktowego — zmęczeniowa połączeń klejonych granice ziarn grubociągi grubość odkuwek — powłok grunty reagujące Guillery'ego próba tłoczności Gulnlera-Prestona strefy gwintowniki do stopów lekkich gwinty drobne — wewnętrzne — zewnętrzne II Haigha wykres halogeny heterogenizacja heterogenizowanie struktury Hiduminium higroskopijność folii hipoteza głównych naprężeń Hookea prawo homogenizowanie Hubera równanie różniczkowe Huckbolta nit Hume-Rothery'ego odczynnik hutnictwo aluminium hydrargilit hydrauliczna efektywność rurociągów hydrazyna hydroodsiarczanie inhibitory — korozji intensywność odkształcania interstycja Iwanowa wzór izolacja cieplna ścian osłonowych ------z Al — dźwiękowa — ognioodporna Jacueta-Rocqueta elektrolit jama skurczowa jarzyny jod jodoform jodowodór jednostkowe obciążenie krytyczne jedwab szklany kadm kadmu siarczan kadzie odlewnicze kalafonia kalibrowanie kaolinit kapsle karb karbaminian amonowy karbid karnalit karoserie samochodów osobowych karuzela odlewnicza katodowe rozpylanie kauczuk - naturalny kąpiel solna kąpiele do niklowania z połyskiem ------ polerowania chemicznego - odtłuszczające - olejowe - trawiące kąt chwytu - gięcia - sprężynowania Ke'a wahadło Kellera-Wileoxa odczynnik ketony kierunki poślizgu kleje - gorące - na bazie żywicy etoksylinowej (epoksydowej) -------------poliestrowo-kontaktowej - zimne klejenie T - folii Knoopa ostrosłup - twardość kohezja kokilarki kokile - do odlewania gąsek koks naftowy - pakowy koksochemia kolumny destylacyjne - frakcjonujące kołpaki półkowe kombinacja równoległa - szeregowa kominy kompensacyjna metoda pomiaru oporności koncentratory kondensatory - strumieniowe konstrukcja dachowa „Palais de Transports" - hal - kopuł - masztów - matrycy - optymalna konstrukcje aluminiowe ------ konserwacja - aluminiowo-betonowe - maszynowe - mieszane ------nośne - mostowe - powłokowe - samolotów - sandwich - suwnic - zespolone konstruktal kontaktory kontrakcja kontrola - odlewów - temperatury konwertory chlorowo-azotowe kopuła Fullera - Kaisera - Mannesmanna T korozja - aluminium ------czystego ------ rodzaje - atmo-foryezna - elektrotechniczna - kontaktowa - lokalna - międzykrystaliczna - naprężeniowa - punktowa - równomierna - stali - wżerowa kosze do trawienia wyrobów metalowych kotłownie kotły - destylacyjne - topielne - warzelne kraking katalityczny kratownice - przestrzenne dwuwarstwowe krezol kriolit kruchość krystalizatory kryształy bliźniacze - rzeczywiste - włoskowate kryterium oceny lekkości konstrukcji krytyczne naprężenie styczne krzem krzemionka - koloidalna krzemu czterochlorek krzepnięcie kierunkowe krzywa płynięcia - zmęczeniowa - stygnięcia - umocnienia materiału krzyżulce kształtowanie blach S kształtowniki kucie kurki kwantometr kwas arsenowy - azotowy - benzoesowy - borowy kwas chlorosulfonowy — cyjanowodorowy — fluorokrzemowy — fluorosulfonowy - fluowodorowy — fosforowy — nadchlorowy — octowy — pikrynowy — podchlorowy — selenawy — siarkawy — siarkowy — solny — węglowy kwasy — — alifatyczne — mineralne — nieorganiczne — organiczne — tłuszczowe lakierowanie folii lakiery - do celów dekoracyjnych - — malowania karoserii laktoza laminaty laminowanie folii ------na ekstruderach - liniowe lampa lutownicza lanolina lateks r^ehra system leje zasypowe z Al lejność lepkość dynamiczna - kleju liczba koordynacyjna - porządkowa - przepustów lina z rdzeniem stalowym liny aluminiowe dla celów energo- elektrycznych litu związki 'izol Lorenza liczba lotnictwo lutowanie - Al - drutów - folii - gazowe - kabli - miękkie - przez pocieranie ------zanurzanie - reakcyjne - twarde - ultradźwiękami lutowanie w piecu - z topnikiem luty - miękkie - twarde ładowanie wsadu łamacz młotkowy — wirnikowy łamacze zgarów ława odlewnicza łączenie drutów — folii aluminiowej — kabli — kształtowników — przewodów elektrycznych — Al i stopów V — przy użyciu materiałów wybuchowych — spiekanego aluminium — szyn prądowych — śrubami łożyska porowate (samosmarujące) łój sulfonowany łuk styku łupiny M magazynowanie folii — półwyrobów z Al — złomu magnetoindukcja magnetostrykcja magnetyczna metoda wykrywania pęknięć magnezu związki makrotwardość malowanie folii mała mechanizacja mannit Martensa twardościomierz materiał na odkuwki S ------przeciągadła materiały budowlane — ekranujące — wsadowe — wybuchowe masy formierskie matryce — do wyciskania — płaskie maszt antenowy maszyny do odlewania pod ciśnieniem ------wyrobu lin — formierskie Mazellera piece meble z Al mechanizacja kompleksowa — odlewni metale alkaliczne — ciężkie metale czyste — miękkie — pierwotne — podstawowe — wtórne — ziem alkalicznych ------rzadkich metoda Bayera — echa — gorącej ekstrakcji — mokra — monohalogenkowa otrzymywania Al — naprężeń dopuszczalnych — odbicia fal ultradźwiękowych — przepuszczania fal — stanów granicznych — Telegas — termiczna otrzymywania Al metyloamina Miedemanna-Franza prawo miedzi związki miedziowanie miejsce głównego odkształcenia miejscowa utrata stateczności mieszalniki — z Al mieszaniny kwasów mikroodkształcenia plastyczne mikrosegregacja mikrotwardość miski z Al mleczko kauczukowe mleko moc walcowania mocznik model odlewniczy moduł sprężystości ------poprzecznej modyfikowanie stopów Al Mohra teoria największego naprężenia stycznego mokre metody analityczne moment bezwładności belki — gnący — skręcający — walcowania monoetanolamin montaż konstrukcji z Al — rurociągów mosiądz admiralski most „Fairchild" — Reynolds-Baronl — spawany — wiszący linowy moszcze mydło N nabój Alutherm nacinanie gwintów nacisk walców naczynia aluminiowe naddatek na obróbkę — odlewniczy naddatki na okrawanie — przy ciągnieniu nadlewy — boczne nadmuchiwarka strzelająca nadprzewodność nadtlenek wodoru nadwozia autobusów nafta nagrzewanie wieków nagrzewnice najmniejsza odległość między atomami nakrętki aluminiowe namiarowanie nanoszenie powłok napięcie powierzchniowe aluminium naprawa odlewów naprężenia dopuszczalne na docisk — średnie — wewnętrzne naprężenie dopuszczalne dla nitów i śrub ----------połączeń spawanych ------na rozciąganie ----------ścinanie — - obliczenie ------przy obciążeniach zmiennych — graniczne — krytyczne — rozciągające — rzeczywiste — ścinające — ściskające — właściwe napromieniowanie narzędzia do kucia — domowe z Al — do skrawania metali lekkich ------ wyciskania — rzemieślnicze z Al narzucarki natłuszczanie blach natrolit na wij arki nawilżacze nefelin neutralizacja niejednorodność struktury nierównomierność liniowych wymiarów poprzecznych — ziarna niespoiny (zalewy) niklawy chlorek nikotyna nit Choberta — Popa nitowanie — na zimno — ręczne nitowanie tulejkowe - wybuchowe nitrobenzol nitroceluloza nitrofenol nitrogliceryna nitroparafiny niższe nity - kształty główek - specjalne - wybuchowe Nortona teoria pełzania nośność konstrukcji - połączenia klejonego ------na śruby nożyce do obcinania piątki - hydrauliczne pionowe ------poziome - latające O obciąganie obciążenia graniczne - o charakterze zmiennym - połączeń klejonych dynamiczne ---------- statyczne ---------- udarowe - zmienne obciążenie od wiatru - ścianek
...
![]()
WRÓĆ DO WYBORU MINIATUR ZDJĘĆ
![]()
WRÓĆ DO WYBORU MINIATUR ZDJĘĆ
![]()
WRÓĆ DO WYBORU MINIATUR ZDJĘĆ
![]()
WRÓĆ DO WYBORU MINIATUR ZDJĘĆ
![]()
WRÓĆ DO WYBORU MINIATUR ZDJĘĆ
![]()
WRÓĆ DO WYBORU MINIATUR ZDJĘĆ
![]()
WRÓĆ DO WYBORU MINIATUR ZDJĘĆ
![]()
WRÓĆ DO WYBORU MINIATUR ZDJĘĆ
![]()
WRÓĆ DO WYBORU MINIATUR ZDJĘĆ
![]()
WRÓĆ DO WYBORU MINIATUR ZDJĘĆ
Możesz dodać mnie do swojej listy ulubionych sprzedawców. Możesz to zrobić klikając na ikonkę umieszczoną poniżej. Nie zapomnij włączyć opcji subskrypcji, a na bieżąco będziesz informowany o wystawianych przeze mnie nowych przedmiotach.
![]()
KLIKNIJ ABY PRZEJŚĆ DO OPISU KSIĄŻKI
KLIKNIJ ABY ZOBACZYĆ INNE WYSTAWIANE PRZEZE MNIE PRZEDMIOTY ZNAJDUJĄCE SIĘ W TEJ SAMEJ KATEGORII
KLIKNIJ ABY ZOBACZYĆ INNE WYSTAWIANE PRZEZE MNIE PRZEDMIOTY WEDŁUG CZASU ZAKOŃCZENIA
KLIKNIJ ABY ZOBACZYĆ INNE WYSTAWIANE PRZEZE MNIE PRZEDMIOTY WEDŁUG ILOŚCI OFERT
PONIŻEJ ZNAJDZIESZ MINIATURY ZDJĘĆ SPRZEDAWANEGO PRZEDMIOTU, WYSTARCZY KLIKNĄĆ NA JEDNĄ Z NICH A ZOSTANIESZ PRZENIESIONY DO ODPOWIEDNIEGO ZDJĘCIA W WIĘKSZYM FORMACIE ZNAJDUJĄCEGO SIĘ NA DOLE STRONY (CZASAMI TRZEBA CHWILĘ POCZEKAĆ NA DOGRANIE ZDJĘCIA).
PEŁNY TYTUŁ KSIĄŻKI -
AUTOR -
WYDAWNICTWO -
WYDANIE -
NAKŁAD -
STAN KSIĄŻKI -
RODZAJ OPRAWY -
ILOŚĆ STRON -
WYMIARY -
WAGA -
ILUSTRACJE, MAPY ITP. -
DARMOWA WYSYŁKA na terenie Polski niezależnie od ilości i wagi (przesyłka listem poleconym priorytetowym, ew. paczką priorytetową, jeśli łączna waga przekroczy 2kg), w przypadku wysyłki zagranicznej cena według cennika poczty polskiej.
KLIKNIJ ABY PRZEJŚĆ DO WYBORU MINIATUR ZDJĘĆ
SPIS TREŚCI LUB/I OPIS (Przypominam o kombinacji klawiszy Ctrl+F – przytrzymaj Ctrl i jednocześnie naciśnij klawisz F, w okienku które się pojawi wpisz dowolne szukane przez ciebie słowo, być może znajduje się ono w opisie mojej aukcji)
KLIKAJĄC TUTAJ MOŻESZ ŚCIĄGNĄĆ LUB OTWORZYĆ PLIK ZE SPISEM KOMPLETNYM
PRACA ZBIOROWA AUTORÓW
CZECHOSŁOWACKICH NIEMIECKICH POLSKICH WĘGIERSKICH
ALUMINIUM
poradnik
WYDAWNICTWA N AU KOWO-TEC H N I CZ N I MÜSZAKI KÖNYVKIADO - BUDAPES NAKLADATELSTVI TECHHICKÉ LITERATURY PRAH
VEB VERLAG TECHNIK-BERLIN
KOORDYNATOR WYDANIA POLSKIEGO
DOC. DR INŻ. MARIAN ORMAN KOLEGIUM REDAKCYJNE WYDANIA POLSKIEGO
DOC. DR INŻ. MARIAN ORMAN MGR INŻ. KAZIMIERZ SZOPSKI MGR INŻ. LUDWIK APPEL 'W'
REDAKTORZY NAUKOWI
mgr inż. Ludwik Appel mgr Inż. Jerzy Korzemski mgr inż. Witold Milewski
OPRACOWANIE GRAFICZNE KSIĄŻKI
art. grafik Krzysztof Dobrowolski
REDAKTOR TECHNICZNY
mgr Irena Milewska-Burczyk
WNT. Warszawa 1967 Wydanie 1 Nakład 3725
Poradnik zawiera podstawowe wiadomości dotyczące aluminium i Jego stopów. Omówiono w nim wytwarzanie oraz własności aluminium i jego stopów, wyrób półfabrykatów, obróbkę, cieplną, obróbką skrawaniem, obróbką plastyczną, wyrób proszków i folii oraz zastosowanie materiałów aluminiowych w przemysłach: budowlanym, chemicznym, elektrotechnicznym, maszynowym i lekkim Csrtykuły powszechnego użytkuj. Szczególną uwagę, zwrócono w poradniku na obliczenia wytrzymałościowe aluminium i Jego stopów. Poradnik jest przeznaczony dla wytwórców i użytkowników stosujących aluminium w poszczególnych gałęziach przemysłu.
KOORDYNATORZY
Części czechosłowackiej: dr inż. Ladislav Jenićek, Części niemieckiej: prof, dr inż. Herbert Göner, dr inż. Siegfried Marx,
Części polskiej: doc. dr inż. Marian Orman, Części węgierskiej: dr Andreas Domony.
SPIS TREŚCI
Rozdział 1. Krótki przegląd światowego przemysłu aluminiowego i produkcji aluminium. 23
1.1. Sytuacja światowego przemysłu aluminiowego . 25
1.1.1. Wydobycie boksytów. 25
1.1.2. Otrzymywanie tlenku glinowego. 28
1.1.3. Hutnictwo aluminium. 29
1.1.4. Rozmieszczenie przemysłu aluminiowego. 30
1.1.5. Przeróbka i zużycie aluminium. 32
1.2. Otrzymywanie aluminium. 33
1.2.1. Otrzymywanie tlenku glinowego z boksytów . 33
1.2.2. Otrzymywanie aluminium drogą elektrolizy . 36
1.2.3. Inne, nie elektrolityczne metody otrzymywania aluminium . 39
1.2.4. Elektrolityczna rafinacja aluminium. 40
Rozdział 2. Własności aluminium i jego stopów. 43
2.1. Wstęp. 45
2.2. Struktura wewnętrzna aluminium i jego stopów . . 45
2.2.1. Aluminium czyste i doskonała struktura wewnętrzna atomu. 45
2.2.2. Teoria dyslokacji. 48
2.2.3. Kryształy rzeczywiste. 50
2.2.4. Metale czyste i stopy. 51
2.2.5. Aluminium czyste. Składniki stopowe i zanieczyszczenia. Gatunki stopów aluminium -i. 53
2.2 6. Wykresy równowagi stopów aluminium. 57
2.2.7. Wpływ zgniotu na strukturę metalu. 62
2.2.8. Wpływ promieniowania o dużej energii na strukturę wewnętrzną metali. 66
2.3. Własności fizyczne aluminium i jego stopów . 68
2.3.1. Ogólne własności fizyczne aluminium czystego i jego stopów. 68
2.3.2. Przewodność elektryczna. 70
2.3.3. Rozszerzalność cieplna. 74
2.3.4. Tarcie wewnętrzne. 76
2.3.5. Moduł sprężystości. 78
2.3.6. Przewodność cieplna. 8"
2.3.7. Zachowanie się aluminium w polu elektrycznym i magnetycznym . 8!
2.3.8. Odbicie oraz pochłanianie światła i ciepła . 82
2.3.9. Własności emisyjne. 84
2.3.10. Rozchodzenie się fal dźwiękowych. 86
2.3.11. Własności tarcia.- 86
2.3.12. Wpływ promieniowania o dużej energii na własności fizyczne. 87
2.4. Własności mechaniczne aluminium i jego stopów . . 88
2.4.1. wielkości charakteryzujące własności mechaniczne . . 88
2.4.2. Ogólne własności mechaniczne aluminium i jego stopów 90
2.4.3. Wytrzymałość zmęczeniowa aluminium i jego stopów 94
2.4.4. Pełzanie aluminium i jego stopów. I05
2.4.5. Własności mechaniczne aluminium i jego stopów
w temperaturach innych niż pokojowa. 107
2.4.6. Wpływ promieniowania o dużej energii na mechaniczne własności aluminium i jego stopów. 112
2.5. Własności technologiczne aluminium i Jego stopów . . 113
2.5.1. Wstęp. 113
2.5.2. Lejność aluminium i stopów. 114
2.5.3. Podatność aluminium i stopów do przeróbki plastycznej
na półwyroby. 115
2.5.4. Podatność aluminium i stopów do przeróbki plastycznej
na wyroby gotowe. 116
2.5.5. Spawalnosć aluminium i stopów. 117
2.5.6. Obróbka wiórowa aluminium i jogo stopów . 117 Literatura. 118
Rozdział 3. Badanie aluminium i jego stopów. 121
3.1. Wstęp. 123
3.2. Przygotowanie do badań. 123
3.2.1. Pobieranie próby. 123
3.2.2. Urządzenia i aparatura badawcza. 124
3.3. Badania mechaniczne. 125
3.3.1. Badanie wytrzymałości na rozciąganie. 125
3.3.2. Badanie wytrzymałości na ściskanie. 130
3.3.3. Badanie wytrzymałości na zginanie. 130
3.3.4. Badanie wytrzymałości na skręcanie. 130
3.3.5. Badanie wytrzymałości na ścinanie. 131
3.3.6. Pomiar twardości. 131
3.3.7. Próby udarowe. 133
3.3.8. Statyczne badanie próbek z karbem. 133
3.3.9. Próby pełzania. 134
3.3.10. Próby zmęczeniowe. 135
3.4. Próby technologiczne. 137
3.4.1. Próba zginania. 138
3.4.2. Próba wielokrotnego przeginania. 138
3.4.3. Próba tłoczności. 139
3.4.4. Próba skręcania drutu. 140
3.4.5. Próba nawijania. 140
3.5. Pomiary fizyczne. 141
3.5.1. Pomiar modułu sprężystości. 141
3.5.2. Pomiar tarcia wewnętrznego. 142
3.5.3. Pomiar oporności i przewodności elektrycznej . 143
3.5.4. Pomiar współczynnika rozszerzalności cieplnej . . . 145
3.6. Makroskopowe i mikroskopowe badania aluminium
i jego stopów. 146
3.6.1. Badania makroskopowe. 146
3.6.2. Badania mikroskopowe. 148
3.7. Badania nie niszczące. 149
3.7.1. Badanie pęknięć i porów. 149
3.7.2. Badania promieniami elektromagnetycznymi . 153
3.7.3. Badania ultradźwiękiem. 153
3.7.4. Badania magnetoindukcyjne. 155
3.8. Badania chemiczne. 156
3.8.1. Jakościowa analiza kroplowa. 156
3.8.2. Pobieranie próby do analizy chemicznej. 158
3.8.3. Mokre metody analityczne. 158
3.8.4. Metody analityczne oparte na aparaturze . 159
3.8.5. Oznaczanie zanieczyszczeń niemetalicznych . 162 Literatura. 163
Rozdział 4. Odporność na korozję aluminium i jego stopów . 165
4.1. Własności chemiczne aluminium. 167
4.2. Rodzaje korozji aluminium. 168
4.3. Metody badań i pomiarów korozji aluminium . . . 172
4.4. Działanie poszczególnych ośrodków na aluminium . . 172
4.4.1. Woda i para wodna. 172
4.4.2. Atmosfera. 173
4.4.3. Gazy. 174
4.4.4. Kwasy nieorganiczne i związki chlorowcowe . 175
4.4.5. Metale i związki metali. 180
4.4.6. Związki alifatyczne i związki karbocykliczne . 185
4.4.7. Związki heterocykliczne. 188
4.4.8. Surowce naturalne. 188
4.4*9. Inne materiały i produkty syntezy. 190
4.4.10. Środki i artykuły spożywcze. 192
4.5. Sposoby zapobiegania utracie odporności na korozję
w toku produkcji półwyrobów. 195
4.5.1. Wytapianie metalu i jego rafinacia. 195
4.5.2. Odlewanie wlewków do przeróbki plastycznej . . . 196 4.5.5. Walcowanie. 196
4.5.4. Wyciskanie i przeciąganie. 196
4.5.5. Kucie. 196
4.5.6. Obróbka cieplna półwyrobów. 197
4.5.7. Metody łączenia. 197
4.5.8. Magazynowanie i transport. 197
4.6. Wskaźniki postępu korozji aluminium i jego stopów
w różnych ośrodkach. 198
Literatura. 227
Rozdział 5. Topienie i odlewanie aluminium i jego stopów. 229
5.1. Wiadomości ogólne. 231
5.2. Piece do topienia aluminium i stopów aluminiowych 231
5.2.1. Piece płomienne. 231
5.2.2. Piece elektryczne. 233
5.3. Materiały wsadowe. 242
5.3.1. Metale pierwotne. 243
5.3.2. Zaprawy. 243
5.3.3. Odpady własne. 247
5.3.4. Złom zbierany. 247
5.3.5. Metale wtórne. 247
5.4. Topienie wsadu. 247
5.4.1. Przygotowanie pieca . . 247
5.4.2. Kolejność ładowania wsadu. 247
5.4.3. Zjawiska zachodzące w piecu w czasie topienia . . . 248
5.4.4. Sole ochronne (topniki). 250
5.4.5. Odtleniacze. 251
5.4.6. Topniki rafinujące (odgazowujące). 252
5.4.7. Chlorowanie. 253
5.4.8. Przedmuchiwanie gazami obojętnymi. 255
5.4.9. Rafinacja drogą odstawania. 256
5.4.10. Rafinowanie drogą filtrowania. 258
5.5. Segregacja. 2S9
5.6. Odlewanie. 261
5.6.1. Sposoby odlewania do wlewnic. 261
5.6.2. Odlewanie półciągłe i ciągłe. 262
5.6.3. Ciągłe metody odlewania drutu. 285
5.6.4. Ciągłe metody odlewania taśm. 267
5.7. Wady wlewków. 269
5.8. Wady drutu lanego i walcowanego systemem ciągłym 273 Literatura. 273
Rozdział 6. Walcowanie. 275
6.1. Teoria walcowania. 277
6.1.1. Podstawowe pojęcia walcownicze. 277
6.1.2. Zjawiska towarzyszące walcowaniu. 279
6.1.3. Rozkład naprężeń w szczelinie walców. 283
6.1.4. Wytrzymałość plastyczna i opór odkształcenia . 281
6.1.5. Nacisk walców i moment walcowania. 283
6.1.6. Zapotrzebowanie mocy walcowania. 285
6.1.7. Prędkość walcowania i prędkość odkształcenia . 285
6.1.8. Walcowanie taśmy z naciągiem. 285
6.1.9. Sprężyste odkształcenie walców i ich wypukłość . . 287
6.1.10. Teoretyczne podstawy obliczania liczby przepustów . . 290
6.2. Technologia walcowania na gorąco. 291
6.2.1. Przygotowanie wlewków do walcowania. 291
6.2.2. Walcowanie wlewków. 295
6.2.3. Ciągłe walcowanie taśm na gorąco. 300
6.2.4. Walcarka planetarna do walcowania na gorąco . . 303
6.2.5. Walcowanie blach platerowanych. 303
6.2.6. Materiał i wymiary walców. 305
6.2.7. Chłodzenie i smarowanie walców. 305
6.2.8. Wady walcowania na gorąco. 306
6.3. Technologia walcowania na zimno. 306
6.3.1. Technologiczne podstawy walcowania na zimno . . 306
6.3.2. Walcowanie na zimno blach w arkuszach. 308
6.3.3. Walcowanie na zimno taśmy szerokiej. 309
6.4. Urządzenia do wyżarzania i wykończania . 313
6.4.1. Urządzenia do wyżarzania. 3i3
6.4.2. Urządzenia wykończające. 3j3
6.4.3. Transport międzywydziałowy. Jjj
6.5. Specjalne wyroby z taśmy i blachy. "j|
6.5.1. Kształtowniki gięte. "^
6.5.2. Rury spawane z taśmy.- - äi"
6.5.3. Produkcja blach falistych. Ju
6 5.4. Produkcja blach kanalikowych. 318
6.5.5. Otrzymywanie rur taśmowych 1 profili ekspandowanych 319
6.6. Walcowanie folii. J
6.6.1. Materiał wyjściowy do produkcji folii. w
6.6.2. Urządzenia do walcowania folii. 6J"
6.6.3. Technologia walcowania folii.
Literatura. 324
Rozdział 7. Wyciskanie aluminium i jego stopów. 325
7.1. wiadomości ogólne. 327
7.2. Metody i teorie wyciskania. ÓM
7.3. Wpływ poszczególnych czynników na proces wyciskania 333
7.4. Prasy do wyciskania na gorąco. 344
7.5. Prasy do wyciskania na zimno. 3'
7.6. Prasy specjalne.- '
7.6.1. Prasy hydrauliczne do aluminiowych płaszczy kablo-
r- . u53
wycn.
7.6.2. Prasy do wyciskania kształtowników o zmiennym przekroju .
7 6 3 Prasy hydrauliczne do wyciskania paneli. ä3'
1.6A. Prasy hydrauliczne do wyciskania izotermicznego . . 359
7.6.5. Prasy mechaniczne szybkobieżne. 361
7.7. Napędy i sterowanie pras hydraulicznych. 362
7]s! Urządzenia pomocnicze pras hydraulicznych . 367
7.9. Narzędzia. 372
7.10. własności i struktura półwyrobów wyciskanych z aluminium i jego stopów oraz ich wady. 374
Literatura. 38n
Rozdział 8. Kucie.
8.1. Kucie swobodne stopów aluminium na młotach . 383
8.2. Kucie w matrycach. 38^
8.2.1. Uwagi ogólne. ^.
8.2.2. Wybór materiału na odkuwkę. rföD
8.3. Wytyczne projektowania matryc. 385
8.3.1. Przeznaczenie odkuwki. 386
8.3.2. Pochylenia ścian. 3"6
8.3.3. promienie zaokrągleń i przejścia. 387
8.3.4. Grubość ścian odkuwek. Wgłębienia. 387
8.3.5. Położenie wypływkl. 388
8.3.6. Matryce o podwyższonej dokładności wymiarowej . . 388
8.4. Podział odkuwek ze stopów lekkich według stopnia trudności kucia. 389
8.5. Dopuszczalne odchyłki wykonywania odkuwek . . . 390
8.5.1. Odchyłki w płaszczyźnie podziału i wielkość wypływki 390
8.5.2. Wygląd zewnętrzny i odchyłki od równoległości . . 391
8.6. Narzędzia i stale na matryce. 392
8.7. Temperatury kucia. 392
8.7.1. Piece do nagrzewania materiału. 392
8.7.2. Pomiary temperatury kucia. 393
8.8. Ułożenie materiału w matrycy w celu uzyskiwania żądanego przebiegu włókien. 394
8.9. Własności wytrzymałościowe odkuwki. 395
8.10. Odkuwki z antikorodalu wykonywane przy użyciu ciekłego wsadu . 396
8.10.1. Sposób produkcji. 396
8.10.2. Kształt matrycy. 396
8.10.3. Makrobudowa i przebieg włókien odkuwki . 396
8.10.4. Zastosowanie metody. 397
Literatura. 397
Rozdział 9. Ciągnienie drutu aluminiowego. 399
9.1. Materiał na druty aluminiowe. 401
9.2. Półwyroby do produkcji drutu aluminiowego . 401
9.3. Technologia ciągnienia drutu. 402
9.4. Narzędzia do ciągnienia drutów. 405
9.5. Ciągarki. 408
9.6. Urządzenia pomocnicze. 411
9.7. Wady występujące podczas ciągnienia. 412
9.8. Wyrób lin aluminiowych. 413
Literatura. 415
Rozdział 10. Inne procesy obróbki plastycznej. 417
10.1. Pojęcia podstawowe. 419
10.2. Ciągnienie rur. 423
10.3. Kształtowanie blach. 425
10.3.1. Prostowanie. 425
10.3.2. Gięcie. 425
10.3.3. Ciągnienie. 439
10.3.4. Ciągnienie z przewijaniem. 445
10.3.5. Obciąganie. 446
10.3.6. Wyciąganie. 447
10.3.7. Wyoblanie i zgniatanie obrotowe. 448
Literatura. 449
Rozdział 11. Przerób złomu. 451
11.1. Gospodarka złomem. 453
11.1.1. Produkcja aluminium i obieg złomu. 453
11.1.2. Zadania zakładów przerobu złomu. 453
11.1.3. Rodzaje złomu. 453
11.1.4. Magazynowanie złomu. 454
11.2. Przerób złomu. 455
11.2.1. Sortowanie. 455
11.2.2. Rozdrabnianie. 455
11.2.3. Pakietowanie. 456
11.2.4. Przerób wiórów. 456
11.2.5. Przerób odpadów folii. 458
11.2.6. Przerób zgarów. 458
11.2.7. Przerób żużli solnych. 459
11.3. Piece. 459
11.3.1. Piece do obtapiania. 460
11.3.2. Piece trzonowe. 461
464
Ilu Oceenea f zasuwanie pleców ' do przerobu ziomu . . 465
11.4. Urządzenia odlewnicze. 467
11.4.1. Kształt gąsek. | 467
11.4.2. Kokile. ' 467
114 3 Odlewanie aluminium.- - „
lii Technologia otrzymywania stopów odlewniczych . . 469
11.5.1. Przygotowanie złomu. 4(.g
11.5.2. Namiarowanie. 469
11.5.3. Stapianie złomu. 469
11.5.4. Praca przy wytapianiu stopu. 471
11.5.5. Rafinacja wytopu. "472
11.6. Rafinacja. 472
11.6.1. Wykonanie rafinacji solami. - - 472
11.6.2. Filtrowanie. 472
116.3. Rafinacja przez odstawame.
11.6.4. Usuwanie zanieczyszczeń metalicznych. ^
11.7. Analizy i kontrola. ' 474
11.7.1. Metody wizualne. 474
11.7.2. Metody metalograficzne. 475
11.7.3. Określenie zawartości wodoru. 475
11.7.4. Badania zawartości tlenków. 475
11.7.5. Określenie lejności. 475
11.7.6. Analiza chemiczna. 476
11.8. Ekonomia przerobu złomu. ^
Literatura.
Rozdział U. Wykonywanie odlewów ze stopów aluminium. "9
481
12.1. Wstęp. 43,
12.2. Właściwości odlewnicze. ^gl
12.2.1. Lejność. .83
12.2.2. Skurcz odlewniczy. "
12.2.3. Skurcz w stanie stałym.
12.2.4. Skłonność do powstawania pęknięć na gorąco . ivi 12 2.5. Skłonność odlewu do powstawania pęknięć na zimno 487 12.2.6. Przydatność stopów aluminium dla celów odlewniczych 488
12.3. Topienie.- " ' „
12.3.1. Podstawy racjonalnego topienia w odlewniach . ^os
12.3.2. Uszlachetnianie struktury . ~"
12.3.3. Piece w odlewniach kokilowych.
12.4. Odlewanie.
12.4.1. Dobór metody odlewania. 4"
12.4.2. Odlewanie do piasku. ^
12.4.3. Odlewanie do form metalowych.
12.4.4. Odlewanie pod ciśnieniem. 506
12.4.5. Specjalne metody odlewania. 510
12.5. Wykańczanie odlewu i próby odbiorcze. 511
12.5.1. Oczyszczanie odlewów. 511
12.5.2. Naprawa odlewów. 512
12.5.3. Wykańczanie powierzchni odlewów. 512
12.5.4. Kontrola jakości odlewów. 513
12.6. Projektowanie i organizacja odlewni. 521
Literatura. 524
Rozdział 13. Obróbka cieplna aluminium i jego stopów. 527
13.1. Teoretyczne podstawy obróbki cieplnej. 529
13.1.1. Uwagi ogólne. 529
13.1.2. Dyfuzja. =30
13.1.3. Zdrowienie i rekrystalizacja. óóil
13.1.4. Obróbka cieplna materiałów do wybłyszczania . . 544
13.1.5. Ulepszanie cieplne stopów aluminium . . . - - -
13.1.6. Podział stopów aluminium według ich obróbki ^ cieplnej.
13.2. Obróbka cieplna stopów do przeróbki plastycznej . . 563
13.2.1. Wyżarzanie odprężające. 563
13.2.2. Wyżarzanie w atmosferze ochronnej. 569
13.2.3. Wyżarzanie zmiękczające. 571
13.2.4. Homogenizowanie. 572
13.3. Obróbka cieplna odlewniczych stopów aluminium . . 573
13.3.1. Ulepszanie cieplne. 573
13.3.2. Osobliwości poszczególnych typów stopów . 576
13.4. Źródła ciepła. 5S3
13.5. Piece do wyżarzania. 583
13.5.1. Piece solne. 584
13.5.2. Piece z wymuszonym obiegiem powietrza. 586
13.5.3. Piece do wyżarzania z atmosferą ochronną . 588
13.5.4. Piece indukcyjne. 589
13Î6. Kontrola temperatury. 590
13.6.1. Termopary. 590
13.6.2. Pomiar temperatury środkami pomocniczymi . . . 591 Literatura. 592
Rozdział 14. Obróbka skrawaniem. 595
14.1. Uwagi ogólne. 597
14.1.1. Grupy stopów według ich przydatności do skrawania 597
14.1.2. Obrabiarki. 597
14.1.3. Narzędzia. 598
14.1.4. Środki chłodzące i smarujące. 599
14.2. Rodzaje obróbki skrawaniem. 599
14.2.1. Toczenie. 599
14.2.2. Struganie i dłutowanie. 600
14.2.3. Frezowanie. 601
14.2.4. Cięcie piłą. 602
14.2.5. Przeciąganie. 603
14.2.6. Wiercenie, pogłębianie, rozwiercanie. 603
14.2.7. Nacinanie gwintów. 605
14.2.8. Obróbka dokładna. 606
Literatura . 607
Rozdział 15. Sposoby łączenia aluminium. 609
15.1. Porównanie sposobów łączenia. 611
15.2. Spawanie. 612
15.2.1. Założenia ogólne. ,612
15.2.2. Metody spawania. ' 614
15.2.3. Metody zgrzewania oporowego. 632
Î5.2.4. Metody spajania za pomocą docisku. 636
15.2.5. Specjalne metody zgrzewania. 638
15.2.6. Cięcie łukowe. 639
15.2.7. Spawanie odlewów. 640
15.3. Lutowanie. 642
15.3.1. Zasady lutowania aluminium. 642
15.3.2. Lutowanie twarde. 643
15.3.3. Lutowanie miękkie. 649
15.3.4. Kształtowanie połączeń lutowanych. 652
15.4. Klejenie. 654
15.4.1. Mechanizm klejenia. 654
15.4.2. Kleje. 655
15.4.3. Technologia klejenia. 657
15.4.4. Własności i badanie połączeń klejonych. 661
15.4.5. Zakres zastosowania połączeń klejonych. 666
15.4.5.1. Ukształtowanie połączeń. 667
15.5. Nitowanie. 668
15.5.1. Ogólne zasady. 668
15.5.2. Materiał na nity. 669
15.5.3. Kształt główki nitu. 670
15.5.4. Technologia nitowania. 672
15.5.5. Nity specjalne. 674
15.6. Połączenia śrubowe. 676
15.6.1. Wytrzymałościowe połączenie śrubowe. 676
15.6.2. Wkręty. 677
15.6.3. Śruby do blach. 677
15.7. Połączenia na zakładkę. 678
15.8. Połączenia skurczowe. 678
15.9. Łączenie przewodów elektrycznych. 679
15.9.1. Łączenie kształtowników. 679
15.9.2. Łączenie kabli. 680
15.10. Połączenia mieszane. 683
15.10.1. Spawanie. 683
15.10.2. Lutowanie. 683
15.10.3. Klejenie. 684
15.10.4. Nitowanie. 684
15.10.5. Łączenie śrubami. 684
Literatura. 684
Rozdział 16. Ochrona przed korozją i uszlachetnianie powierzchni aluminium i jego stopów. 689
16.1. Przegląd metod ochrony aluminium i jego stopów przed korozją. 691
16.2. Wpływ dodatków stopowych i zanieczyszczeń na odporność na korozję aluminium. 691
16.3. Przygotowanie powierzchni półwyrobów. 695
16.3.1. Obróbka mechaniczna. 695
16.3.2. Obróbka chemiczna. 699
16.3.3. Polerowanie elektrolityczne. 703
16.3.4. Polerowanie chemiczne. 705
16.4. Powłoki ochronne uzyskane metodami chemicznymi 706
16.4.1. Powłoki tlenkowe. 709
16.4.2. Powłoki fosforanowe. 711
16.4.3. Powłoki chromianowe. 714
16.5. Utlenianie anodowe. 714
16.5.1. Utlenianie anodowe w kwasie siarkowym. 718
16.5.2. Utlenianie anodowe w kwasie chromowym . 720
16.5.3. Utlenianie anodowe w kwasie szczawiowym . 720
16.5.4. Utlenianie dla celów specjalnych. 721
16.5.5. Barwienie powłok anodowych. 722
16.5.6. Uszczelnianie powłok anodowych. 723
16.6. Emaliowanie aluminium. 724
16.7. Powłoki farb i lakierów. . . . 726
16.8. Powłoki metalowe. f. 728
16.8.1. Powłoki niklowe i chromowe na warstewce cynkowej 729
16.8.2. Powłoki niklowe i chromowe na tlenkowej warstwie anodowej. 731
16.9. Inne rodzaje powłok ochronnych na aluminium . . 732
16.10. Ochrona przez zastosowanie inhibitorów. 732
16.11. Ochrona katodowa przed korozją. 734
16.12. Kontrola jakości powłok ochronnych. 735
Literatura. 73g
Rozdział 17. Proszek aluminium. 741
17.1. Proszek aluminium rozpylany (ziarnisty). 743
17.2. Proszek aluminium mielony (płatkowy). 745
17.3. Pasty aluminiowe.[ [ 747
17.4. Włókno aluminiowe.[ 748
17.5. Aluminium spiekane.] 749
17.5.1. Technologia produkcji półwyrobów ze spiekanego aluminium . 749
17.5.2. Własności spiekanego aluminium. 754
17.5.3. Własności fizyczne spiekanego aluminium. 758
17.5.4. Pozostałe własności. 760
17.6. Półwyroby ze spiekanego aluminium. 761
17.6.1. Nadawanie kształtu. 761
17.6.2. Obróbka skrawaniem. 762
17.6.3. Łączenie elementów ze spiekanego aluminium . . . 762
17.7. Wyroby gotowe ze spiekanego aluminium . 762
17.8. Przykłady stosowania spiekanego aluminium . 704
17.9. Farby aluminiowe. 766
17.9.1. Produkcja farb aluminiowych. 767
17.9.2. Własności farb aluminiowych. 767
17.9.3. Zastosowanie farb aluminiowych. 768
Literatura. 774
Rozdział 18. Obliczanie i zasady konstruowania. 777
18.1. Aluminium jako materiał konstrukcyjny. 779
18.1.1. Najważniejsze własności stopów aluminium . 779
18.1.2. Wybór materiału. 780
18.1.3. Ważniejsze własności stopów odlewniczych . 781
18.1.4. Własności wpływające na wybór materiału . 782
18.1.5. Aluminium w połączeniu z innymi materiałami . . 784
18.2. Projektowanie konstrukcji. 784
18.2.1. Zasady obliczeń.' 734
18.2.2. Wymiarowanie konstrukcji. 801
18.2.3. Obliczanie połączeń., 8i5
18.3. Wymiarowanie według stanów granicznych . 835
18.3.1. Zasady wymiarowania według stanów granicznych . 835
18.3.2. Sprawdzenie warunków statyki. 835
18.3.3. Naprężenia graniczne dla konstrukcji aluminiowych 837
18.3.4. Przekrój pracujący. 838
18.3.5. Obliczanie obciążeń granicznych. 838
18.4. Zasady konstruowania. 848
18.4.1. Połączenia.' ' 848
18.4.2. Zabezpieczenie antykorozyjne . . 857
18.4.3. Konstrukcje zespolone. . . 859
18.5. Uwagi dotyczące ekonomicznego projektowania . 861
18.5.1. Wybór schematu statycznego. 861
18.5.2. Ekonomia konstrukcji.' 864
Literatura. 868
Rozdział 19. Konstrukcje obliczane na naprężenia dopuszczalne 873
19.1. Zasady wymiarowania konstrukcji. 875
19.2. Przykłady zastosowań. 882
19.2.1. Konstrukcje maszynowe. . . . 883
19.2.2. Urządzenia przemysłu chemicznego i spożywczego . '. 884
19.2.3. Pojazdy samochodowe . 8s6
19.2.4. Wagony kolejowe. 890
19.2.5. Statki. ","
19.2.6. Lotnictwo.! ! ! 905
19.3. Czynniki ekonomiczne . . . 907
19.3.1. Zwrot nakładów w wyniku mniejszego zapotrzébowa-'
ma energii trakcyjnej. 909
19.3.2. zwrot nakładów w wyniku przewożenia większego cie-
zaru użytkowego . s s .
Literatura. 912
Rozdział 20. Obliczenia na naprężenia graniczne (przykłady) . 915
20.1. Obciążenia o charakterze stałym. 917
20.1.1. Ciężar własny konstrukcji. gn
20.1.2. Parcie ziemi. . . 917
20.1.3. Obciążenie ścianek działowych. 917
20.2. Obciążenia o charakterze zmiennym. 918
20.2.1. Obciążenie użytkowe. 9i8
20.2.2. Obciążenie śniegiem. 919
20.2.3. Obciążenie wiatrem. 919
20.3. Działania uboczne. 919
20.3.1. zmiany temperatury. S19
20.3.2. Siły boczne fikcyjne. 920
20.4. Przykłady. 920
20.4.1. Sprawdzenie pręta rozciąganego i jego połączenia . . 020
20.4.2. Sprawdzenie pręta ściskanego. 921
20.4.3. Sprawdzenie belki zginanej. 922
Literatura. 924
Rozdział 21. Konstrukcje z aluminium. 925
21.1. Konstrukcje mostowe. 927
21.2. Konstrukcje suwnic. 932
21.3. Konstrukcje hal i kopuł. 934
21.4. Konstrukcje masztów i słupów. 939
Literatura. 939
Rozdział 22. Aluminium w architekturze. 941
22.1. Aluminium w budownictwie. 943
22.1.1. Sytuacja światowa. 943
22.1.2. Zastosowania . 944
22.1.3. Elementy budowlane. 944
22.1.4. Elementy budowlane - ściany i dachy. 946
22.2. Materiały i ich wybór." 955
22.2.1. Własności materiału.' 95g
22.2.2. Korozja i ochrona przed korozją. 957
22.2.3. Kształtowanie powierzchni. 958
22.3. Wybór optymalnej konstrukcji. 963
22.4. Montaż i konserwacja. 961
22.4.1. Ciężary montażowe i przebieg montażu. 961
22.4.2. Windy konserwacyjne. 961
22.4.3. Konserwacja konstrukcji aluminiowych. 963
Literatura. . 953
Rozdział 23. Aluminium w przemyśle chemicznym. 965
23.1. Własności aluminium, jako tworzywa konstrukcyjnego w budowie oparatury chemicznej. 967
23.2. Zasadnicze konstrukcje inżynieryjne przemysłu chemicznego . 967
23.2.1. Rurociągi. 969
23.2.2. Zbiorniki. . 973
23.2.3. Wymienniki ciepła . 975
23.2.4. Aparatura chemiczna. 976
23.2.5. Osłony i termoizolacja. 977
23.3. Technologia nieorganiczna. 978
23.3.1. Technologia energii cieplnej i wody. 978
23.3.2. Gazy techniczne. Niskie temperatury. 980
23.3.3. Kwasy mineralne. Kwas azotowy. 981
23.3.4. Kwas siarkowy. Dwutlenek siarki. 981
23.3.5. Amoniak. 982
23.3.6. Azotan amonu. 982
23.3.7. Chlorek sodu, węglan amonowy, rodanki, chlorek wapnia, siarczan kadmu, azotan sodu. 983
23.3.8. Kwas cyjanowodorowy. 983
23.3.9. Krzemionka koloidalna.' 984
23.3.10. Fluor, fluorowodór, fluorek boru. 984
23.3.11. Nadtlenek wodoru. 984
23.3.12. Związki siarki: siarczan sodu, tiosiarczan sodu, dwusiarczek węgla, siarka, siarkowodór. 985
23.3.13. Mocznik. 985
23.4. Technologia organiczna. 986
23.4.1. Koksochemia. 936
23.4.2. Przeróbka ropy naftowej i gazu ziemnego. Petrochemia 987
23.4.3. Alkohole alifatyczne. Formaldehyd. 989
23.4.4. Kwas octowy i inne kwasy alifatyczne. Ich bezwodniki 990
23.4.5. Półprodukty organiczne, barwniki. Przemysł farmaceutyczny . 991
23.4.6. Materiały wybuchowe. 992
23.4.7. Tworzywa sztuczne. 992
23.4.8. Kauczuk naturalny. 992
23.4.9. Lakiery. 992
23.4.10. Drewno i jego przeróbka chemiczna. 993
23.4.11. Przemysł garbarski. 993
23.4.12. Przemysł spożywczy. 994
Literatura. 994
Rozdział 24. Folia aluminiowa. 997
24.1. Określenie folii aluminiowej. 999
24.2. Ważniejsze dane o folii aluminiowej. 999
24.2.1. Skład folii. 999
24.2.2. Kształt i wymiary folii gotowej. 1000
24.2.3. Rodzaje folii gotowej. 1000
24.2.4. Wygląd powierzchni. 1000
24.2.5. Uszlachetnianie folii. 1001
24.3. Własności folii aluminiowej. 1001
24.3.1. Własności mechaniczne. 1001
24.3.2. Zdolność przylegania. 1004
24.3.3. Zdolność odbijania promieniowania. 1004
24.3.4. Przewodnictwo cieplne. 1006
24.3.5. Przepuszczalność. 1006
24.3.6. Inne własności. 1007
24.4. Uszlachetnianie folii aluminiowej. 1007
24.4.1. Wytłaczanie. 1009
24.4.2. Podlepianie i podklejanie (Laminowanie). 1009
24.4.3. Powlekanie. . 1013
24.4.4. Drukowanie. 1016
24.4.5. Laminowanie na ekstruderach. 1016
24.5. Sposoby łączenia folii aluminiowej. 1019
24.5.1. Metody tradycyjne. 1019
24.5.2. zgrzewanie. 1020
24.5.3. Lutowanie. 1020
24.5.4. Klejenie. 1020
24.5.5. Zszywanie i spinanie. 1021
24.6. Transport i magazynowanie folii. 1021
24.7. Zastosowanie folii aluminiowej. 1022
24.7.1. Produkcja opakowań. 1022
24.7.2. Przemysł elektrotechniczny. 1022
24.7.3. Inne dziedziny zastosowania. 1024
Literatura. jp25
Rozdział 25. Aluminium w artykułach powszechnego użytku . 1027
25.1. Artykuły przemysłowe powszechnego użytku . 1029
25.2. Sprzęt pomocniczy i artykuły gospodarstwa domowego 1033
25.3. Meble i wyposażenie mieszkań. 1037
25.4. Opakowania. lf38
Skorowidz rzeczowy. 104j
AUTORZY
Rozdział 1
Krótki przegląd światowego przemysłu aluminiowego
i produkcji aluminium
dypl. inż. hutn. Vilmos Timâr,
dypl. inż. chem. Pól Szakâl, WRL
Rozdział 2
Własności aluminium i jego stopów dypl. inż. mech. Gabor Sinay, WRL
Rozdział 3
Badanie aluminium i jego stopów dypl. inż. mech. Gâbor Sinay, dypl. chem. Gabriella Major, WRL
Rozdział 4
Odporność na korozję aluminium i jego stopów doc. dr inż. Marian Orman, PRL
Rozdział 5
Topienie i odlewanie aluminium i jego stopów mgr inż. Zygmunt Martynowski, inż. Walerian Jodźko-Jatkouiski, PRL
Rozdział 6
Walcowanie
doc. dr inż. hutn. Ervin Kiss, WRL
Rozdział 7
Wyciskanie aluminium i jego stopów
mgr ini. Tadeusz Bitka,
mgr inż. Kazimierz Taiarzynski, PRL
Rozdział 8 Kucie
inż. Norbert Henschel,
dypl. inż. Ernst Schlowag, NRD
Rozdział 9
Ciągnienie drutu aluminiowego
dypl. inż. hutn. Ladislav Hellebrant, knt, CSRS Rozdział 10
Procesy obróbki plastycznej
inż. Rudolf Beck, NRD Rozdział 11
Przerób złomu
dypl. inż. metal. Hartmut Schönberg, NRD
Rozdział 12
Wykonywanie odlewów ze stopów aluminium
dypl. inż. Vladimir Malik, knt, CSRS Rozdział 13
Obróbka cieplna aluminium i jego stopów
dr Konrad Primke, NRD Rozdział 14
Obróbka skrawaniem
dr inż. Udo König, NRD
Rozdział 15
Sposoby łączenia aluminium
dr inż. mech. Zoltân Buray, knt,
dypl. inż. mech. Istvân Varija, WRL Rozdział 16
Ochrona przed korozją i uszlachetnianie powierzchni
aluminium i jego stopów
mgr A lina Colian, PRL Rozdział 17
Proszek aluminium
dypl. inż. ehem. Miroslav Petrdlik,
Cyril Lvovsky, CSRS Rozdział 18
Obliczanie i zasady konstruowania
dr int. Siegfried Marx i inni, NRD Rozdział 19
Konstrukcje obliczane na naprężenia dopuszczalne
dypl. inż. mech. Imre Barânszky-Job, WRL Rozdział 20
Obliczenia na naprężenia graniczne (przykłady)
dr inż. Elemér Bölcskey, WRL Rozdział 21
Konstrukcje z aluminium
dr inż. mech. Zoltân Buray, knt, WRL Rozdział 22
Aluminium w architekturze
arch. Walter Suger, NRD Rozdział 23
Aluminium w przemyśle chemicznym
mgr inż. Karol Fedorowicz, PRL Rozdział 24
Folia aluminiowa
dypl. inż. mech. Rezsö Vârhelyi, WRL Rozdział 25
Aluminium w artykułach powszechnego użytku
Frantisek ChuojTcct, CSRS
TŁUMACZE NA JĘZYK POLSKI
Mgr inż. Henryk Lisiecki (rozdz. 25)
Doc. dr inż. Marian Orman (rozdz. 8, 10, 11, 13, 14, 22)
Mgr inż. Adam Parvi (rozdz. 1, 2, 3, 6, 15, 19, 20, 21, 24)
Mgr inż. Alojzy Wąglorz (rozdz. 9, 12, 17)
Mgr inż. Włodzimierz Wojnowski (rozdz. 18)
OD WYDAWCY
Stały wzrost światowej produkcji aluminium i szybko rozbudowujący się przemysł krajowy nakładają obowiązek informowania naszych kadr technicznych o stale ulepszanych metodach wytwarzania i obróbki oraz o licznych zastosowaniach aluminium i jego stopów we wszystkich dziedzinach gospodarki narodowej.
Celowi temu ma służyć niniejszy poradnik „Aluminium". Jest on pierwszą w polskiej literaturze technicznej książką, omawiającą aluminium i jego stopy w tak szerokim zakresie. Książka jest wynikiem współpracy czterech wydawnictw: Müszaki Könyvkiado na Węgrzech, SNTL-Naklada-telstvi Technické Literatury w Czechosłowacji, VEB Verlag Technik w Niemieckiej Republice Demokratycznej i Wydawnictw Naukowo-Technicznych w Polsce. Zespół autorów poradnika składa się z wybitnych specjalistów wymienionych krajów, zajmujących się aluminium w swej pracy naukowej lub produkcyjnej. Poradnik „Aluminium" stanowi pod tym względem nowość w międzynarodowej praktyce wydawniczej, nigdzie dotychczas nie stosowaną. Tę formę współpracy zamierzamy kontynuować również przy wydawaniu książek z innych dziedzin.
Wydawnictwa Naukowo-Techniczne poczuwają się do miłego obowiązku podziękowania współpracującym Wydawnictwom, Autorom, Tłumaczom i wszystkim biorącym udział w przygotowaniu książki za włożoną pracę, której rezultatem jest oddawany obecnie do rąk Czytelnika niniejszy poradnik.
Mgr Czesław Kulesza Dyrektor Wydawnictw Naukowo-Technicznych
Warszawa, luty 1967 r.
PRZEDMOWA
Węgry są na ogół zmuszone do importu surowców przemysłowych oraz sprowadzania energii. Równocześnie kraj ten ma bogate, również w skali światowej, złoża boksytu, który jest podstawowym surowcem do produkcji aluminium. Korzystna eksploatacja złóż boksytu była jednak przez długi czas zahamowana skutkiem braku energii.
Tę niesprzyjającą sytuację, stworzoną przez naturę, zmienił układ ze Związkiem Radzieckim i innymi zaprzyjaźnionymi krajami, który wprowadził właściwy, międzynarodowy podział pracy, zabezpieczający odpowiednią bazę dla przemysłu aluminiowego na Węgrzech i w sąsiednich krajach.
Ze względu na swą sytuację surowcową oraz dotychczasowy poziom rozwoju przemysłowego, Węgry — w porozumieniu z zaprzyjaźnionymi krajami — wzięły na siebie w pewnym stopniu rolę inicjatora tej współpracy, której przejawem jest również ta książka.
W wyniku współpracy czterech zaprzyjaźnionych narodów została ona wydana jednakowo pod względem edytorskim równocześnie przez cztery wydawnictwa: Müszaki Könyvkiado w Budapeszcie, SNTL w Pradze, VEB Verlag Technik w Berlinie i WNT w Warszawie.
Poradnik „Aluminium" napisali specjaliści wymienionych czterech krajów według wspólnie ustalonej tematyki, tak aby stał się on źródłem aktualnych wiadomości dla wszystkich fachowców, zajmujących się aluminium, przede wszystkim dla konstruktorów, pracowników naukowych i producentów.
Stosownie do postawionego celu w książce zasadniczo nie omawia się technologii samego aluminium. W pierwszej jej części opisano własności aluminium, wyrób półfabrykatów z odlewaniem do form włącznie, jak również metody obróbki, łączenia, a także wykańczania powierzchni. W drugiej części omówiono zastosowanie aluminium w różnych gałęziach przemysłu oraz uwzględniono specyficzne zasady projektowania konstrukcji aluminiowych.
Poradnik ma być źródłem wiadomości potrzebnych w praktyce, opartych na nowoczesnych podstawach naukowych. Celem poradnika jest, aby producenci półfabrykatów z aluminium poznali z jego pomocą wymagania, które stawiają im użytkownicy, ci zaś, którzy zajmują się obróbką aluminium, poznali specyficzne właściwości i ograniczenia, jakie powinni oni bezwzględnie brać pod uwagę przy zastosowaniu metali lekkich. Dlatego poradnik zawiera w każdym rozdziale zasadnicze wiadomości o aluminium. Równocześnie jednak przestrzegano i tego, aby po-
radnik nie stał się tylko ogólną encyklopedią dla technologów i projektantów.
Kolegium redakcyjne musiało więc nie tylko ten najbardziej różnorodny materiał opracowany przez autorów z czterech krajów zestawić w jedną całość, ale również podać go w jednolitej formie.
Poradnik „Aluminium" jest wzorem międzynarodowej współpracy państw zaprzyjaźnionych. Owocne kontynuowanie tej współpracy może przyczynić się do wszechstronnego współdziałania, które coraz bardziej rozszerza się między naszymi krajami.
Ponieważ mam nadzieję, że Czytelnik, któremu w tej książce przekazujemy najlepsze osiągnięcia specjalistów z czterech krajów znajdzie w niej fachową pomoc, składam serdeczne podziękowanie Autorom, Redaktorom i Wydawcom za ich ofiarną pracę.
Aleksander Solt
Dyrektor Wydawnictwa Müszaki Könyvkiado, Budapeszt
SKOROWIDZ RZECZOWY
A absorbery absorpcja aluminium aceton acetylatory acetylen Adamleckiego wykres adhezja adsorbery aglomerator agregat do cięcia ------kucia akumulatory ciężarowe (grawitacyjne) — hydrauliczne — powietrzne aldehyd octowy aldehydy alfol alkaloidy alkanolamina alkohole — alifatyczne Alodine aluminium czyste — hutnicze — pierwotne — wtórne alunit amoniak amonu węglan — azotan Amslera pulsator amylu octan analiza aktywacyjna — chemiczna (mokra) — kroplowa — spektralna — wagowa anilina anizotropia — przekroju — odkształcenia anoda ciągła samozapalająca się anodowe powłoki tlenkowe antikorodal antracen antymon antymonu chlorek aparat do oczyszczania roztworów ö aparatura chemiczna z Al — do badań materiałów — kondensacyjna aparaty destylacyjne — do odwadniania aparaty płaszczowo-rurowe — Telegas — ultradźwiękowe APM armatura z Al arsen arsenu chlorek artykuły dekoracyjne z Al — powszechnego użytku z Al — spożywcze asfalt atmosfera autobusy autoklawy azotany azotu tlenki B badania chemiczne — magnetoindukcyjne — makroskopowe — materiałów o specjalnych własnościach — mechaniczne Al — mikroskopowe — nie niszczące Al — promieniami elektromagnetycznymi — struktury ------materiału promieniami Roentgena — technologiczne Al — ultradźwiękowe badanie gotowych półwyrobów — pęknięć i porów — połączeń klejonych — próbek z karbem — stopów aluminium — wytrzymałości na rozciąganie ----------ścinanie ----------ściskanie ----------skręcanie ----------zginanie baru chlorek — wodorotlenek barwienie — powłok anodowych barwniki Bayera metoda Becka metoda belka zaginana belki pełnościenne — zginane bełkotki bemit benzaldehyd benzen benzol benzyna bezpieczeństwo konstrukcji bezwodnik kwasu octowego bębnowanie białko biżuteria blacha sandwich blachy do spawania - furalowe - kanalikowe bliźniaki wzrostu boksyt bonder bonderyzacja bor boraks brązy patentowane Bredta wzór BrłneHa twardość brom bromowodór bruzdy gwintowe Bucteeley'a odczynnik butle ciśnieniowe butylu octan centralne sterowanie zdalne cerezyna cewka czujnikowa — pomiarowa chemiczne wykańczanie powierzchni chinolina chinon chlor — gazowy chloroform chlorowanie — Stopów Al chlorowodór chłodnice chłodzenie — smarów — walców — chłodziwa chmura elektronowa ciąg technologiczny wykonywania odlewów ciągadło — diamentowe — kształtowe — profilowe nastawne ciągarki — bezślizgowe — bębnowe — z przeciwciągiem ciągnienie — bez trzpienia — drutu aluminiowego ciągnienie jednostopniowe — na trzpieniu — z przewijaniem ciecze chłodząco-smarujące ciepło spalania — - aluminium — topnienia — utajone cięcie łukowe — metodą MIG ------TIG — palnikiem plazmowym — piłą ciężar atomowy — montażowy — właściwy Al — własny konstrukcji Clemena aparat Cocatti'ego metoda Cotrella aparat Cowlesa metoda elektrotermiczna cukier cyjaniany alkaliczne cyjanowodór cyklony cynku związki cyny chlorek cysterny — do transportu HO — tankowców czernienie garnków aluminiowych czerwony szlam czystość aluminium dachy aluminiowe — felcowe — listwowe Daltona prawo defekty sieci deflegmatory dekrement logarytmiczny Dentacryl depasywatory destylacja — subhalogenkowa desulfuryzacyjne aparaty detergenty diaspor dilatometr długość wlewka — wyboczenia dłutowanie dmuchawy dodatek stopowy dogniatak domowy sprzęt pomocniczy drabiny drewno druk wklęsły — wypukły drukowanie folii drut aluminiowy — do spawania drzwi aluminiowe Duffeka metoda duralumin durometr Durville'a wlewnice dwuchlorobenzen dwuchloroetylen dwumetyloformamid dwusiarczek molibdenu bezpostaciowy — węgla dwutlenek siarki — tytanowy — węgla dyfuzja — wakansów — wodoru dynamit dyslokacja — liniowa — śrubowa dystrybutory dziurkowanie folii dziurkowatość dźwigar powierzchniowy — skrzynkowy — kratowy efekt anodowy - wyciskania (umocnienie) ekonomia konstrukcji aluminiowych ekstraktory ekstruder do laminowania folii ekstrudery Elangolda metoda Elastomat elastyczność powłoki elektroda otulona - węglowa elektrofiltry elektrolit de Sy-Haemersa elektrolity do polerowania ----------elektrolitycznego elektrolityczna rafinacja aluminium elektroliza aluminium - ogniowa tlenku glinowego - w roztopionym kriolicie elektrolizernie elektrolizery elektrotechnika elektrowozy o konstrukcji aluminiowej / elementy nośne z aluminium - skręcane emalia aluminiowa do tonowania ------smołowa ------syntetyczna emalia chlorokauczukowo-aluminiowa do malowania zbiorników betonowych — olejna do malowania łodzi — silnikowa do malowania rur wydechowych silników spalinowych emalie — metaliczne — młotkowe emaliowanie aluminium ematalowanie emisja aluminium — promieniowania emulsory energetyczna metoda Kitza energia promieniowania — wiązania — wiązań międzyatomowych Erichsena próba tłoczności erozja estry eter etylowy etery etylenu związki etylu chlorek Eulera hiperbola eutektyka fałdowanie fałdy farba do malowania rur dymowych farby aluminiowe — gruntowe Fausta wzór fazy paramagnetyczne — wydzieleń fenol fenylowanie filtrowanie filtry fluor fluorek boru — glinu fluorowodór folia — aluminiowa ------ badanie szczelności ------ gatunki ------laminowana — do obróbki plastycznej — formowanie — matowa — na kondensatory — największa szerokość — techniczna — z połyskiem formaldehyd formalina formamid formierki wstrząsające formowanie — maszynowe formy ciśnieniowe — metalowe — odlewnicze Försterei aparat fosforany fosforu związki fosfor fosgen fotograficzne roztwory fotometria spektralna fotometry Foundamińskiego metoda frezowanie Fullera ziemia iurfurol G galanteria z Al gatunki aluminium i jego stopów gaz do spawania — świetlny — ziemny gazy — w aluminium gąski Geuze'go wzór gęstość gięcie — blach gliceryna glikol dwuetylenowy glin glinian sodowy glinu związki gładkość głębokie ciągnienie głębokość szorstkości — wżerów ------lokalnych głowice frezowe — nożowe parametry skrawania gniot grafit — srebrzysty granica bloków mozaikowych — pełzania — plastyczności — podziarn — proporcjonalności — rozpuszczalności — sprężystości — wytrzymałości zmęczeniowej ----------stopów aluminium — zmęczenia — — połączenia punktowego — zmęczeniowa połączeń klejonych granice ziarn grubociągi grubość odkuwek — powłok grunty reagujące Guillery'ego próba tłoczności Gulnlera-Prestona strefy gwintowniki do stopów lekkich gwinty drobne — wewnętrzne — zewnętrzne II Haigha wykres halogeny heterogenizacja heterogenizowanie struktury Hiduminium higroskopijność folii hipoteza głównych naprężeń Hookea prawo homogenizowanie Hubera równanie różniczkowe Huckbolta nit Hume-Rothery'ego odczynnik hutnictwo aluminium hydrargilit hydrauliczna efektywność rurociągów hydrazyna hydroodsiarczanie inhibitory — korozji intensywność odkształcania interstycja Iwanowa wzór izolacja cieplna ścian osłonowych ------z Al — dźwiękowa — ognioodporna Jacueta-Rocqueta elektrolit jama skurczowa jarzyny jod jodoform jodowodór jednostkowe obciążenie krytyczne jedwab szklany kadm kadmu siarczan kadzie odlewnicze kalafonia kalibrowanie kaolinit kapsle karb karbaminian amonowy karbid karnalit karoserie samochodów osobowych karuzela odlewnicza katodowe rozpylanie kauczuk - naturalny kąpiel solna kąpiele do niklowania z połyskiem ------ polerowania chemicznego - odtłuszczające - olejowe - trawiące kąt chwytu - gięcia - sprężynowania Ke'a wahadło Kellera-Wileoxa odczynnik ketony kierunki poślizgu kleje - gorące - na bazie żywicy etoksylinowej (epoksydowej) -------------poliestrowo-kontaktowej - zimne klejenie T - folii Knoopa ostrosłup - twardość kohezja kokilarki kokile - do odlewania gąsek koks naftowy - pakowy koksochemia kolumny destylacyjne - frakcjonujące kołpaki półkowe kombinacja równoległa - szeregowa kominy kompensacyjna metoda pomiaru oporności koncentratory kondensatory - strumieniowe konstrukcja dachowa „Palais de Transports" - hal - kopuł - masztów - matrycy - optymalna konstrukcje aluminiowe ------ konserwacja - aluminiowo-betonowe - maszynowe - mieszane ------nośne - mostowe - powłokowe - samolotów - sandwich - suwnic - zespolone konstruktal kontaktory kontrakcja kontrola - odlewów - temperatury konwertory chlorowo-azotowe kopuła Fullera - Kaisera - Mannesmanna T korozja - aluminium ------czystego ------ rodzaje - atmo-foryezna - elektrotechniczna - kontaktowa - lokalna - międzykrystaliczna - naprężeniowa - punktowa - równomierna - stali - wżerowa kosze do trawienia wyrobów metalowych kotłownie kotły - destylacyjne - topielne - warzelne kraking katalityczny kratownice - przestrzenne dwuwarstwowe krezol kriolit kruchość krystalizatory kryształy bliźniacze - rzeczywiste - włoskowate kryterium oceny lekkości konstrukcji krytyczne naprężenie styczne krzem krzemionka - koloidalna krzemu czterochlorek krzepnięcie kierunkowe krzywa płynięcia - zmęczeniowa - stygnięcia - umocnienia materiału krzyżulce kształtowanie blach S kształtowniki kucie kurki kwantometr kwas arsenowy - azotowy - benzoesowy - borowy kwas chlorosulfonowy — cyjanowodorowy — fluorokrzemowy — fluorosulfonowy - fluowodorowy — fosforowy — nadchlorowy — octowy — pikrynowy — podchlorowy — selenawy — siarkawy — siarkowy — solny — węglowy kwasy — — alifatyczne — mineralne — nieorganiczne — organiczne — tłuszczowe lakierowanie folii lakiery - do celów dekoracyjnych - — malowania karoserii laktoza laminaty laminowanie folii ------na ekstruderach - liniowe lampa lutownicza lanolina lateks r^ehra system leje zasypowe z Al lejność lepkość dynamiczna - kleju liczba koordynacyjna - porządkowa - przepustów lina z rdzeniem stalowym liny aluminiowe dla celów energo- elektrycznych litu związki 'izol Lorenza liczba lotnictwo lutowanie - Al - drutów - folii - gazowe - kabli - miękkie - przez pocieranie ------zanurzanie - reakcyjne - twarde - ultradźwiękami lutowanie w piecu - z topnikiem luty - miękkie - twarde ładowanie wsadu łamacz młotkowy — wirnikowy łamacze zgarów ława odlewnicza łączenie drutów — folii aluminiowej — kabli — kształtowników — przewodów elektrycznych — Al i stopów V — przy użyciu materiałów wybuchowych — spiekanego aluminium — szyn prądowych — śrubami łożyska porowate (samosmarujące) łój sulfonowany łuk styku łupiny M magazynowanie folii — półwyrobów z Al — złomu magnetoindukcja magnetostrykcja magnetyczna metoda wykrywania pęknięć magnezu związki makrotwardość malowanie folii mała mechanizacja mannit Martensa twardościomierz materiał na odkuwki S ------przeciągadła materiały budowlane — ekranujące — wsadowe — wybuchowe masy formierskie matryce — do wyciskania — płaskie maszt antenowy maszyny do odlewania pod ciśnieniem ------wyrobu lin — formierskie Mazellera piece meble z Al mechanizacja kompleksowa — odlewni metale alkaliczne — ciężkie metale czyste — miękkie — pierwotne — podstawowe — wtórne — ziem alkalicznych ------rzadkich metoda Bayera — echa — gorącej ekstrakcji — mokra — monohalogenkowa otrzymywania Al — naprężeń dopuszczalnych — odbicia fal ultradźwiękowych — przepuszczania fal — stanów granicznych — Telegas — termiczna otrzymywania Al metyloamina Miedemanna-Franza prawo miedzi związki miedziowanie miejsce głównego odkształcenia miejscowa utrata stateczności mieszalniki — z Al mieszaniny kwasów mikroodkształcenia plastyczne mikrosegregacja mikrotwardość miski z Al mleczko kauczukowe mleko moc walcowania mocznik model odlewniczy moduł sprężystości ------poprzecznej modyfikowanie stopów Al Mohra teoria największego naprężenia stycznego mokre metody analityczne moment bezwładności belki — gnący — skręcający — walcowania monoetanolamin montaż konstrukcji z Al — rurociągów mosiądz admiralski most „Fairchild" — Reynolds-Baronl — spawany — wiszący linowy moszcze mydło N nabój Alutherm nacinanie gwintów nacisk walców naczynia aluminiowe naddatek na obróbkę — odlewniczy naddatki na okrawanie — przy ciągnieniu nadlewy — boczne nadmuchiwarka strzelająca nadprzewodność nadtlenek wodoru nadwozia autobusów nafta nagrzewanie wieków nagrzewnice najmniejsza odległość między atomami nakrętki aluminiowe namiarowanie nanoszenie powłok napięcie powierzchniowe aluminium naprawa odlewów naprężenia dopuszczalne na docisk — średnie — wewnętrzne naprężenie dopuszczalne dla nitów i śrub ----------połączeń spawanych ------na rozciąganie ----------ścinanie — - obliczenie ------przy obciążeniach zmiennych — graniczne — krytyczne — rozciągające — rzeczywiste — ścinające — ściskające — właściwe napromieniowanie narzędzia do kucia — domowe z Al — do skrawania metali lekkich ------ wyciskania — rzemieślnicze z Al narzucarki natłuszczanie blach natrolit na wij arki nawilżacze nefelin neutralizacja niejednorodność struktury nierównomierność liniowych wymiarów poprzecznych — ziarna niespoiny (zalewy) niklawy chlorek nikotyna nit Choberta — Popa nitowanie — na zimno — ręczne nitowanie tulejkowe - wybuchowe nitrobenzol nitroceluloza nitrofenol nitrogliceryna nitroparafiny niższe nity - kształty główek - specjalne - wybuchowe Nortona teoria pełzania nośność konstrukcji - połączenia klejonego ------na śruby nożyce do obcinania piątki - hydrauliczne pionowe ------poziome - latające O obciąganie obciążenia graniczne - o charakterze zmiennym - połączeń klejonych dynamiczne ---------- statyczne ---------- udarowe - zmienne obciążenie od wiatru - ścianek
...
WRÓĆ DO WYBORU MINIATUR ZDJĘĆ
WRÓĆ DO WYBORU MINIATUR ZDJĘĆ
WRÓĆ DO WYBORU MINIATUR ZDJĘĆ
WRÓĆ DO WYBORU MINIATUR ZDJĘĆ
WRÓĆ DO WYBORU MINIATUR ZDJĘĆ
WRÓĆ DO WYBORU MINIATUR ZDJĘĆ
WRÓĆ DO WYBORU MINIATUR ZDJĘĆ
WRÓĆ DO WYBORU MINIATUR ZDJĘĆ
WRÓĆ DO WYBORU MINIATUR ZDJĘĆ
WRÓĆ DO WYBORU MINIATUR ZDJĘĆ
Możesz dodać mnie do swojej listy ulubionych sprzedawców. Możesz to zrobić klikając na ikonkę umieszczoną poniżej. Nie zapomnij włączyć opcji subskrypcji, a na bieżąco będziesz informowany o wystawianych przeze mnie nowych przedmiotach.
Korzystanie z serwisu oznacza akceptację regulaminu.