Aloe Arborescens - aloes drzewiasty
lub do wyboru
Aloes Aloe brevifolia C1 h/5-15cm
Cenna roślina LECZNICZA domowa,naturalne jej pochodzenie to wschodnia i południowa Afryka oraz spotkamy go na Półwyspie Arabskim.
W roku 1983 w dziele G. Penso „Index Plantarum Medicinalium" podano, że do tej pory odkryto 29 gatunków aloesu o uznanych właściwościach leczniczych.
NAJBARDZIEJ POPULARNE TO
Aloe barbadensis Miller zwanego częściej Aloe vera (Aloe vera Linne,) oraz dwu innych gatunków hodowanych szeroko w doniczkach lub szklarniach w klimacie umiarkowanym - Aloe arborescens (aloes drzewiasty) i Aloe ferox (aloes uzbrojony).
Z pozostałych gatunków aloesu używanych na całym świecie w medycynie ludowej bądź umieszczonych w oficjalnych lekospisach wymienić można również Aloe perryi Baker, Aloe africana Miller, Aloe spicata, Aloe socotńna, Aloe perfoliata, Aloe saponaria i Aloe chinensis.
Aloes stał się w minionych latach prawdziwym przebojem. Nie bez powodu: sokowi tej rośliny można przypisać niezwykłe właściwości. Na całym świecie miliony ludzi zachwycają się niezwykłą siłą tej pustynnej rośliny. Pierwsze zapisy dotyczące soku aloesowego pochodzą sprzed ponad 6 tysięcy lat ze starożytnego Egiptu. Aloes był bardzo ceniony przez Kleopatrę w pielęgnacji skóry. Sok tej rośliny stał się już wtedy receptą na nieprzemijające piękno. Mniej więcej z tego samego okresu pochodzą zapisy o aloesie z chińskiego cesarstwa. W tym regionie sok z aloesu należał do najczęściej stosowanych lekarstw. Około I wieku naszej ery użycie aloesu rozpowszechniło się również w Europie. Preparat uzyskiwany po wysuszeniu soku z liści aloesu znany był w lecznictwie starożytnej Grecji i Macedonii. Rzymianie, wykorzystując doświadczenia Egipcjan, dołączali aloes - ku zdumieniu żołnierzy - do ich wojennego ekwipunku. Później aloes i wyciągi z jego liści stosowano zarówno w średniowieczu, jak i w czasach nowożytnych.
Przez wiele lat aloes otaczała zła sława, że działa on silnie przeczyszczająco, co sprawiło, że nikt nie zauważał jego dobroczynnego wpływu na zdrowie i urodę. Punktem zwrotnym było odkrycie faktu, że substancje o niepożądanych działaniach ubocznych (przeczyszczające aloina i emodyna) znajdują się jedynie w skórce liścia. Co ciekawe, to właśnie dzięki ich zawartości aloesu w stanie naturalnym nie zjadają żadne zwierzęta, nie siadają na nim owady i nie niszczy go większość roślinnych szkodników. W ten sposób aloes sam broni swojego bezcennego wnętrza przed intruzami. Dzięki temu odkryciu zaczęto szerzej poznawać nieznane dotąd dobroczynne właściwości tej rośliny, dostępne po starannym usunięciu zewnętrznej skórki liścia.
Do celów doraźnego użytku domowego obrywa się liście
wraz z obejmującymi łodygę pochwami, lecz nie ścina się nożem, i otrzymuje świeży liść aloesu – Folium Aloe recens. Surowiec powinien pochodzić z roślin co najmniej trzyletnich i przed dalszym użyciem być przechowywany w lodówce 10-15 dni.”
Zastosowanie:
Świeże liście aloesu lub sok służą do sporządzania wielu preparatów w postaci maści, płynu, iniekcji, syropu, wyciągu na winie, mazidła, przysypki i innych.
Stosuje się je: podskórnie, doustnie lub zewnętrznie w licznych schorzeniach, m.in. w nieżycie żołądka i
jelit, wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego, wrzodzie żołądka i dwunastnicy (także z tendencją przejścia w stan rakowy), kurczach mięśni, nerwobólach, bólach stawów na tle reumatycznym, dychawicy oskrzelowej;
w postaci iniekcji i przemywań – w chorobach oczu, m.in. zapaleniu rogówki i spojówek, zmętnieniu rogówki, zmianach zwyrodnieniowych, stanach po przeszczepieniu rogówki;
zewnętrznie – przeciw oparzeniom, owrzodzeniom, pęknięciom skóry,
ukąszeniom przez zwierzęta i owady, wysypkom, odleżynom, świądowi i innym.”
Przetwory:
Wino aloesowe. Obrywa się kilka większych liści z roślin co najmniej trzyletnich, myje, osusza i przechowuje w lodówce 7-10 dni. Bierze się 50 dag liści, usuwa się z nich brzeżne kolce, kroi liście na kilkucentymetrowe kawałki, mieli w maszynce, dodaje do miazgi
1/21 czerwonego wina gronowego, miesza, dolewa 50 dag miodu i po starannym wymieszaniu pozostawia w zamkniętym naczyniu i w ciemności na 3-5 dni. Liście można także zmiksować.
Otrzymane wino cedzi się przez gęste sitko, rozlewa do butelek i przechowuje w lodówce.
Dawkowanie: w pierwszym tygodniu 3 razy dziennie po łyżeczce do herbaty, w następnych 3-4 tygodniach 3 razy dziennie po łyżce stołowej, w dalszych 3-4 tygodniach 3 razy dziennie po łyżeczce do herbaty, zawsze na godzinę przed jedzeniem. [Raczej polecam unikać czarnej herbaty, stosować np. owocową, zieloną lub inne]
Okres przyjmowania leku: 2-3 miesiące, po czym przerwa 1 -2 tygodnie i następny cykl.
Stosuje się to w wielu schorzeniach, zwłaszcza we wrzodzie żołądka i dwunastnicy oraz owrzodzeniu jelita grubego.
Napar aloesowy. Przygotowany jak poprzednio liść aloesu tnie się na drobne kawałki, wkłada do termosu, dodaje po łyżeczce liści szałwii i kwiatów nagietka (lub liści babki lancetowatej), zalewa 11/2 szklanki wody wrzącej, zakręca termos i pozostawia na godzinę. Napar stosuje się do płukania jamy ustnej i gardła, przemywania przewodów nosa, obmywania sromu i odbytu, tamponowania, okładów na wrzody i rany oraz do wlewań doodbytniczych w zapaleniu odbytnicy i odbytu.
Miód aloesowy: liście przygotowane jak poprzednio zmiażdżyć i na każde 100 g miazgi dodać 200 g miodu, po czym powoli ogrzewać do wrzenia, odstawić do następnego dnia, ponownie ogrzać do wrzenia, przecedzić przez gęste sitko do słoika i przechowywać w lodówce. Przyjmować rano na czczo oraz na godzinę przed obiadem po łyżeczce jako środek pobudzający apetyt, przeciwnieżytowy i ogólnie wzmacniający. Jest wskazany dla dzieci, młodzieży i osób w wieku podeszłym.
Biostymina (Herbapol) – ampułki; zawierają wodny wyciąg z liści aloesu, przygotowany według Piłatowa, opracowany przez prof. J. Muszyńskiego. Podaje się podskórnie: dorosłym 1ml (maksymalnie dziennie 3 ml), dzieciom do 5 lat 0,2-0,3 ml, starszym dzieciom0,5 ml. Okres leczenia: 30-50 iniekcji, po czym przerwa 3-5 tygodni. W astmie oskrzelowej lek przyjmuje się
przez 10-15 dni po 1-1,5 ml dziennie, następnie co drugi dzień. Przeciwwskazaniami są ciężkie schorzenia układu krążenia (np. nadciśnienie) i nerek oraz ciąża zaawansowana.
Wyciąg glicerynowy z aloesu: do 100 g liści przygotowanych jak poprzednio i pociętych na
kawałki wlać 100 ml wody, zmiksować, po czym dodać 150 ml gliceryny i nieco soku cytrynowego, ponownie miksować i pozostawić na 24 godz. Następnie oddzielić miazgę roślinną na
gęstym sitku, a płyn przelać do butelki i przechowywać w lodówce. Stosować jako środek kosmetyczny, również jako płyn po goleniu.”
Źródło:
Aleksander Ożarowski,Wacław Jaroniewski; „ROŚLINY LECZNICZE i ich praktyczne zastosowanie” ;Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych Warszawa 1987
Uprawa:
Osoby, które pragną samodzielnie uzyskać aloes drzewiasty powinny wybrać w tym celu najbardziej słoneczne miejsce w całym domu. To właśnie brak światła słonecznego stanowi największe zagrożenie dla tej rośliny, dobrze więc wyznaczyć dla niej parapet po południowej stronie domu, a latem – miejsce na balkonie wystawione na działanie słońca, a jednocześnie posiadające zapewnioną ochronę przed deszczem. Roślina rozwija się zarówno w temperaturze pokojowej, jak i wyższej. Ponieważ wywodzi się z terenów pustynnych, upały nie są dla niej problemem. Nie lubi jednak przymrozków, które często wywierają na nią trwały, negatywny wpływ. Pewną ostrożność należy zachować również wówczas, gdy chce się podlewać aloes. Roślina powinna być podlewana regularnie, przesadzanie z wodą przyczynia się jednak przede wszystkim do spowolnienia tempa, w jakim wzrasta.
Chcąc wykorzystywać właściwości lecznicze aloesu drzewiastego warto uświadomić sobie, że interesować będą nas tylko liście tej rośliny. To właśnie one posiadają zarówno glikoproteidy, o których wiemy, że wzmacniają odporność organizmu, jak i polisacharydy, które mają właściwości odtruwające. Liście aloesu drzewiastego są również bogate w aloeniny przyspieszające gojenie się ran oraz pochodne chromonu, dzięki którym roślina ta ma właściwości przeciwzapalne. Liście aloesu to również cenne źródło substancji mineralnych poprawiających nie tylko ludzkie zdrowie, ale i urodę, znaleźć możemy w nich więc między innymi: cynk, żelazo, nikiel, miedź, oraz witaminy (zwłaszcza z grupy B) i kwas foliowy.
Osoby, które zastanawiają się nad tym, jak przyspieszyć gojenie się ran powinny skoncentrować swoją uwagę na soku z aloesu. Jest on podstawowym składnikiem wielu produktów wykorzystywanych w przemyśle farmaceutycznym wówczas, gdy proces zrastania tkanek jest utrudniony, a także podawanych pacjentom, którzy przeszli właśnie skomplikowane zabiegi chirurgiczne. Ta właściwość aloesu może być zresztą wykorzystywana również w warunkach domowych, jeżeli więc skaleczymy się i będzie nam zależało na przyspieszeniu procesu gojenia wystarczy przepłukać liść tej rośliny w gorącej wodzie, rozciąć go na pół, a następnie przyłożyć do miejsca, w którym nastąpiło zranienie.
Gojenie ran nie jest zresztą jedyną właściwością soku z aloesu. Stosuje się go między innymi wówczas, gdy chce się dać odpocząć zmęczonym oczom, wzmocnić i zregenerować organizm, a także poprawić sobie samopoczucie. I w tym przypadku nie trzeba zresztą wcale wybierać się do apteki po odpowiedni preparat, regenerujący napój możemy bowiem przygotować w domowym zaciszu. W tym celu warto zerwać dojrzałe liście aloesu (te posiadają bowiem najwięcej właściwości leczniczych), pozostawić je na kilka dni w ciemnym pomieszczeniu, a następnie rozetrzeć na miazgę, na przykład przy wykorzystaniu możliwości robota kuchennego. Aloes łączymy z miodem, wytrawnym winem i spirytusem, a uzyskanym napojem raczymy się przed snem, a nie tuż przed wyjściem do pracy.
Uprawą aloesu powinny zainteresować się również te osoby, które często narzekają na bóle brzucha pojawiające się bez widocznej przyczyny nawet wówczas, gdy dba się o dietę. Aloes działa lekko przeczyszczająco, a do tego przyczynia się do istotnego zmniejszenia stopnia podrażnienia śluzówki przełyku. Preparaty z dodatkiem aloesu drzewiastego zalecane są zatem między innymi pacjentom zmagającym się z chorobą wrzodową, choć oczywiście tym ostatnim przypomina się o tym, że aloes nie może zastąpić konsultacji z lekarzem.
Zdecydowana większość osób zajmujących się uprawą aloesu zwraca uwagę przede wszystkim na jego właściwości lecznicze. Nie możemy jednak nie zauważyć i tego, że mamy do czynienia z rośliną, która przydaje się i wówczas, gdy zależy nam na poprawie wyglądu zewnętrznego. Gdy liście aloesu zmiksujemy z wodą, a następnie wetrzemy je w skórę głowy, będziemy mogli przekonać się o tym, że wspomniana roślina działa regenerująco. Regularne stosowanie aloesu w celach pielęgnacyjnych przyczynia się zatem do tego, że nasze włosy zyskują na atrakcyjności.
Aloes dzięki swoim wybitnym właściwościom działa leczniczo na gojenie się ran. Wewnętrznie żel z aloesu jest również używany jako "uzdrawiacz", szczególnie dla układu trawiennego. Ogólnie, żel aloesowy jest dobry na układ odpornościowy. Działanie przeczyszczające żelu z aloesu pochodzi z żółtego soku aloesu, który w mniejszych dawkach pobudza okrężnicę, powodując ruch jelita. Obecnie naukowcy badają działanie żelu z aloesu na poparzenia popromienne.
UŻYCIE:
ŻEL:
Świeży - przyłożyć rozdzielony liść aloesu wprost na oparzenie, ranę, suchą skórę, ugryzienia owadów. Pić jako tonik 3 razy dziennie; w tym celu rozpuścić 2 łyżeczki żelu w szklance wody lub soku.
Maść - z kilku liści aloesu zebrać dużą ilość żelu i gotować go aż do uzyskania gęstej masy. Przechowywać w słoikach w chłodnym miejscu i używać jak świeżych liści aloesu.
Tonik - sfermentowany żel z miodem i przyprawami znany jest w Indiach pod nazwą "kumaryasava". Jest on stosowany jako środek leczniczy w anemii, przy problemach z trawieniem i wątrobą.
Inhalacje - żel jest używany w parowych inhalacjach przy problemach z oskrzelami.
LIŚCIE:
Nalewka - używać 1-3ml na pobudzenie apetytu lub na zatwardzenie.
lub