Przedmowa tłumacza i treści Pojęcie i podział Historji filozofji CZĘŚĆ PIERWSZA. Historja filozofji starożytnej. Przegląd i podział. Rozdział pierwszy. FILOZOFJA WSCHODU. I.Filozofja chińska 1. Myśl religijna narodu chińskiego 2. Konfucjusz. 3. Lao-tse 4. Dalszy rozwój obu systemów II.Folozfja indyjska 1. System >>Vedanta<< 2. System >>Sankhya<<. 3. System >>Vaiseshika<< 4. Buddyztn 5.System >>Carvaka<< III.Medyjsko-perska filozof ja religijna . IV. Filozofja egipska i zachodnio-azjatycka Rozdział drugi.FILOZOFJA ZACHODU. Przegląd i podział. Okres pierwszy. Filozofja przedsokratyczna. Uwagi wstępne 1. Starsza (jońska) filozof ja przyrody: Tales, Anaksymander, Anaksymenes II. Pitagoreizm III. Dwa skrajne rozwiązania zagadnienia bytu i stawania się A. Eleaci: Ksenofanes, Parmenides, Zenon B. Heraklit IV. Młodsi filozofowie przyrody 1. Empedokles 2. Anaksagoras 3. Atomiści: Leucyp i Demokryt . V. Sofistyka: Protagoras i Oorgjasz Okres drugi. Filozofj a sokratyczno-attycka. I. Sokrates II. Sokratycy połowiczni 1. Szkoła megaryjska: Euklides 2. Szkoła cyniczna: Antystenes 3. Szkoła cyrenajska: Arystyp III. Platon IV. Arystoteles Okres trzeci. Filozofja gr ecko- rz y m ska. I. Stoicyzm: Zenon z Kitjonu, Seneka, Epiktet, M. Atireli II. Epikureizm: Epikur, Lukrecjusz . III. Sceptycyzm: Pyrron, Enezydem, Sextus Empiricus . IV. Eklektycyzm: Filon z Laryssy, M. T. Cycero Okres czwarty. Filozofja grecko-wsch o d ni a. Uwagi wstępne I. Grecko-żydowska filozof ja religijna: Filon II. Neo-pitagoreizm III. Neo-platonizm 1. Neo-platonizm w swej pierwotnej postaci: Plotyn 2. Szkoły neoplatońskie: rzymska (Porfyrjusz), syryjska (Jam-blich), ateńska (Proklus) 3. Neoplatonizm a chrześcijaństwo CZĘŚĆ DRUGA. Historja filozof j i w dobie chrześcijańskiej. Przegląd i podział . EPOKA PIERWSZA. Historja filozofji patrystycznej. Uwagi wstępne Okres pierwszy. Powstawanie i kształtowanie się pierwotne filozofji patrystycznej. A. Herezje tego czasu 1. Gnostycyzm: Bazylides, Walentyn, Marcjon 2. Manicheheizm B. Przedstawiciele filozofji chrześcijańskiej I. Apologeci 1. Św. Justyn męczennik 2. Tacjan, Atenagoras i św. Teofil 3. Św. Ireneusz i św. Hipolit II. Piisarze aleksandryjscy 1. Klemens Aleksandryjski 2. Origenes 3. Zwalczanie origenizmu: ś w. Metod jusz . III. Łacińscy pisarze kościelni tego okresu 1. Tertuljan 2. Minucjusz Feliks 3. Arnobjusz 4. Laktancjusz . Okres drugi. Rozkwit f ilozofj i patrystyczne j. A. Pogląd na herezje tego czasu: arjanizm i apolinaryzm; nestorjanizm b. Przedstawiciele prawdziwej filozofji chrześcijańskiej I.Atanazy Wielki II. Św. Bazyli Wielki III.Św. Grzegorz z Nyssy IV. Św Hilary z Poitiers, św. Ambroży, św. Hieronim . V. Św. Augustyn Okres trzeci. Zmierzch filozofji pa t r y st y cznej. I. Nemezjusz, Eneasz z Oazy, Zacharjasz Scholastyk i Filoponus II. Pseudo-Dionizy Areopagita III. Św Maksym Wyznawca i św. Jan Damasceński IV. Mamertus V. Boecjusz VI. Kasjodor, św. Izydor ze Sewilli, św. Będą Czcigodny . EPOKA DUGA. Historja filozofji średniowiecznej. Uwagi wstępne Część pierwsza: Filozofja arabska I. Arystotelicy arabscy 1. Na wschodzie: Alkindi, Alfarabi, Avicenna 2. Na zachodzie: Averroes II. Filozofja Mutakallimunów III. Kierunek mistyczny: Algazel Część druga: Filozofja żydowska 1. Kabała 2. Avicebron 3. Mojżesz Majmonides Cześć trzecia: Filozofja myślicieli chrześcijańskich Uwagi wstępne: Określenie scholastyki Okres pierwszy. Powstanie i stopniowy rozwój chrześcijańskiej scholastyki. I. Pierwsze początki: Alkuin i inni II. loannes Scotus Eriugena III. Dialektycy i antydialektyq': Gerbert, Lanfrank, inni IV. Nominalizm i realizm: Roscelin i Wilhelm z Champeaux V. Św. Anzelm z Cantebury VI. Piotr Abelard VII. Platonicy i neoplatonicy VIII. Mistycy: św. Bernard, Hugon i Ryszard od św. Wiktora IX. Piotr Lombard, Jan z Salisbury i Alanus ab Insulis Okres drugi. Rozkwit chrześcijańskiej scholastyki. Uwagi wstępne I. Współczesny arystotelizm: Dominik Gundissalinus II. Augustynizm a) Przedstawiciele augustynizmu z pośród kleru świeckiego: Wilhelm z Auxerre i Wilhelm z Aiwergne b) Augustynizm w szkołach zakonnych a) starsza szkoła franciszkańska: Aleksander z Hales i św. Bonawentura P) starsza szkoła dominikańska: Robert Kildwardby III. Arystotelizm bł. Albena Wielkiego i św. Tomasza z Akwinu . a) Bł. Albert Wielki . b) Św. Tomasz z Akwinu IV. Przeciwnicy i zwolennicy tomistycznego arystotelizmu: Egidjusz Rzymski, Hervaeus Natalis, Henryk z Gandawy, Dante V. Averroizm łaciński: Siger z Brabancji VI. Jan Duns Skot VII. Kierunki odosobnione: Robert Grosseteste, Witelo, Roger Bacon, Rajmund Lullus Okres trzeci. Zmierzch chrześcijańskiej scholastyki średniowiecznej. Uwagi wstępne I. Nowrsi nominaliści: Wilhelm Ockham II. Rajmund ze Sabundy i Jan Gerson III. Niemieccy mistycy: Mistrz Eckhart i jego szkoła EPOKA TRZECIA. Historja filozofji nowożytnej. Pogląd i podziały Okres pierwszy. Okres przejściowy do filozofji nowożytnej I. Mikołaj z Kuzy II. Wznowienie systemów starożytnych A. Platonicy i kabaliści: Marsyljusz Ficino, Jan Reuehlin B. Neo-arystotelicy: Pomponacjusz i Caesalpinus C Neo-jonizm, neo-stoicyzm, neo-epikureizm, i neo-sceptycyzm (Montaigne i Sanchez) III. Próba stworzenia systemów samodzielnych a) W dziedzinie dialektyki i metodologji: Piotr Ramus b) W dziedzinie filozofji przyrody: Paracelsus, Helmontowie, Cardanus, Telezjusz, Patritius, Oiordano Bruno, Campanella c) W dziedzinie metafizyki: Mikołaj Taurellus d) W dziedzinie nauki o państwie: Macchiaveli, Tomasz Morus, Hugo Orotius . IV. Mistycy: Jakób Bóhme IV. Twórcy nowoczesnej nauki przyrody: Da Vinci, Kopernik, Kepler, Galilei . Okres drugi. Filozofja nowsza. Uwagi wstępne Rozdział pierwszy. ODRODZENIE CHRZEŚCIJAŃSKIEJ SCHOLASTYKI. 1. Uwagi ogólne: scholastycy XV, XVI i XVII wieku 2. Franciszek Suarez Rozdział drugi. NOWE PRĄDY FILOZOFICZNE. I. Franciszek Bacon z Werulamu II. Tomasz Hobbes. III. Herbert z Cherbury i wolnomyślicielstwo angielskie Rozdział trzeci. REFORMA FILOZOFJI PRZEZ RENĘ DESCARTES'A. I. Renę Descartes II. Szkoła Descartes'a 1. Arnold Oeulincx 2. Mikołaj Malebranche 3. Baruch Spinoza . Rozdział czwarty. ROZWÓJ FILOZOFJI W ANGLJI OD DRUGIEJ POŁOWY XVII WIEKU. I. Empiryzm: John Locke II. Angielska filozofja moralności: Anthony Ashley, hr. Shaftesbury i inni III. Akosmizm: Jerzy Berkeley IV. Sceptycyzm: Dawid Hume V. Tomasz Reid i szkoła szkocka Rozdział piąty. ROZWÓJ FILOZOFJI WE FRANCJI OD DRUGIEJ POŁOWY XVII WIEKU. I. Yoltaire i Montesąuieu II Sensualizm: Condillac III. Materjalizm: Lamerrrfe, Helvetius, Holbach IV. Jan Jakób Rousseau Rozdział szósty. FILOZOFJA W NIEMCZECH PO WOJNIE 30-LETNIEJ. I. Godfryd Wilhelm Leibniz II. Oświecenie w Niemczech: Pufendorf, Wblff i jego szkoła, Lessing i Herder Okres trzeci. Kant i filozofja najnowsza. Uwagi wstępne CZĘŚĆ PIERWSZA. Filozofja najnowsza w Niemczech. Rozdział pierwszy. I. Emanuel Kant II. Pierwsi zwolennicy i przeciwnicy filozofji Kanta: Reinhold, Maimon, Beck, Schiller, Schulze, Hamann, Herder, Jacobi Rozdział drugi. WIELKIE SYSTEMY IDEALISTYCZNE. I. Systemy idealizmu podmiotowego, przedmiotowego i absolutnego 1. Fłchte 2. Schelling 3. Hegel II. Systemy spokrewnione z idealizmem konstruktywnym . 1. Chrystjan Fryderyk Krause 2. Fryderyk Ernest Daniel Schleiermacher 3. Artur Schopenhauer Rozdział trzeci. POGODZENIA ZASAD CHRZEŚCIJAŃSKICH Z FILOZOFJĄ NOWOCZESNĄ. 1. Franciszek Baader 2. Antoni Gunther .. 3. Bernard Bolzano 4. Marcin Deutinger 5. Frohschammer 6. Herman Ulrici Rozdział czwarty. REAKJCJA PRZECIW IDEALIZMOWI KONSTRUKTYWNEMU. 1. Jan Fryderyk Herbart 2. Jakob Fries 3. Beneke Rozdział piąty. SYSTEMY SPEKULATYWNE NA PODSTAWIE REALISTYCZNEJ. 1. Adolf Trendelenburg 2. Herman Lotze 3. Gustaw Fechner 4. Edward Harman Rozdział szósty. GŁÓWNI PRZEDSTAWICIELE NATURALIZMU I MATERJALIZMU W NIEMCZECH. 1. Feuerbach, Moleschott, Biichner, Czolbe 2. Haeckel i jego przeciwnicy 3. Ostwald Rozdział siódmy. SKRAJNY INDYWIDUALIZM; 1. Maksymiljan Stirner 2. Fryderyk W. Nietzsche Rozdział ósmy. NEOKANTYZM. 1. F. A. Lange 2. O. Liebmann i J. Yolkelt 3. A. Riehl 4. H. Cohen i P. Natorp (Szkoła marburska) 5. W. Windelband i H. Rickert (Szkoła badeńska) Rozdział dziewiąty. POZYTYWIZM I KIERUNKI POKREWNE. 1. Pozytywizm: Laas, Jodl, Diihring 2. Empirjokrytycyzm: Mach i Avenarius 3. Filozof ja immanencji: W. Schuppe, R. v. Schubert-SoIdern.Rehmke Rozdział dziesiąty. DĄŻNOŚCI METAFIZYCZNE. 1. W. Wundt. 2. F. Paulsen. 3. R. Eucken Rozdział jedenasty. KIERUNKI NAJNOWSZE. 1. Realizm krytyczny i Neorealizm: O. Kiilpe, E. Becher, N. Hartmann 2. Fenomenologja: Edmund Husserl i Maksymiljan Scheler . . CZĘŚĆ DRUGA. Najnowsza filozof j a poza granicami Niemiec. Rozdział pierwszy. NAJNOWSZA FILOZOFJA WE FRANCJI. 1. Kierunek sensualistyczno-materjalistyczny, Frenologja 2. Socjalizm: St. Simon, Fourier, Leroux, Marx 3. Pozytywizm: Comte, Taine, Ribot, Renan, Le Dantec 4. Filozof ja szkocka, eklektyczna i neokantowska: Royer-Collard, Cousin, Renouvier 5. Tradycjonalizm: De Bonald, Lamennais, Bautain, Bonnetty. . 6. Ontologizm: Ks. Maret i A. Gratry 7. Intuicjonizm: Bergson 8. Modernizm: Loisy, Le Roy, Tyrrell, inni 9. Inne prądy najnowsze Rozdział drugi. NAJNOWSZA FILOZOFJA W ANGLJI. I. Różne prądy: J. Bentham, Balfour, J. Mili, Hamilton, Mansel . II. Empiryzm: John Stuart Mili, Al. Bain, J. Sully, H. Sidgwick . III. Ewolucjonizm: Darwin i Spencer, inni IV. Idealizm: Oreen, Caird, Bradley, Seth V. Prądy najnowsze: A. Dualizm: Martineau, Upton, inni B. Pragmatyzm: Schiller C. Realizm krytyczny: Hodgson, Adamson, Moore, Russel, inni Rozdział trzeci. FILOZOFJA W AMERYCE PÓŁNOCNEJ. I. W VII i XVIII wieku: Johnson, Edwards, Franldin II. W XIX i XX wieku: A. Do roku 1870: Emerson B. Po roku 1870: I. Idealizm ewolucjonistyczny: Baldwin, Howison, Ladd, Royce, Hocking, Bowne, inni II. Pragmatyzm: Peirce, W. James, Dewey III. Prądy neorealistyczne Rozdział czwarty. NAJNOWSZA FILOZOFJA W HISZPANJI I WE WŁOSZECH. I. W Hiszpanji: Balmez, Orti y Lara, Gonzalez 1. Sensualizm: Gioja, Romagnosi, Galluppi 2. Ontologizm a) A. Rosmini Serbati , b) W. Gioberti 3. Idealizm: Testa, Cantom', Croce, Gentile, inni Rozdział piąty. FILOZOFJA W CZECHACH. I. Do wieku XIX: Tomasz ze Szczytnego, Komensky, Storch, Arriaga inni II. W wieku XIX: Ćupr, HanuS, Klacel, Lindner, Durdik, Dastich, Amerling, Hostinsky III. Filozofja współczesna w Czechach: A. Kierunek realistyczno-pozytywistyczny: Masaryk, Krejći, Drtina, Foustka, Ćada, Tilser B. Kierunek radykalno-postępowy: Vorovka, Pelikan C. Przedstawiciele filozofji neoscholastycznej Rozdział szósty. FILOZOFJA W ROSJI. 1. Pogląd ogólny . 2. Idealizm i materjalizm: >Zachodni« i »Słowianofile<- . 3. Próby systemów samodzielnych: W. Sołowiew 4. Różne prądy nowsze: Kozłów, Łosskij, Tołstoj 5. Filozof ja najnowsza: Frank, Bierdiajew, Łapszin, Bułgakow, Kar-sawin, inni 6. Bolszewizm a filozofja Rozdział siódmy. FILOZOFJA NA WĘGRZECH. 1. Pogląd ogólny 2. Scholastyka: Piotr Pazmany . 3. Wpływy francuskie i angielskie: J. Cs. de Apacza 4. Wpływy niemieckie: Martona, Aranka, Tarczy, inni . 5. Prądy najnowsze: Pauler, Kornis. Neotomiści. ZAMKNIĘCIE. Neoscholastyka. 1. Historja powstania 2. Rozwój 3. Cechy charakterystyczne . DODATEK. Historja filozofji w Polsce. EPOKA PIERWSZA. Filozofja w Polsce przedrozbiorowej. Uwagi wstępne Okres pierwszy: Scholastyka w Polsce Okres drugi: Odrodzenie czyli humanizm Okres trzeci: Wznowiona scholastyka Okres czwarty: Wiek oświecenia . EPOKA DRUGA. Filozofja w Polsce porozbiorowej. Uwagi wstępne Okres pierwszy. Empiryzm i idealizm. A) Empiryzm: 1. Staszic 2. Kołłątaj 3. Jan Śniadecki 4. Jędrzej Śniadecki 5. Leski B) Idealizm: 1. Uwagi ogólne 2. Zwolennicy Kanta: Szaniawski, Jaroński, inni 3. J. M. Hoene-Wroński 4. Józef Gołuchowski Okres drugi. Mesjanizm. 1. Owagi ogólne 2. Mesjanizm Wrońskiego 3. Mesjanizm Towiańskiego i Mickiewicza 4. Mesjanizm Cieszkowskiego i Krasińskiego 5. Mesjanizm Słowackiego 6. Zwolennicy Hegla: Trentowski, Libelt, Kremer 7. Filozofia katolicka: Surowiecki, Ziemięcka, Kozłowski, inni 8. Zwrot ku realizmowi: Cyprjan Norwid Okres trzeci. Pozytywizm. Rozbieżne prądy najnowsze. Neoscholastyka. Uwagi ogólne: Geneza, ogniska, organa, zjazdy. . A) Pozytywizm. Szkota «Krakowska«, filozofowie przyrody, empirjokrytycy . B) Różne prądy rozbieżne. 1. Henryk Struve 2. Maurycy Straszewski 3. Witold Rubczyński 4. Wincenty Lutosławski i inni neomesjaniści 5. Kazimierz Twardowski 6. A. Raciborski, A. Skórski, W. Dzieduszycki, M. Wartenberg 7. Pracownicy w poszczególnych dziedzinach a) w logice i logistyce: Łukasiewicz, Leśniewski i inni . b) w teorji poznania: Lewkowicz, Bornstein, Oawecki, Zawirski, Ingarden i inni c) w ontologii: Borowski, Błeszyński, Ettinger, Bilikiewicz d) w psycholog)!: Abramowicz, Joteyko, Błachowski i inni e) w pedagogice: Dawid, Bandrowski, Nawroczyński, Szuman i i. f) w estetyce: Sobeski, Tatarkiewicz, Wizę g) na polu socjologji: Krusinski, Winiarski, Kochanowski, Majewski, Znaniecki i inni . h) w etyce i teorji prawa: Krzymuski, Jarra, Jaworski, Makowski, Petrażycki, Peretiatkowicz i inni i) na polu filozofji medycyny: Szokalski, Szumowski, Wrzosek j) na polu historji filozofji: Myślicki, Zieleńczyk, Chrnaj, Krokiewicz i inni C) Neoscholastyka. 1. Uwagi wstępne. Tyszyński, Krupiński 2. Przesłannicy neoscholastyki: Pawlicki, Dębicki, Niedziałkowski, Morawski . 3. Systematycy neoscholastyczni: Gabryl i Wais 4. Inni pracownicy neoscholastyczni: Radziszewski, Nuckowski, Pechnik i najnowsi Skorowidz rzeczowy Skorowidz imienny
"Ks. prof. Franciszek Kwiatkowski przełożył i wydał z uzupełnieniami podręcznik A. Stóckla Grundriss der Geschichte der Philosophie (z 4. wydania, Mainz 1924, które opracował G. Weingartner). Wydanie pierwsze ukazało się w Krakowie w r. 1927 pt. Historia filozofii w zarysie: wy d. 2 opublikowano już w 1928 r. Wydanie trzecie (1930, ss. 655) zostało przejrzane, uzupełnione i znacznie rozszerzone. Ks. prof. Kwiatkowski dodał zwłaszcza Historie filozofii w Polsce (s. 547-622.), opartą głównie na szkicu Maurycego Straszewskiego pt. Myśl filozoficzna polska. Niniejsza książka spotkała się z ostrą krytyka niektórych środowisk, zwłaszcza w ..Kwartalniku Filozoficznym". Ks. Kwiatkowski opublikował wiele broszur, artykułów, sprawozdań i recenzji o tematyce filozoficznej i religijnej; bibliografia jego prac liczy ok. 400 pozycji. Był cenionym wykładowcą, komentatorem i popularyzatorem. Utrzymywał żywe kontakty z wieloma myślicielami i pisarzami filozoficznymi w kraju i za granicą oraz brał czynny udział w kongresach i zjazdach. Popierał współpracę międzynarodową, m.in. pomiędzy Słowianami. Poza działalnością ściśle filozoficzną był bardzo aktywny jako prelegent, rekolekcjonista, kaznodzieja i duszpasterz; wygłosił ponad 1000 odczytów naukowych i popularnonaukowych na różnych sesjach, zjazdach, zebraniach. Przez wiele lat działał w środowisku sodalicyjnym. zwłaszcza akademickim oraz wśród inteligencji. Nazywano go najwybitniejszym filozofem wśród duszpasterzy i najwybitniejszym duszpasterzem wśród filozofów. Urodził się dnia 13 EX 1888 r. w Starym Sączu. Po ukończeniu 4 klas gimnazjalnych w Nowym Sączu wstąpił dnia 14 IX 1903 r. do zakonu jezuitów i w Starej Wsi k. Krosna odbył dwuletni nowicjat, po czym przez dwa lata uzupełniał tamże wykształcenie średnie. W r. 1907 wyjechał do Chyrowa, gdzie ukończył 8. klasę gimnazjum i gdzie 23 V1908 r. zdał z wyróżnieniem maturę. W latach 1908-1910 studiował filozofię w Kolegium Jezuitów w Nowym Sączu, a następnie odbył trzyletnia praktykę szkolną w prowadzonym przez jezuitów Zakładzie Naukowo-Wychowawczym w Chyrowie. W latach 1913-1917 studiował teologię w Ore Place k. Hastings WT Anglii, gdzie 24 VIII 1916 r. przyjął święcenia kapłańskie. Dnia 3 VII 1917 r. zdał tam egzamin z całości filozofii i teologii Po powrocie do kraju ks. Kwiatkowski odbył w Starej Wsi tzw. trzecią probację, czyli roczne studium prawa zakonnego i duchowości ignacjańskiej. a następnie w Krakowie przygotowywał się do wykładów i pracował w kościele św. Barbary. W latach 1919-1925 był wykładowcą filozofii w Seminarium Duchownym w Poznaniu. Latem 1921 r. odbył podróż naukowa do Holandii i'Valkenburg). Od r. 1925 do wybuchu II wojny światowej wykładał filozofię w Kolegium Jezuitów najpierw w Nowym Sączu, a od 1926 r. w Krakowie (od 1932 r. Wydział Filozoficzny, a od 1999 r. Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna „Ignatianum"). Był członkiem zwyczajnym Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, a w 1938 r. został wybrany prezesem Sekcji Filozoficznej Polskiego Towarzystwa Teologicznego. Od września 1940 r. wykładał filozofię na zakonnym Wydziale Filozoficznym, przeniesionym wskutek wojny z Krakowa do Nowego Sącza. Wykłady były prowadzone w języku łacińskim. W r. 1946 wraz z Wydziałem Filozoficznym wrócił do Krakowa i objął nadto wykłady filozofii w Seminarium Duchownym Archidiecezji Lwowskiej, umieszczonym czasowo w klasztorze Bernardynów w Kalwarii Zebrzydowskiej. W marcu 1948 r. ks. prof. Franciszek Kwiatkowski zaczął chorować. Gdy stan jego zdrowia nieco się poprawił, został przewieziony do Zakopanego, gdzie jednak po kilku miesiącach ciężkiej choroby zmarł w domu zakonnym „Na Górce" dnia 24 IV 1949 r, mając 60 lat."
Opis wydawcy
|