ŻELAZO RODZIME W BAZALCIE
PSEUDOMETEORYT PUTORANA
miejsce: pd.-wschodnia część płaskowyżu Putorana,
okręg norylski, pn.-środkowa Syberia, Rosja
data znalezienia: sierpień 1984 r.
waga: 12,6 g
wymiary: 40x18x12 mm
-------------------------------------------------------------------------
Ze względu na rzadkość występowania próbka żelaza rodzimego Putorana ma bardzo duże znaczenie mineralogiczne.
Większość ziemskiego żelaza związana jest bowiem z innymi pierwiastkami, przykładowo jako siarczki, tlenki, węglany, siarczany, arseniany czy krzemiany.
W sierpniu 1984 roku podczas wykopywania skamieniałości na płaskowyżu Putorana na Syberii (700 km od Norylska) natrafiono na kilka bryłek niezwykłej skały, które okrzyknięto meteorytem (mezosyderytem). W wyniku późniejszych dokładnych badań stwierdzono, że skład skały i minerałów odbiega od składu znanych mezosyderytów, a skała okazała się być bazaltem z wtrąceniami żelaza rodzimego.
Gdyby analizować fragmenty pierwszych amerykańskich badań nad materiałem z Putorany to można stwierdzić, że jest to mezosyderyt, niezwykła brekcja zderzeniowa, a nawet bogaty w żelazo meteoryt księżycowy.
Kolejne analizy, jak wspomniałem, wydają się świadczyć o ziemskim pochodzeniu okazów z Putorany, jednakże wątpliwości nie zostały rozwiane do końca (niektórzy nawiązują nawet do meteorytu tunguskiego). Okazy z Putorany zawierają nikiel, przyciągają magnes (Fe), widoczne są figury Widmanstättena, a stosunek FeO/MgO jest identyczny jak w bazaltach księżycowych.
Znany kolekcjoner Blaine Reed wiedząc, że ma do czynienia z pseudometeorytem ("fałszywym mezosyderytem") stwierdził: " jest to najlepiej wyglądający mezosyderyt, jaki do tej pory widziałem. Wygląda jak prawdziwy... "